Đồng minh bỏ đồng USD, bán tháo trái phiếu kho bạc Mỹ

Bài viết trên trang web của Sputnik cho biết, tỷ lệ đồng USD trong kho dự trữ ngoại tệ toàn cầu đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ đầu thế kỷ. Tổng lượng trái phiếu Mỹ trong bảng cân đối của các ngân hàng trung ương trên thế giới đang là thấp nhất trong lịch sử.

Vào tháng 4, chính Vương quốc Anh - đồng minh thân cận nhất của Hoa Kỳ - đã lọt vào danh sách các quốc gia bán ra trái phiếu kho bạc Mỹ với số lượng lớn kỷ lục. Đây là điều khiến nhiều người khó hiểu. Vậy tại sao thế giới lại đang thoát khỏi đồng bạc xanh?

Dự trữ dollars xuống đến mức tối thiểu

Báo cáo tháng 6 năm nay của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) ghi nhận rằng, đồng dollars vẫn là đồng tiền dự trữ của thế giới, nhưng, vị thế thống trị của đồng USD bị lung lay đáng kể.

Kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, khi tỷ lệ đồng USD trong các ngân hàng trung ương đã tăng tối đa, bây giờ tỷ lệ đồng tiền của Mỹ đã giảm đáng kể. Trong năm 2018, tỷ lệ đồng USD chiếm trong kho dự trữ ngoại tệ toàn cầu đã xuống còn 61,7%, mức thấp nhất trong vòng 20 năm qua.

Năm 2018, các nước đang phát triển đã bán đô la Mỹ rất tích cực. Argentina, Trung Quốc, Hồng Kông, Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan và Thổ Nhĩ Kỳ đã thoát khỏi trái phiếu kho báu Mỹ gần 200 tỷ USD. Trong khi một số nước cần đến tiền mặt để ổn định tiền tệ của chính họ, thì những nước khác thoát khỏi tài sản của Hoa Kỳ vì có mâu thuẫn với Washington.

"Mục tiêu của nhiều quốc gia là giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la để đối phó với các lệnh trừng phạt của Mỹ" - tờ báo hàng đầu Thổ Nhĩ Kỳ Sabah viết và nhấn mạnh, ở Thổ Nhĩ Kỳ, lượng trái phiếu kho bạc Mỹ đã giảm xuống mức thấp kỷ lục. Hầu hết mọi thứ đã được bán hết.

Nhiều nước, trong đó có đồng minh của Mỹ, đã giảm dự trữ USD, tăng mua vàng

Và gần đây đã xuất hiện một xu hướng mới về cơ bản: Các nước phát triển, bao gồm các đồng minh truyền thống của Hoa Kỳ, cũng bắt đầu cắt giảm lượng nắm giữ trái phiếu kho bạc Mỹ. Ví dụ, Vương quốc Anh vào tháng 4 đã cắt giảm lượng trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ ngay lập tức xuống còn 16,3 tỷ USD.

Còn Trung Quốc - chủ nợ nước ngoài lớn nhất của nước Mỹ (nắm giữ 1,1 nghìn tỷ USD nợ) - hiện đang ở vị trí dẫn đầu trong lĩnh vực này. Trong điều kiện cuộc chiến thương mại, Bắc Kinh đã thoát khỏi trái phiếu kho bạc 60 tỷ USD trong 1 năm 2018, vào tháng 4 vừa qua đã bán thêm 20 tỷ USD, cắt giảm lượng trái phiếu xuống mức tối thiểu hai năm.

Nhật Bản - chủ nợ lớn thứ hai của Hoa Kỳ - cũng làm theo gương của Bắc Kinh. Vào tháng 4, Tokyo đã bán 11,07 tỷ USD trái phiếu kho bạc Mỹ.

Một số người bày tỏ sự lo ngại rằng, để đáp trả các đòn trừng phạt trong Chiến tranh thương mại Trung-Mỹ, Bắc Kinh có thể ra khỏi danh sách các chủ nợ lớn nhất của Mỹ. Tuy nhiên, các nhà phân tích và chuyên gia tài chính cho rằng, kịch bản này là không thể. Sự mất giá mạnh của trái phiếu không thể tránh khỏi trong trường hợp này, sẽ làm cho Trung Quốc bị thiệt hại nhiều hơn Mỹ và toàn bộ nền kinh tế thế giới nói chung.

Bloomberg chỉ ra rằng, Bắc Kinh bất cứ lúc nào cũng có thể giảm đầu tư vài chục tỷ USD vào trái phiếu kho bạc Mỹ để giúp cho đồng Nhân dân tệ. Nhà phân tích Gene Tannuzzo, thuộc Columbia Threadneedle Investment, nói với Bloomberg rằng, nếu dòng chảy vốn gia tăng, Bắc Kinh sẽ phải bảo vệ đồng Nhân dân tệ và bán trái phiếu kho bạc Mỹ.

Xu hướng thoát dollars, tăng mua vàng trên phạm vi toàn cầu

Nga được coi là một trong những nước bán trái phiếu Mỹ tích cực nhất. Trong năm 2010, lượng trái phiếu chính phủ Mỹ trong Ngân hàng Trung ương Nga đã vượt quá 176 tỷ USD. Kể từ năm 2014, khi Washington bắt đầu gia tăng áp lực đối với Moscow, Ngân hàng Trung ương Nga bắt đầu giảm lượng trái phiếu kho bạc Mỹ, và đến đầu năm 2019 khoản nắm giữ tụt xuống chỉ còn 14 tỷ USD.

Theo dữ liệu của Kho bạc Hoa Kỳ, vào tháng 4, Nga đã bán trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ trị giá 1,6 tỷ USD. Bây giờ lượng trái phiếu chính phủ Mỹ do Ngân hàng Trung ương Nga nắm giữ chỉ là 12,13 tỷ USD - lượng nhỏ nhất kể từ năm 2007.

Báo cáo gần đây của Ngân hàng Trung ương châu Âu cho biết, hầu như tất cả số tiền thu được từ việc bán đồng USD, Ngân hàng Nga đã chi cho việc mua các trái phiếu bằng Euro và Nhân dân tệ. Tỷ lệ đồng Euro trong dự trữ ngoại hối của Nga đã tăng lên 39%, tỷ lệ đồng USD xuống còn 27% và tỷ lệ đồng nhân dân tệ tăng vọt lên 17%.