Dự án tàu ngầm khó nhất lịch sử Nga

Đến năm 2027, Hải quân Nga sẽ tăng cường sức mạnh bằng các tàu ngầm diesel-điện dự án 677 lớp "Lada" mới nhất. Lớp tàu này với tính năng chống ồn và khả năng tàng hình cao có các giải pháp thiết kế độc đáo, có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ quân sự khác nhau.

Ngày nay, những con tàu như vậy đặc biệt cần thiết ở Bắc Cực, vì thế những tàu ngầm loại này trước hết sẽ được biên chế cho Hạm đội phương Bắc, đội hình hùng mạnh nhất của Hải quân Nga.

Tàu ngầm thế hệ thứ tư chạy diesel-điện

Những tàu ngầm diesel-điện thế hệ thứ tư thuộc Dự án 677 "Lada" bắt đầu được xây dựng từ cuối những năm 1990, tính đến nay đã gần 30 năm thai nghén.

Con tàu dẫn đầu của lớp mang tên B-585 Sankt Peterburg đang được thử nghiệm trên biển. Chiếc thứ hai là B-586 Kronstadt đã được công khai trước công chúng tại Cuộc diễu hành Hải quân vào năm 2019 và cũng đang được thử nghiệm. Chiếc thứ ba B-587 Velikiye Luki đang được đóng. Hai chiếc nữa sẽ được đặt đóng vào năm 2022.

Lada được coi là loại tàu ngầm áp dụng những thành tựu và giải pháp kỹ thuật tiên tiến nhất của Nga. Nó được chế tạo theo sơ đồ một thân, vốn không phải là điển hình cho ngành đóng tàu Nga (thường là có nhiều thân).

Nhờ lớp sơn đặc biệt, hệ thống điện tử hiện đại và mức độ tự động hóa cao, Lada có khả năng tàng hình mạnh nhất trong số các tàu ngầm thuộc lớp này. Ngoài ra, trong tương lai, các tàu ngầm thuộc dự án 677 sẽ được trang bị máy phát điện kỵ khí có thể hoạt động độc lập không cần đến không khí (trong hệ thống động lực AIP).

Tuy nhiên, chính vì những giải pháp mới mà dự án 677 đã được thực hiện trong một thời gian dài và gặp nhiều khó khăn. Hải quân đã đưa ra ngày càng nhiều yêu cầu mới. Theo Tổng Giám đốc Tập đoàn đóng tàu thống nhất (USC) Alexei Rakhmanov, các nhà cung cấp thiết bị cũng đã gây ra rất nhiều vấn đề.

Chiếc đầu tiên là B-585 Sankt Peterburg đang được thử nghiệm trên biển

Do sự chậm trễ với Lada, Nga đã phải đóng thêm các tàu ngầm diesel-điện tiền nhiệm thuộc lớp Varshavyanka (NATO gọi là Kilo). Sáu tàu ngầm loại này thuộc dự án 636.3 (Project 636.3) đã được chuyển giao cho Hạm đội Thái Bình Dương của Nga.

Kết quả cuối cùng của dự án là như thế nào? Lada là lớp tàu ngầm tương đối nhỏ (có lượng choán nước khoảng 1800 tấn), có khả năng lặn sâu 250m và di chuyển khi lặn với vận tốc 21 hải lý/giờ. Thủy thủ đoàn - 35 người, thời gian hoạt động độc lập 45 ngày đêm.

Chiếc tàu đầu tiên chỉ được trang bị ngư lôi và mìn. Tên lửa hành trình Kalibr sẽ được đưa vào kho vũ khí của tất cả các tàu tiếp theo.

Hạm đội Phương Bắc cần tàu ngầm diesel-điện

Theo các chuyên gia, ngày nay Hạm đội phương Bắc của Nga đang có nhu cầu lớn về tàu ngầm diesel-điện.

Trong thành phần lực lượng tàu ngầm của Hạm đội phương Bắc chủ yếu là các tàu ngầm hạt nhân - đa năng và chiến lược. Các thủy thủ của Hạm đội phương Bắc là những người đầu tiên làm chủ các tàu ngầm hạt nhân mới nhất thuộc dự án Borey và Yasen.

Các tàu ngầm hạt nhân phải tham gia các hoạt động chiến thuật mà khả năng chiến đấu của các tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân là quá mức hoặc không hoàn toàn phù hợp.

Chiếc thứ hai là B-586 Kronstadt cũng đang được thử nghiệm trên biển

Trong cuộc phỏng vấn của hãng tin Nga Sputnik, cựu Tư lệnh Hạm đội Phương Bắc, Đô đốc Vyacheslav Popov, chuyên gia về tàu ngầm, cho biết rằng, Hạm đội Phương Bắc luôn có nhu cầu về tàu ngầm diesel-điện.

Trong thời gian ông Popov làm chỉ huy Hạm đội phương Bắc, hạm đội này đã có ba lữ đoàn tàu ngầm diesel-điện. Dần dần, chúng đã được tháo dỡ vì hết hạn sử dụng, nhưng Hạm đội hầu như không nhận được gì để thay thế chúng, bởi các tàu ngầm diesel mới chủ yếu được biên chế cho Hạm đội Biển Đen.

Tuy nhiên, mỗi loại tàu ngầm đều có nhiệm vụ chiến đấu riêng, tàu ngầm các loại khác nhau không thể thay thế cho nhau.

Sự khác biệt chính giữa tàu ngầm diesel-điện hiện đại và tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân là tàu diesel-điện gần như không gây tiếng ồn, chúng rất khó bị phát hiện, do đó, nhiệm vụ chính của các tàu ngầm diesel-điện là chống tàu ngầm của đối phương.

Đô đốc Vyacheslav Popov giải thích thêm rằng, sự vắng mặt của các tàu ngầm như vậy được bù đắp bằng các phương tiện khác như: Máy bay, tàu nổi, tàu sân bay hạt nhân. Nhưng đó sẽ là sự lãng phí lớn khi huy động các lực lượng khổng lồ này chỉ thực hiện các nhiệm vụ mà một hoặc hai tàu ngầm diesel-điện cũng có thể giải quyết được.

Do đó, việc các tàu ngầm lớp này đã sắp hoàn thiện là tín hiệu rất vui cho hải quân Nga nói chung và Hạm đội Phương Bắc nói riêng, đánh dấu sự hoàn thành một dự án tàu ngầm thông thường (diesel-điện) dài nhất trong lịch sử (kéo dài gần 30 năm).

Nhật Nam