Động cơ đẩy vector 3D trên Su-35 của Nga thực chất chỉ là 2D?

Động cơ đẩy vector 3D được coi là loại động cơ đẩy phản lực hiện đại nhất hiện nay có khả năng giúp các chiến đấu cơ cơ động cực tốt trên không với những động tác nhào lộn không tưởng.

Hiện mới chỉ có một vài dòng máy bay được công bố là sử dụng động cơ này trong đó nổi tiếng nhất là Su-35 Nga.

Động cơ 3D sẽ giúp cho chiến đấu cơ có khả năng cơ động cực tốt khi không chiến với máy bay đối phương.

Khi quảng bá vũ khí Nga thương đưa ra ưu điểm về động cơ điều chỉnh hướng phụt 3D trên Su-35 để giới thiệu tới khách hàng.

Tuy vậy một số ý kiến lại cho rằng thực chất động cơ trên Su-35 là động cơ 2D nhưng được Nga đặt nghiêng để nâng cao hiệu suất hoạt động.

Động cơ đẩy phản lực trên chiến đấu cơ phản lực về cơ bản được định hình thành ba dòng gồm 1D, 2D và 3D, chúng còn lại đại diện cho quá trình phát triển của động cơ đẩy phản lực trên máy bay kể từ khi xuất hiện từ những năm 1930.

Trong đó động cơ đẩy vector 1D là loại lâu đời nhất, chỉ đẩy được phản lực ra đúng 1 hướng phía sau máy bay giúp tạo lực đẩy cho chiến đấu cơ.

Động cơ đẩy vector 2D là loại động cơ có thể đẩy luồng khí phản lực theo hai hướng bao gồm hướng thẳng góc 90 độ tính từ mặt đất giống với động cơ đẩy 1D và kèm theo khả năng di chuyển lên - xuống theo chiều dọc.

Các loại động cơ đẩy 2D cho phép máy bay có khả năng di chuyển trên không và dưới mặt đất cơ động hơn nhiều so với các loại động cơ đẩy 1D.

Ngoài ra, động cơ đẩy 2D còn cho phép chiến đấu cơ có khả năng cất - hạ cánh thẳng đứng hoặc cất - hạ cánh trên đường băng ngắn.

Ngoài ra động cơ đẩy 2D tuy không giúp cho chiến đấu cơ siêu cơ động bằng loại 3D nhưng chúng sẽ cho phép chiến đấu cơ có khả năng tàng hình tốt hơn nhiều so với loại động cơ đẩy 3D. Đây là lý do mà Mỹ không áp dụng động cơ đẩy 3D cho chiến đấu cơ F-22 của mình.

Riêng động cơ 3D lại có thể điều chỉnh hướng phụt quay theo mọi hướng. Điều này giúp cho chiến đấu cơ siêu cơ động. Các chiến đấu cơ Nga thiên về độ cơ động cao nên thường được phát triển với việc trang bị động cơ đẩy 3D.

Tuy nhiên giới chuyên gia cho rằng ngoài Su-57 đang hoàn thiện được trang bị động cơ đẩy 3D đúng nghĩa, còn các chiến đấu cơ khác kể cả Su-35 thực chất lại không phải là động cơ đẩy 3D, động cơ này chỉ là động cơ đẩy 2D nhưng trục dọc được đặt nghiêng.

Su-35 được trang bị 2 động cơ Lyulka AL-35F điều chỉnh hướng phụt, có lực đẩy thường 74.5 kN và khi đốt nhiên liệu phụ trội lực đẩy tăng lên 142 kN mỗi chiếc.

Hình ảnh động cơ Lyulka AL-35F được đặt nghiêng trên máy bay Su-35 của Nga.

Nghĩa là thay vì có thể di chuyển lên - xuống theo phương thẳng đứng như động cơ đẩy 2D thì động cơ của Su-35 lại di chuyển từ bên trên xuống dưới theo hướng chéo, nghiêng 32 độ so với động cơ vector 2D thông thường.

Trục lên xuống của động cơ trên Su-35 được đặt nghiêng và di chuyển theo chiều mũi tên tạo "hiệu ứng" 3D nhưng thực chất vẫn có thể coi là 2D.

Tuy vậy chỉ cần động cơ đẩy 2D đặt nghiêng cùng với thiết kế khí động học tuyệt vời của dòng Su-27/30/35 Nga cũng tạo nên sự cơ động tuyệt vời.

Hiện Su-35 Nga vẫn nằm trong tốp đầu các chiến đấu cơ có độ cơ động tốt nhất thế giới.

Dù chiến tranh hiện đại đã dẫn vắng bóng những cuộc không chiến quần vòng, nhưng nhờ độ cơ động cực tốt sẽ giúp Su-35 sẽ tránh được tên lửa đối phương tốt hơn so với các máy bay cùng loại.

Su-35 vẫn đang là dòng máy bay ăn khách của Nga. Trước khi Su-57 vào biên chế thì Su-35 vẫn là loại chiến đấu cơ có sức mạnh tốt nhất trong biên chế của quân đội Nga.

Nhiều chuyên gia còn cho rằng Su-35 có thể đối đầu được cả chiến đấu cơ thế hệ thứ 5 như F-22, F-35.

Ngoài Nga thì Trung Quốc và một số quốc gia khác đã đặt mua loại chiến đấu cơ cực uy lực này.

Việt Hùng