Dư nợ nước ngoài của Việt Nam tăng đột biến 73%

Thương vụ người Thái thành lập công ty ở Việt Nam mua Sabeco khiến dư nợ nước ngoài của quốc gia năm 2017 tăng đột biến. Ảnh:TL

Thương vụ tỉ phú người Thái thâu tóm Công ty Sabeco thông qua Công ty Vietnam Beverage ảnh hưởng rất nhiều đến nợ công của Việt Nam năm 2017 và dẫn đến việc phải điều chỉnh nhiều chỉ tiêu nợ công 2018 về ngưỡng an toàn.

Thương vụ trị giá 4,8 tỉ đô la Mỹ này dã làm cho chỉ tiêu dự trữ ngoại hối nhà nước so với dư nợ nước ngoài ngắn hạn năm 2017 ở mức 235%, giảm so với 2016 do dư nợ vay ngắn hạn của doanh nghiệp tăng nhanh trong năm 2017. Báo cáo về sử dụng vốn vay và quản lý nợ công 2017, kế hoạch 2018 do Chính phủ gửi Quốc hội mới đây cho biết.

Nó cũng tác động đến chỉ tiêu nghĩa vụ trả nợ nước ngoài của quốc gia năm 2017 so với tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ ở mức 36%, tăng mạnh so với 2016 (tăng 6,3%), vượt giới hạn cho phép dưới 25%; chủ yếu do hoạt động rút vốn và trả nợ gốc các khoản vay nước ngoài ngắn hạn của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng năm 2017 tăng mạnh. Việc gia tăng mức vay nước ngoài ngắn hạn của tổ chức tín dụng nhằm hỗ trợ nguồn vốn tín dụng ngắn hạn, điều hòa thanh khoản ngoại tệ trong hệ thống.

Chính phủ cho biết, hết năm 2017, tổng dư nợ nước ngoài của quốc gia là 2.451 triệu tỉ đồng, bằng 49% GDP, vẫn nằm trong giới hạn cho phép là dưới 50% GDP. Tuy nhiên, chỉ số nợ nước ngoài của quốc gia có xu hướng tăng so với 2016 và tiệm cận ngưỡng nợ nước ngoài của quốc gia đã được Quốc hội phê duyệt.

Nguyên nhân chủ yếu là do quy mô vay nợ nước ngoài của các doanh nghiệp theo hình thức tự vay, tự trả tăng nhanh. Theo đó, tốc độ tăng dư nợ của các khoản vay trung và dài hạn là 22,56%, của các khoản vay ngắn hạn là 73% so với năm trước đó.

Vay ngắn hạn nước ngoài đã cán mốc 21,9 tỉ đô la trong năm 2017, trong số này có 4,8 tỉ đô la Mỹ của Vietnam Beverage để thanh toán cho Bộ Công Thương trong thương vụ mua cổ phần của Sabeco. Khoản ngoại tệ này được ngân hàng Vietcombank thu xếp.

Tuy nhiên, theo Quyết định của Thủ tướng phê duyệt chương trình quản lý nợ trung hạn 2016-2018 thì hạn mức tăng dư nợ nước ngoài ngắn hạn hàng năm tối đa 10%/năm.

Hiện mức tăng ngắn hạn năm 2017 đã là 73% nên ảnh hưởng đến dư nợ vay ngắn hạn nước ngoài, ảnh hưởng đến chỉ tiêu an toàn nợ nước ngoài quốc gia và làm giảm dư địa vay nước ngoài quốc gia trong các năm tiếp theo.

Ngọc Lan