Độc đáo tranh dân gian trên 'mẹt': Lấy truyền thống thể hiện cổ truyền
Tranh dân gian từ xưa tới nay, vốn được vẽ trên các chất liệu như giấy, lụa, vải,… Nhưng trong khoảng thời gian gần đây, có một số tranh được thể hiện phổ biến trên chất liệu 'mẹt'.
Hình thức sáng tạo này đã phả một luồng sinh khí mới vào nghệ thuật hội họa, đem đến cho người xem một góc nhìn mới của nghệ thuật “lấy truyền thống thể hiện cổ truyền”.
Một trong những bạn trẻ tiên phong trong lĩnh vực này, bạn Nguyễn Ngọc Diệp (25 tuổi, P. Đông Ngạc, Q. Bắc Từ Liêm, Hà Nội) chia sẻ: “Đây là hình thức lấy truyền thống thể hiện cổ truyền”.
Bởi, mẹt được làm từ tre, vốn là một chất liệu truyền thống dùng để làm các đồ gia dụng như: Đũa, rổ rá, gầu, cán quốc, cán xẻng... Còn tranh dân gian với các dòng tranh như Đông Hồ, Hàng Trống,.. vốn là những dòng tranh cổ truyền, đại diện tiêu biểu cho bản sắc, văn hóa Việt Nam.
Mẹt thường được sử dụng để vẽ tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống.
Diệp chia sẻ, để có một bức tranh mẹt người vẽ cần phải kinh qua 4 công đoạn sau: Chọn mẹt, vẽ phác họa, tô mảng màu, lấy nét, phủ dầu bóng.
Việc chọn mẹt rất quan trọng, màu nan cần phải sáng thì khi vẽ màu tranh sẽ tươi, các nan đan khít với nhau thì khi vẽ bức tranh không bị gồ ghề, các nét vẽ không bị chệch.
Màu vẽ tranh chủ yếu là màu acrylic với 5 loại màu chủ yếu: Xanh, đỏ, vàng, đen trắng… Dòng màu này có ưu điểm, màu tươi, chất lượng màu bền, không bị phai.
Công đoạn vẽ phác họa bằng phấn, dễ dàng cho việc tô mảng màu và lấy nét cho bức tranh về sau. Dùng phấn bởi có thể dùng màu tô đè lên mà không ảnh hưởng đến bức tranh, hơn nữa đỡ mất thời gian dùng khăn để xóa nét phấn.
Công đoạn tô mảng màu cho bức tranh.
Công đoạn lấy nét khiến cho bức tranh trở nên sinh động gần với màu sắc trang phục của đời thực.
Phủ bóng cho tranh để bền màu
Bức tranh Vinh hoa - một đề tài trong tranh Đông Hồ.
Bức tranh Phú quí - một đề tài trong tranh Đông Hồ.
Bộ Tố Nữ với hai cỡ mẹt to và mẹt nhỏ - là một đề tài trong tranh Hàng Trống.
Hai chị em chải tóc, vấn khăn.
Đời sống sinh hoạt ở Phố cổ Hà Nội.
Phong cảnh làng quê với cây đa, cổng làng, con sông, đồng lúa.
Bên cạnh các dòng tranh dân gian trên chất liệu mẹt, Diệp cho biết trong thời gian gần đây xuất hiện nhiều dòng tranh có hơi hướng hiện đại, như tranh chân dung trên mẹt.
