Dự án BT của Hải Phát Invest có thể bị dừng?

Bộ Tài chính cho biết: “Vừa qua, trên các phương tiện thông tin đại chúng có phản ánh về việc UBND TP Hà Nội quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư và cấp Giấy chứng nhận đầu tư cho 05 dự án về hạ tầng giao thông theo hình thức hợp đồng BT, thanh toán bằng quỹ đất cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT. Trong 5 dự án BT nói trên có một dự án do Công ty cổ phần Đầu tư Hải Phát (gọi tắt là Hải Phát Invest) liên danh để làm nhà đầu tư.

Bộ Tài chính cho rằng, theo Luật Quản lý, sử dụng tài sản công kể từ ngày 1/1/2018, không áp dụng quy định tại Quyết định số 23/2015 của Thủ tướng quy định cơ chế nhà nước thanh toán bằng quỹ đất cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng theo hình thức xây dựng chuyển giao.

Ảnh minh họa

Thực hiện quy định của Luật, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình theo hình thức BT. Đến nay, Nghị định chưa được ban hành.

Do đó, Bộ Tài chính này đề nghị UBND Thành phố Hà Nội rà soát việc chấp thuận chủ trương sử dụng quỹ đất để thanh toán cho các nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư theo hình thức BT để bảo đảm phù hợp với quy định của pháp luật và chỉ đạo của Chính phủ.

Trước đó, UBND Thành phố Hà Nội quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư và cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 5 dự án về hạ tầng giao thông theo hình thức hợp đồng BT, thanh toán bằng quỹ đất hàng trăm ha cho các nhà đầu tư.

Trong đó, Hải Phát Invest được UBND TP Hà Nội cấp giấy chứng nhận đầu tư Dự án xây dựng các tuyến đường giao thông đấu nối hạ tầng các khu đô thị, dân cư quận Hà Đông, với kinh phí gần 2.000 tỷ đồng theo hình thức BT và quỹ đất đối ứng lên tới 68 ha. Để thực hiện dự án BT này, Hải Phát Invest đã liên danh với một doanh nghiệp khác.

Để triển khai thực hiện dự án BT, hai đơn vị liên danh này đã thành lập ra Công ty TNHH BT Hà Đông có trụ sở chính tại ở phường Thanh Xuân Trung (Q.Thanh Xuân, TP.Hà Nội). Vốn điều lệ của công ty là 350 tỷ đồng, mỗi doanh nghiệp góp 175 tỷ đồng (Hải Phát Invest có 50% vốn điều lệ).

Nhằm quản lý hiệu quả vốn góp của công ty, Hải Phát Invest cử ông Đỗ Quý Hải và ông Lê Việt Dũng đại diện theo ủy quyền quản lý phần vốn góp tại Công ty TNHH BT Hà Đông. Đồng thời, giao cho ông Đỗ Quý Hải giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc công ty.

Ở một diễn biến khác cũng liên quan đến việc xây dựng các dự án BT, Kiểm toán Nhà nước từng công bố Báo cáo kiểm toán kinh tế - xã hội năm 2017 và chỉ ra hàng loạt sai phạm.

Cụ thể, qua kiểm tra 17 dự án được đầu tư xây dựng theo hình thức hợp đồng BT trong năm 2017, Kiểm toán Nhà nước cho hay: “Các dự án BT thực chất là sử dụng nguồn lực ngân sách nhà nước (NSNN) nhưng không quy định phải là dự án cần thiết, thực sự cấp bách là chưa phù hợp với các quy định hiện hành”.

Theo kết quả kiểm tra, hầu hết các dự án BT đều lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức chỉ định thầu. Trong đó có 5 dự án BT của Hà Nội. Đánh giá của Kiểm toán Nhà nước rằng, việc lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức chỉ định thầu làm giảm sự cạnh tranh và tiềm ẩn rủi ro chọn nhà đầu tư không đủ năng lực. Ngoài ra, các dự án BT còn thanh toán cho nhà đầu tư theo hình thức giao đất đã giải phóng mặt bằng có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê không thông qua hình thức đấu giá là chưa phù hợp quy định của Luật Đất đai năm 2013. Đây chính là kẽ hở dẫn đến thất thoát ngân sách.

Hơn nữa, quy định về thời điểm giao đất để thanh toán dự án BT và thời điểm giao dự án BT còn bất cập, không rõ ràng dẫn đến việc thanh toán dự án BT bằng quỹ đất không đảm bảo nguyên tắc ngang giá; thanh toán trước cho nhà đầu tư trong khi nhà đầu tư chưa phải xuất hóa đơn GTGT do công trình chưa hoàn thành thực chất là thanh toán trước tiền thuế GTGT cho nhà đầu tư tại thời điểm chưa phát sinh là một điểm bất hợp lý, tạo ra việc chiếm dụng vốn từ NSNN.

Thương hiệu và Pháp luật sẽ tiếp tục thông tin.

UY VŨ