Đồng minh nguy cấp, Tổng thống Putin thẳng thừng cảnh báo Mỹ

Tổng thống Nga Vladimir Putin

Tổng thống Nga – một đồng minh của Iran, cho rằng, bất kỳ hành động sử dụng vũ lực nào của Washington cũng đều sẽ dẫn đến một sự bùng nổ xung đột trong khu vực và cái giá phải trả cho điều này “khó mà có thể tính toán”.

Ông Putin đã đưa ra lời cảnh báo trong cuộc trả lời giải đáp cho người dân Nga qua điện thoại. Nhà lãnh đạo Nga cho biết: “Mỹ đã nói rằng nước này không loại trừ khả năng dùng vũ lực… Điều này sẽ là một thảm họa đối với khu vực. Nó sẽ dẫn đến một sự gia tăng bạo lực và số người tị nạn”.

Trong khi đó, Ả-rập Xê-út – một đồng minh then chốt của Mỹ, đã lên tiếng đổ lỗi cho Iran “gây hấn”, tạo ra một tình hình “hết sức căng thẳng” ở vùng Vịnh. Ả-rập Xê-út tuyên bố, nước này đang thảo luận các bước đi tiếp theo để đối phó với tình hình.

Ngoại trưởng Ả-rập Xê-út Adel al-Jubeir cảnh báo, các cuộc tấn công nhằm vào tàu chở dầu ở xung quanh Eo biểu Hormuz đã đe dọa đến sự ổn định của khu vực. Eo biển Hormuz là một tuyến đường biển chiến lược vô cùng quan trọng. Đây là nơi 1/5 nguồn dầu mỏ thế giới được vận chuyển. Cả Mỹ và Ả-rập Xê-út đều đổ lỗi cho Iran đứng đằng sau vụ tấn công hai tàu chở dầu ở vịnh Oman gần đây.

“Khi bạn can thiệp vào tuyến đường vận chuyển quốc tế, điều đó sẽ gây ảnh hưởng đến nguồn cung cấp năng lượng và gây ảnh hưởng đến giá dầu – thứ hàng hóa có ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế thế giới. Điều đó về bản chất sẽ gây ảnh hưởng đến gần như toàn bộ mọi người trên hành tinh”, ông Adel al-Jubeir nhấn mạnh.

Nga là đồng minh lâu đời của Iran và hai nước có mối quan hệ tốt đẹp. Iran cùng với Nga là hai đồng minh mạnh nhất và kiên định nhất của chính quyền Tổng thống Syria Bashar al- Assad trong cuộc nội chiến kéo dài hơn 8 năm qua ở quốc gia Trung Đông. Nga cũng là lực lượng ủng hộ mạnh mẽ cho Tehran kể từ sau khi chính quyền của Tổng thống Trump xé nát thỏa thuận hạt nhân được ký dưới thời của ông Obama. Trong khi Iran vẫn tiếp tục tuân thủ thỏa thuận hạt nhân nói trên trong suốt 12 tháng qua, Mỹ đã áp dụng trở lại các biện pháp trừng phạt nhằm vào Iran mà siêu cường số 1 thế giới trước đó đã dỡ bỏ để đổi lại việc Tehran ký thỏa thuận hạn chế quy mô chương trình hạt nhân của nước này.

Quan hệ Mỹ-Iran đã đảo chiều từ hòa dịu sang đối đầu kể từ khi ông Trump lên nắm quyền. Chính quyền của Tổng thống Trump áp dụng một lập trường cứng rắn với Iran, khác hẳn với chính sách của chính quyền tiền nhiệm Barack Obama. Ngay khi còn đang tranh cử, ông Trump đã phản đối thỏa thuận hạt nhân giữa Iran với 6 cường quốc. Ông Trump từng tuyên bố trong chiến dịch tranh cử rằng, ông này sẽ xé nát thỏa thuận hạt nhân JCPOA mà 6 cường quốc ký với Iran năm 2015, miêu tả đó là “thảm họa”, là “thỏa thuận tồi tệ nhất từng được đàm phán từ trước đến nay”. Ông Trump nhấn mạnh, “ưu tiên số 1” của ông khi lên cầm quyền là hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân với Iran.

Quan hệ giữa Mỹ và Iran bắt đầu đổ vỡ thực sự khi Iran tiến hành thử tên lửa đạn đạo hồi đầu năm 2017. Mỹ đã tuyên bố đặt Iran vào “tầm ngắm” đồng thời nhanh chóng tung ra các biện pháp trừng phạt nước Cộng hòa Hồi giáo. Trong diễn biến đẩy tình hình căng thẳng leo thang lên một cấp độ mới, Tổng thống Trump hồi tháng Năm năm ngoái cuối cùng cũng đã “xé toạc” thỏa thuận hạt nhân JCPOA từng được các cường quốc Anh, Pháp, Đức, Nga và Trung Quốc miêu tả là bước đột phá mang tính lịch sử. Kể từ sau hành động trên của Tổng thống Trump, mối quan hệ giữa Mỹ và Iran xấu đi trầm trọng và làm gia tăng nguy cơ đụng độ quân sự giữa hai nước này.

Kiệt Linh (tổng hợp)