Đông Anh: Có hay không việc lập lờ bán mỏ cát với giá 'bèo'?

Thông tin bị bưng bít

Công ty CP Xây dựng và kinh doanh Xăng dầu Minh Đạt được UBND TP Hà Nội cho thuê 6,24 ha đất tại khu vực bãi nổi Thanh Lan (thôn Mạch Lũng, xã Đại Mạch, Đông Anh, Hà Nội). Thời hạn thuê 5 năm kéo dài từ năm 2018 -2023. Tiền thuê đất trả hàng năm với giá thuê là 6.650 đồng/m2/năm.

Theo báo cáo của UBND xã Đại Mạch, do khu đất bãi Thanh Lan nằm trong diện xã quản lý nên trong phương án bồi thường, doanh nghiệp chỉ phải chi 1 tỷ đồng để đền bù hoa màu trên đất cho người dân. Tuy nhiên, theo phản ánh của các hộ dân thuộc đội 1, rất nhiều gia đình đã không nhận được tiền bồi thường.

Bà Nguyễn Thị Lan (nông dân đội 1) bức xúc kể, “chỉ trong vòng hơn 1 tiếng, gần 6 sào đỗ xanh mơn mởn của bà đang chuẩn bị thu hoạch bỗng chốc bị xe ủi san phẳng. Các ruộng ngô, ruộng chuối bên cạnh cũng bị xới nát khiến bà con rất đau xót. Không những thế, Công ty Minh Đạt còn cho người đổ thủy tinh lên ruộng để ngăn không cho người dân trồng cấy. Nhà nào phản đối quyết liệt thì họ thuê người đến đe dọa, ngăn cản. Khi sự việc xảy ra, chúng tôi đã gửi đơn khiếu nại lên UBND huyện Đông Anh, xã Đại Mạch nhưng không được xem xét giải quyết”.

Mỏ cát lộ thiên đang được công ty Minh Đạt tận thu.

Cụ Nguyễn Như Chức cho biết, "quá trình cơ quan chức năng xem xét cấp giấy phép cho doanh nghiệp, dân không được mời họp, không nhận được thông báo, không được thỏa thuận bồi thường trong khi chúng tôi là những người có quyền lợi liên quan. Chính vì vậy, chúng tôi đề nghị chính quyền xã phải đình chỉ hoạt động khai thác của công ty Minh Đạt đến khi nào thỏa thuận bồi thường xong cho người dân, doanh nghiệp mới được làm”.

Trao đổi với PV, Lãnh đạo xã Đại Mạch cho biết, khu đất công ty Minh Đạt đang khai thác có diện tích hơn 6,2 ha. Khu đất thuộc sự quản lý của UBND xã Đại Mạch. Tuy nhiên, do bãi đất này thuộc diện đất khó, không ổn định nên hàng năm xã đã tận dụng để giao đất cho người dân trồng trọt, canh tác. Hiện nay, khu đất này đã được UBND TP Hà Nội thu hồi vào giao cho công ty Minh Đạt thuê. Sau khi vấp phải sự phản đối quyết liệt của người dân, xã đã có văn bản báo cáo UBND huyện Đông Anh nội dung vụ việc. Đồng thời, đề xuất UBND huyện tổ chức đối thoại với người dân. Liên quan đến việc đình chỉ hoạt động khai thác của công ty Minh Đạt thì xã có đủ thẩm quyền.

Mỏ cát được bán với giá bằng cốc trà đá

Theo tìm hiểu của PV, ngày 1/2/2018, Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Quốc Hùng đã ký quyết định 629/QĐ-UBND về việc thu hồi 6,24 ha đất xã Đại Mạch do UBND xã quản lý cho công ty Minh Đạt thuê để thực hiện dự án khai thác cát làm vật liệu san lấp.

Ngày 23/3/2018, Giám đốc Sở Tài nguyên và môi trường Nguyễn Trọng Đông đã ký văn bản xác định thông tin địa chính, đơn giá thuê đất. Theo đó, xác định đây là khu đất bãi ven sông, chưa được kết nối hạ tầng đồng bộ với đường có tên trong bảng giá và các khu vực lân cận.

Căn cứ vào hai quyết định trên, Cục thuế Hà Nội đã xác định tiền thuê đất của công ty Minh Đạt là 6.650 đồng/m2/năm, trả tiền thuê đất hàng năm. Như vậy, số tiền thuê đất công ty Minh Đạt phải nộp hơn 415 triệu đồng/năm, chia làm 2 kỳ.

Tuy nhiên, đại diện công ty Minh Đạt cho biết, năm 2018, công ty này mới chỉ nộp hơn 242 triệu đồng. Số tiền còn lại không phải nộp vì trong 1 năm, doanh nghiệp chỉ được khai thác 8 tháng mùa khô, khai thác tháng nào trả tiền thuê tháng đó. Ngoài ra, công ty đã kê khai nộp các loại thuế như thuế tài nguyên, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế VAT... từ tháng 12/2018 với số lượng khai thác vài chục m3.

Nhưng trên thực tế, theo phản ánh của người dân, công ty Minh Đạt đã bắt đầu khai thác từ tháng 10/2018. Hàng ngày có hàng chục chiếc xe tải trọng lớn nối đuôi nhau chở đất, cát đi. Trung bình mỗi xe chở được khoảng 10m3 đất, cát. Tính sơ qua, đã có hàng chục nghìn m3 đất, cát đã được lấy đi. Trong khi sản lượng được cấp phép của công ty Minh Đạt 30.000 m3/năm, nếu chia đều cho 8 tháng (15/10 -15/6 năm sau) thì mỗi ngày công ty này chỉ được khai thác 125 m2 tương đương 12 xe.

Có thể thấy, công ty Minh Đạt đã nhận được quá nhiều “ưu ái” khi không phải tham gia đấu thầu, lại vừa thuê đất giá thấp, không phải giải phóng mặt bằng, không phải bồi thường cho dân, không mất chi phí hoàn thổ, phục hồi môi trường...doanh nghiệp chỉ việc xúc cát đem bán. Toàn bộ hoạt động khai thác cát không có đơn vị nào kiểm soát.

Trong khi nhiều doanh nghiệp cho biết, để xin được giấy phép khai thác cát không hề dễ dàng, phải có rất nhiều thủ tục mới có được "lá bùa" hộ mệnh để rút ruột vựa cát lộ thiên ngay khu vực bài bồi này.

Dư luận không khỏi đặt câu hỏi, liệu có vấn đề gì khuất tất đằng sau sự ưu ái với công ty Minh Đạt?

Bài 2: Vì sao Huyện Đông Anh phê duyệt phương án bồi thường 10 tỷ đồng trên giấy?

Tuấn Minh