Đồng tiền số liBra của Facebook thành công có thể đặt dấu chấm hết cho ngành ngân hàng truyền thống?

Được hậu thuẫn từ các ông lớn

Tác giả Mathew Lynn đã viết trên chuyên mục kinh doanh của tờ Telegraph rằng đồng tiền mã hóa thực ra đã xuất hiện từ cả thập kỷ nay, nhưng vẫn bị xếp bên rìa của hệ thống tiền tệ chủ lưu. Do vậy, đôi khi cần một công ty lớn để tạo ra cú huých trên thị trường.

Nếu như tiền điện tử thực sự thành công, nó có thể đặt dấu chấm hết cho ngành ngân hàng truyền thống, tạo ra một đơn vị tiền tệ chung đầu tiên trên toàn thế giới và làm suy yếu quyền lực của các chính phủ và các ngân hàng trung ương đối với nền kinh tế.

Tất nhiên, điều này sẽ không xảy ra ngay lập tức, nhưng những xu thế này sẽ dần nhận được thêm nhiều lực đẩy và một khi chúng bắt đầu thì sẽ không thể dừng lại được. Kể từ khi đồng tiền Bitcoin được tạo ra cách đây một thập kỷ, mối quan tâm về tiền kỹ thuậtsố đã dần tăng lên theo thời gian. Số người sử dụng không phải quá lớn, theo ước tính chỉ dao động từ 7 đến 25 triệu người.

Nhưng đồng tiền số Libra của Facebook được kỳ vọng sẽ tạo ra sự bùng nổ số ngươìsử dụng trên một phạm vi rộng, vì hiện có 2,3 tỷ người sử dụng Facebook trên toàn thế giới và con số này đang tiếp tục gia tăng. Câu hỏi lớn ở đây là liệu Libra có thể thành công?

Không nhà kinh doanh nào dám khẳng định 100% thương vụ của mình sẽ thành công, nhưng sự lạc quan trong kế hoạch kinh doanh của họ là điều luôn tồn tại. Facebook có số lượng ngươìsử dụng khổng lồ và giá trị thị trường lên tới 500 tỷ USD.

Thậm chí những những người không dùng Facebook thì họ lạisử dụng dịch vụ nhắn tin WhatsApp của mạng xã hội này, đồng nghĩa Facebook có thêm 1,5 tỷ khách hàng tiềm năng nữa cho Libra.

Nhu cầu về tiền điện tử chắc chắn là có. Hầu hết mọi người đang dùng Internet để mua hàng nhưng các hệ thống thanh toán vẫn như đang kẹt lại thời kỳ thế kỷ 20. Nếu như Facebook phá vỡ được tình trạng này, những người lao động phổ thông hoàn toàn có thể sử dụng tiền kỹ thuật số. Đó sẽ là một có huých lớn cho Facebook, nhưng nó thậm chí còn mang ý nghĩa lớn hơn nữa cho kinh tế toàn cầu. Trước tiên, nó sẽ phá vỡ hoạt động của các ngân hàng truyền thống, vốn vẫn ở tình trạng yếu ớt trong suốt một thập kỷ qua.

Công nghệ cũ kỹ, thương hiệu yếu, dịch vụ khách hàng chưa tốt, chi phí nhân viên và văn phòng cao, thật khó để thấy những ngân hàng này sẽ có thể sống sót trong thời đại của tiền tệ điện tử. Vấn đề là các ngân hàng tồn tại phụ thuộc nhiều vào việc họ có thể điều khiển hệ thống thanh toán. Họ cũng cung cấp nguồn tín dụng mà nền kinh tế cần để tăng trưởng.

Nếu những ngân hàng truyền thống sụp đổ, ai sẽ đứng ra đảm nhận những vai trò trên? Tiếp đó, một đơn vị tiền tệ toàn cầu đơn nhất sẽ xuất hiện. Trong thời đại Internet, người dùng đều chấp nhận những hệ thống tương đồng hoặc giống hệt nhau nhằm đảm bảo các hoạt động tiện lợi trôi chảy hơn.

Libra có thể bắt đầu bằng cách gắn mình với đồng USD hoặc với một rổ tiền tệ trong đó có đồng Euro, Yen và bảng Anh. Nhưng có thể rất nhanh sau đó, tình hình sẽ đảo ngược và các đồng tiền lớn chi phối thị trường hiện nay sẽ trở thành bên được gắn kết với Libra. Nó sẽ giúp giảm chi phí giao dịch và hoạt động mậu dịch giữa các nước trở nên dễ dàng thuận tiện hơn. Nhưng lịch sử còn non trẻ của đồng euro cũng cho thấy một điều rằng việc đưa các đồng tiền mới vào lưu thông trên thị trường không phải lúc nào cũng "xuôi chèo mát mái".

