Đời sống văn hóa đối diện nỗi lo 'giang hồ mạng'

Một cảnh trong MV với tự đề “Đời là thế thôi” của nam ca sĩ nghiệp dư Phú Lê

Phú Lê có phải một nhân vật chuyên nghiệp trong làng nghệ thuật không? Không! Thế nhưng, Phú Lê có ca hát, thu âm và sản xuất các music video nên cũng được gọi là... ca sĩ. Thực chất, Phú Lê là một “giang hồ mạng”, nổi tiếng không thua kém các tên tuổi đã “xộ khám” như Khá Bảnh, Dương Minh Tuyền, Quang Rambo, Huấn Hoa Hồng…

Phú Lê tên thật Lê Văn Phú, 40 tuổi, sinh ra và lớn lên ở Yên Bái. Phú Lê được nhớ đến với bằng hình ảnh xăm trổ rằn ri khắp người và lúc nào cũng đeo vàng bạc phô trương. Kỳ lạ thay, Phú Lê lại có một lượng theo dõi khủng khiếp, ngay đến cả các ca sĩ ngôi sao cũng phải ganh tỵ. Kênh Youtube của Phú Lê có hơn 2 triệu khách đăng ký, còn trang Facebook của ca sĩ Phú Lê có hơn 400 nghìn người theo dõi. Vì vậy, Phú Lê có nhiều bài hát như “Sống chết có nhau”, “Chạm mặt cuộc đời” hoặc “Vì con” đạt con số vài chục triệu lượt thưởng thức. Đặc biệt, bản music video “Đời là thế thôi” mà Phú Lê chọn làm bài hát chính cho bộ phim “Chạm mặt giang hồ” (đóng chung với gã giang hồ Đường Nhuệ cũng vừa bị bắt ở Thái Bình) đã đạt đến con số 130 triệu lượt xem.

Gần đây, Phú Lê lại gây sốt với ca khúc “Con xin lỗi mẹ”. Đây là ca khúc do ca sĩ Châu Việt Cường sáng tác trong trại giam Thanh Lâm- Thanh Hóa khi nghe tin mẹ mình qua đời vì bị tai nạn giao thông trong lúc đi nhặt ve chai. Xin nói thêm, ca sĩ Châu Việt Cường đang thụ án 11 năm tù giam vì tội dùng chất gây nghiện làm chết người. Không biết ca khúc “Con xin lỗi mẹ” của ca sĩ Châu Việt Cường bằng cách nào đã lọt vào tay Phú Lê, và được thu âm. Chất giọng của Phú Lê rất xoàng, nhưng ca khúc “Con xin lỗi mẹ” khá cảm động vì bày tỏ sự ăn năn của một đứa con ngỗ ngược lầm đường lạc lối. Ca khúc “Con xin lỗi mẹ” do Phú Lê thể hiện, cũng đạt 5 triệu lượt xem sau 3 tháng đưa lên Youtube.

Mọi việc trở nên ồn ào khi ca sĩ nghiệp dư Phú Lê và vợ là Lã Thúy Kiều đã tổ chức hành hung mẹ và dì của hotgirl Đào Chile. Kết cục của Phú Lê cũng giống như bao giang hồ mạng coi trời bằng vung khác.

Thế nhưng, câu hỏi đặt ra là tại sao giang hồ mạng lại được “hâm mộ” như vậy? Phải chăng, xu hướng thần tượng của giới trẻ hôm nay có vấn đề lệch lạc nghiêm trọng? Ca khúc “Đời là thế thôi” của ca sĩ Phú Lê có nội dung rất xàm xí, nhưng đi đâu cũng nghe tuổi teen hát như “thánh ca” siêu phàm: “Khổ trước sướng sau thế mới giàu/ Tình nghĩa anh em có chắc bền lâu/ Giàu trước khổ sau thế mới đau lòng/ Khi sa cơ không còn ai…”.

“Giang hồ mạng” đang là đề tài “hot” trên Youtube. Không chỉ có giang hồ mạng làm phim về đâm chém, mà nhiều nghệ sĩ chuyên nghiệp cũng lao vào làm phim chủ đề này. Nhà sản xuất phim giang hồ để tung lên mạng, đều là ca sĩ, diễn viên, danh hài đã thành danh như Việt Hương, Nam Thư, Thu Trang, Lâm Chí Khang, Hồ Quang Hiếu, Ưng Hoàng Phúc… Và những thước phim có hàng triệu lượt thưởng thức của họ đều xoay quanh các cảnh tranh giành giết chóc như “Thập tam muội”, “Tay buôn, buông tay”, “Chết thì chịu”, “Trật tự mới”, “Thập tứ cô nương”, Người của giang hồ”, “Hiếu bến tàu”, “Đại ca đi học”…

Theo phân tích của các nhà nghiên cứu tội phạm học, hiện tượng “giang hồ mạng” có bốn nguyên nhân chủ yếu. Thứ nhất, giới trẻ thường quan tâm đến điều mới lạ. Thứ hai, nhiều bạn trẻ còn hạn chế về khả năng nhận biết, phân biệt tốt - xấu, đúng - sai. Thứ ba, sự tranh cãi về các chế phẩm kéo theo sự tò mò của cộng đồng mạng, kích thích việc truy cập, theo dõi. Thứ tư, giới trẻ thiếu định hướng, giáo dục về kỹ năng sống nên định hướng về thẩm mỹ, giá trị bị lệch lạc.

Tiến sĩ Lê Nguyên Thanh (Trưởng bộ môn Tội phạm học- Đại học Luật TPHCM) cho rằng khi không gian mạng phát triển sẽ xuất hiện những hành vi gây rối, thậm chí vi phạm pháp luật hành chính, hình sự. Đó là những hành vi như chửi bới, khoe vàng, kích động, cổ súy bạo lực, chửi thề, hủy hoại tài sản... Hành vi này thuộc kiểu lệch chuẩn xã hội nhằm phô trương, kích động, lôi kéo giới trẻ, trục lợi qua việc kinh doanh trái phép (mua bán hàng cấm, làm các dịch vụ phi pháp khác như bảo kê, đòi nợ, quảng cáo cờ bạc...) hoặc thu lợi từ lượng theo dõi các tài khoản, kênh Youtube, clip phản cảm.

Từ trường hợp ca sĩ nghiệp dư Phú Lê bị bắt giam và bị khởi tố, càng thấm thía rằng: Nếu không có biện pháp chấn chỉnh thì giang hồ mạng sẽ làm suy đồi thế hệ tương lai. Đó là lối thích khoa trương, ích kỷ, giành giật, và tự mình nhân danh công lý để giải quyết mọi xung đột bằng bạo lực.

Gia Quan