Đức: Khủng hoảng chính trị, bà Merkel chưa chắc ghế thủ tướng

Bà Merkel hôm 20-11 cho biết sẽ thông báo với tổng thống rằng mình không thể lập chính phủ liên hiệp sau khi đảng Dân chủ Tự do (FDP) có động thái nói trên.

"Là thủ tướng, tôi sẽ làm mọi thứ để bảo đảm đất nước được điều hành tốt trong những tuần lễ khó khăn sắp tới" - bà Merkel trấn an người dân sau khi đàm phán đổ vỡ.

Bà Angela Merkel đến dự đàm phán về lập chính phủ mới hôm 19-11. Ảnh: Reuters

Thủ lĩnh FDP Christian Lindner cho biết lý do đảng này rút khỏi đàm phán cuối ngày 19-11 là họ không tìm được tiếng nói chung với đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) của bà Merkel và đảng Xanh về những vấn đề chủ chốt, như nhập cư, khí hậu và chi tiêu sau hơn 4 tuần thương thảo.

FDP muốn khống chế số lượng người xin tị nạn được Đức chấp nhận mỗi năm - một biện pháp bị đảng Xanh phản đối.

Ngoài ra, theo ông Lindner, 3 đảng trên không thể xây dựng đủ lòng tin lẫn nhau để bảo đảm chính phủ sắp tới hoạt động ổn định trong 4 năm.

Diễn biến trên khiến nước Đức đối mặt 2 lựa chọn chưa từng có thời hậu Thế chiến II: Bà Merkel lập chính phủ thiểu số với đảng Xanh hoặc tổng thống Đức kêu gọi bầu cử mới sau khi các đảng không lập được chính phủ.

Ông Christian Lindner. Ảnh: Reuters

Đảng của bà Merkel trở nên suy yếu sau khi số ghế tại hạ viện sụt giảm trong cuộc tổng tuyển cử hồi tháng 9, một phần vì quyết định mở cửa biên giới đón hơn 1 triệu người xin tị nạn năm 2015.

Ngay trước bầu cử, đảng trung tả Dân chủ Xã hội (SPD) đã từ chối bắt tay với đảng của bà Merkel để lập chính phủ đại liên hiệp như từng làm trước đó. SPD hiện là đảng lớn thứ 2 tại quốc hội. Trong khi đó, bà Merkel không chịu liên minh với đảng cực hữu Sự lựa chọn khác cho nước Đức (AfD), đảng lớn thứ 3 tại quốc hội, khiến lựa chọn của bà ngay từ đầu đã khoanh vùng với đảng FDP và đảng Xanh.

Việc nền kinh tế lớn nhất châu Âu không thể lập chính phủ mới có thể tác động tiêu cực đến một loạt vấn đề, từ cải cách khu vực đồng euro, chính sách của Liên minh châu Âu đối với Nga và Thổ Nhĩ Kỳ.

Trong nước, đã xuất hiện cảnh báo tình trạng không chắc chắn kéo dài sẽ có hại cho nền kinh tế.

P.Võ (Theo Reuters)