Cuối cùng, đồng tiền điện tử mới này có thể làm suy giảm mạnh quyền lực của các chính phủ và các ngân hàng trung ương. Các nhà quản lý tiền tệ đã mất nhiều thời gian cân nhắc về những thách thức từ tiền tệ kỹ thuật số ngay từ khi mới chỉ có vài chục triệu người sử dụng chúng.

Nhưng khi xuất hiện đồng tiền kỹ thuật số có thể tiếp cận hàng tỷ người sử dụng thì cuộc chơi sẽ thay đổi cục diện hoàn toàn. Và nếu như đồng Libra thành công, nó có thể khiến chính phủ các nước hoặc phải đoạt quyền kiểm soát hoặc bẻ gãy hoạt động kinh doanh của ông.

Nhưng nếu như Facebook có thể "thoát nạn" thì nền kinh tế tiền tệ sẽ bị thay đổi vĩnh viễn. Hiện không ai có thể khẳng định liệu Libra của Facebook sẽ thành công hay thất bại. Nhưng mạng xã hội này hiện đang là người chơi lớn nhất từ trước đến nay trên lĩnh vực tiền kỹ thuật số. Giới quan sát đã nhận định chắc chắn một trong số các công ty công nghệ lớn hiện nay sẽ tạo ra đột phá để tiến vào lĩnh vực tiền điện tử, nếu không phải là Facebook thì sẽ là Amazon hay Apple.

Đồng Libra khác gì với Bitcoin?

Pencer Bogart của Blockchain Capital cho rằng: "Libra có thể là một trong những làn gió tích cực nhất với Bitcoin trong suốt 10 năm lịch sử của đồng tiền số này".

Tuy nhiên, vẫn có những khác biệt cơ bản với đồng tiền số của Mark Zuckerberg và những đồng tiền số còn lại. Bogart giải thích rằng Libra là một phương tiện trao đổi, nơi người dùng có thể thực hiện các giao dịch chuyển khoản trên khắp thế giới.

Trong khi đó, Bitcoin, đồng tiền số có giá trị vốn hóa lớn nhất thế giới ở thời điểm hiện tại, đang phải vất vả để trở thành một nền tảng có thể tạo thuận lợi cho giao dịch. Hiện tại, Bitcoin vẫn chỉ được coi là một khoản đầu cơ. Michael Moro của Genesis Capital là một trong những người vẫn gọi Bitcoin là "vàng kỹ thuật số".

Libra đang trên đường bước ra thị trường vơísự hậu thuẫn khổng lồ từ các tên tuổi hàng đầu thế giới. Ngoài Facebook, Mastercard, Uber, Booking Holdings,Visa đã lên tiếng ủng hộ Libra.Đây là sự ủng hộ vô cùng quan trọng để khiến Libra được áp dụng đại trà.

Michael Graham, nhà phân tích của CanaccordGenuity, nhận định:"Libra có cơ hội tốt để được thừa nhận trong khi Bitcoin vẫn đang phải vật lộn để được coi là một phương tiện thanh toán".

Giao dịch chi phí thấp mà Libra mang lại có thể giúp đồng tiền số này được dùng rộng rãi và dễ dàng hơn. Ở chiều ngược lại, Bitcoin luôn đòi hỏi chi phí giao dịch đắt đỏ và tốc độ thực hiện các giao dịch quá chậm, ngăn nó trở nên phổ biến. "Libra được xây dựng để có thể thực hiện các giao dịch nhanh chóng và ít tốn kém. Đây là điểm khác biệt mấu chốt giữa nó với Bitcoin", Graham nhận định.

Bản chất của Bitcoin là một loại tiền tệ biến động giá khủng khiếp. Nó cuốn hút những người sẵn sàng chấp nhận sự rủi ro trong giao dịch. Bitcoin không được sở hữu hoặc chi phối bởi bất cứ bên nào nên nó tồn tại trên một mạng lưới phi tập trung, dẫn đến giá trị của nó rất dễ bị biến động. Trong khi đó, Libra được hỗ trợ bởi các loại tiền tệ như USD và Euro.

"Libra là một đồng tiền ổn định, được hỗ trợ bởi một rổ tiền tệ và chứng khoán nợ. Bitcoin thì lại có tính phân tán", Tom Lee của Fundstrat Global Advisors nhận định. Đây có thể là lý do khiến nhiều người thích Libra hơn Bitcoin.

"Trái với sự biến động thường thấy ở các loại tiền số trong quá khứ, chúng tôi tin rằng sự tập trung của Libra tạo ra một loại tiền tệ ổn định, lạm phát thấp được hỗ trợ bởi một khoản dự trữ hoặc tài sản thực. Đó là điểm khác biệt lớn. Tuy nhiên, trái với các loại tiền tệ ổn định khác, Libra sẽ không bị ràng buộc vào một loại tiền tệ mà thay vào đó là một rổ tài sản, từ tiền gửi ngân hàng đến chứng khoán chính phủ ngắn hạn", công ty phân tích Suntrust nhận định.

Tuệ Minh