Dự án tiêm kích mới của Canada giảm ứng viên

Tới thời điểm hiện tại, chương trình mua máy bay chiến đấu đời mới của Canada sẽ chỉ còn lại các nhà thầu Lockheed Martin và Boeing (Mỹ) cùng Saab (Thụy Điển) với các ứng viên lần lượt là F-35A, F/A-18E/F Super Hornet và JAS 39 Gripen.

Trong một thông cáo mới đây, Airbus khẳng định quy trình đấu thầu của dự án trên rất minh bạch và chuyên nghiệp. Tuy nhiên, nhà thầu châu Âu cho rằng, một trong những trở ngại chính khiến họ “dừng cuộc chơi” chính là vấn đề giá thành máy bay sẽ đội lên rất cao khi được sản xuất bên ngoài Bắc Mỹ chiểu theo những quy định trong các thỏa thuận an ninh Mỹ-Canada.

Máy bay CF-18 của Không quân Hoàng gia Canada. Ảnh: CBC.

Như vậy, Airbus là nhà thầu thứ 2, sau hãng chế tạo máy bay Dassault Aviation của Pháp với tiêm kích Rafale, rút lui khỏi dự án này.

Vào tháng 7-2019, chính phủ Canada đã phát đi đề nghị mời thầu (RFP) đến các hãng sản xuất máy bay của Mỹ, Thụy Điển và châu Âu về chương trình mua máy bay chiến đấu đời mới cho lực lượng không quân nước này.

Theo đó, Ottawa dự định sẽ chi khoảng 14,5 tỷ USD để trang bị 88 máy bay nhằm thay thế phi đội CF-18 (phiên bản tiêm kích F/A-18 dành riêng cho Canada) sẽ bị loại biên vào năm 2032.

Tiêm kích F-35A của Không quân Mỹ đang thực hiện tiếp dầu trên không. Ảnh: Military.

Không quân Hoàng gia Canada dự định sẽ nhận các hồ sơ dự thầu từ nửa cuối năm 2019 tới đầu năm 2020, công bố đơn vị thắng thầu trong khoảng 2 năm sau đó, và nhận lô máy bay đầu tiên vào năm 2025.

Nếu đúng theo lịch trình, máy bay mới của Không quân Hoàng gia Canada có thể được cấp chứng nhận Khả năng hoạt động ban đầu (IOC) vào năm 2026 để chính thức đi vào trực chiến. Hợp đồng sẽ hoàn tất trong giai đoạn 2031-2032.

Để lấp đầy khoảng trống tạm thời, đầu năm nay, Bộ Quốc phòng Canada đã quyết định chi khoảng 380 triệu USD mua máy bay cũ, trong đó có 25 chiếc tiêm kích F/A-18 A/B Hornet đã qua sử dụng của Australia.

Tiêm kích JAS 39 Gripen. Ảnh: Steemit.

Trước đó, Canada đã có kế hoạch mua 18 chiếc F/A-18 Super Hornet của Boeing trị giá lên tới hơn 5,2 tỷ USD. Tuy nhiên, do căng thẳng giữa Washington và Ottawa liên quan đến tranh chấp thương mại chống lại hãng máy bay Bombardier của Canada, nên Ottawa đã hủy kế hoạch trên.

Mặt khác, Canada là 1 trong 9 nước tham gia chương trình phát triển tiêm kích tàng hình F-35 của Mỹ và cũng có ý định mua 65 máy bay cho tới năm 2020. Tuy nhiên, đến cuối năm 2015, nước này tuyên bố hủy bỏ kế hoạch nhằm cắt giảm ngân sách và dùng số tiền tiết kiệm được từ việc mua máy bay mới cho lực lượng hải quân.

PHẠM HUY (theo Flight Global)