Du xuân với những lễ hội đậm chất dân gian của Hà Nội

Tưng bừng vào hội

Đã thành thông lệ, ngày mùng 6 tháng Giêng hằng năm là thời điểm nhiều lễ hội lớn của Hà Nội đồng loạt khai mạc như: Lễ hội chùa Hương, Lễ hội đền Hai Bà Trưng, Lễ hội Gióng ở đền Sóc, Lễ hội Cổ Loa.

Lễ hội Gióng ở đền Sóc.

Ngày khai hội trùng vào ngày cuối cùng trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Kỷ Hợi, người dân địa phương và du khách thập phương đến với các lễ hội ngay từ sáng sớm. Chị Nguyễn Thị Oanh (quận Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết, tranh thủ ngày nghỉ Tết cuối cùng, chị cùng gia đình đến Lễ hội Gióng để cầu bình an cho năm mới trước khi bắt tay vào công việc đầu tuần tới.

Lễ hội Gióng tại đền Sóc (huyện Sóc Sơn) năm nay diễn ra khá trật tự dù lượng khách trẩy hội rất đông. Tại khu vực đền chính, người dân nhẫn nại xếp hàng chờ tới lượt mình đặt lễ. Ngay khi Ban tổ chức lễ hội thực hiện nghi thức tán lộc, dòng người nối đuôi di chuyển tới điểm nhận giò hoa tre và trầu cau. Hình ảnh du khách và người dân chen lấn, tranh cướp lộc dễ thấy trong những năm trước nay đã không còn.

Đò chở khách ở suối Yến trong buổi sáng khai hội chùa Hương 2019.

Sáng nay, lễ khai hội chùa Hương năm 2019 đã diễn ra suôn sẻ. Hiện tượng xuồng máy chạy “vô tư” trên suối Yến như trước ngày khai hội đã được xử lý. Các chủ đò chở khách được tuyên truyền về ứng xử văn minh, không còn hiện tượng “nhồi khách”, ép giá... Nhờ vậy, du khách có tâm trạng khá thoải mái trong ngày khai hội.

Ở một số sự kiện khác như Lễ hội Cổ Loa, Lễ hội đền Hai Ba Trưng, việc tổ chức nghi thức hành lễ giúp người dân và du khách hiểu hơn về giá trị văn hóa tín ngưỡng, truyền thống dựng nước và giữ nước hào hùng của ông cha. Các nghi thức không chỉ được những bô lão giữ gìn mà còn đang được truyền lại cho lớp thanh niên, con cháu trong làng.

Nỗ lực từ khâu quản lý

Trao đổi với phóng viên HNMO, ông Nguyễn Văn Hoạt, Chủ tịch UBND huyện Mỹ Đức – Trưởng ban tổ chức Lễ hội chùa Hương năm 2019 cho biết, tính từ ngày mùng 3 Tết đến 16h ngày mùng 6 tháng Giêng, Khu di tích - danh thắng Hương Sơn đã đón hơn 171.000 lượt khách (tăng hơn 4.000 khách so với năm 2018). Riêng trong ngày khai hội, ước tính quần thể Hương Sơn đón gần 50.000 lượt khách.

Theo ông Nguyễn Văn Hoạt, trước khi lễ hội diễn ra, Ban tổ chức đã tăng cường tuyên truyền để các chủ đò hiểu về sự cần thiết thực hành ứng xử văn minh khi giao tiếp với du khách, yêu cầu các chủ đò phải có phao cứu sinh, giỏ đựng rác. Bên cạnh đó, Ban tổ chức đã bố trí lực lượng bảo vệ trên toàn tuyến tham quan nhằm bảo đảm an ninh, trật tự, nhắc nhở du khách bỏ rác đúng nơi quy định… Ban tổ chức, chính quyền địa phương đã có giải pháp chấn chỉnh kịp thời ngay sau khi báo chí phản ánh hiện tượng xuồng máy chạy trên suối Yến.

Lễ hội Cổ Loa diễn ra với hình thức rước truyền thống.

Ông Nguyễn Văn Hoạt cho biết thêm, Lễ hội chùa Hương năm 2019 còn kéo dài và trong những ngày tới, lượng du khách tới khu di tích – danh thắng Hương Sơn sẽ giảm so với dịp đầu năm mới và ngày khai hội, bởi đó là thời gian người dân bắt đầu tuần làm việc đầu tiên của năm mới. Dù vậy, Ban tổ chức sẽ không cho phép để xảy ra hiện tượng buông lỏng công tác quản lý để bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người dự hội.

Nói về công tác tổ chức Lễ hội Gióng năm 2019, ông Đoàn Văn Sinh, Trưởng phòng Văn hóa – Thông tin huyện Sóc Sơn cho biết, thành công trong công tác tổ chức lễ khai hội có được là nhờ sự đồng thuận của chính quyền địa phương và nhân dân, đặc biệt là nhân dân ở xã Vệ Linh đã cùng nhất trí việc thay đổi hình thức tán lộc. Hơn nữa, nhờ nỗ lực tổ chức tuyên truyền về quy tắc ứng xử văn minh trong không gian lễ hội, người dân và du khách dự hội dần hình thành nếp ứng xử văn hóa, biết nhường nhịn, xếp hàng, thay vì chen lấn, xô đẩy.

Theo ông Đoàn Văn Sinh, năm sau, Ban tổ chức lễ hội sẽ kêu gọi nhân dân dự hội hạn chế mang hương vào đền để xây dựng hình ảnh lễ hội đẹp và an toàn hơn.

Mùa lễ hội mới đã bắt đầu. Cũng như nhiều địa phương khác, thành phố Hà Nội đã lên kế hoạch chuẩn bị kỹ lưỡng để bảo đảm các lễ hội diễn ra an toàn, văn minh. Người dân và du khách, sau những ngày tập trung bắt tay vào công việc đầu năm, sẽ yên tâm hơn khi du xuân vào những ngày nghỉ cuối tuần.

Nguyễn Ngọc Anh