Độc đáo cây cầu ngói hơn 200 năm tuổi ở Huế
Cầu ngói Thanh Toàn với hơn 200 năm tuổi theo thời gian vẫn giữ nguyên trong mình những nét cổ kính xưa, rất đặc biệt, chứa đựng nhiều giá trị thẩm mỹ.
Nằm cách trung tâm thành phố Huế 8 km về phía đông nam, cầu ngói Thanh Toàn nằm ở xã Thủy Thanh, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế. Theo các tư liệu lịch sử ghi lại, làng Thanh Thủy xưa kia vốn là làng Thanh Toàn được lập vào thế kỷ 16, trong số những di dân từ Thanh Hóa theo chúa Nguyễn Hoàng vào Thuận Hóa, có 12 vị tộc trưởng đã dừng chân lập nghiệp ở đây tạo nên 12 họ khai canh của làng Thanh Toàn.
Chân dung cây cầu ngói hơn 200 năm tuổi ở Huế
Cầu được ghi nhận xây vào năm 1776, do một người cháu gái thuộc thế hệ thứ sáu của họ Trần là bà Trần Thị Ðạo đã cúng tiền cho làng xây dựng, để dân làng qua lại được thuận tiện và là nơi cho lữ khách cùng người tha phương tạm dừng chân lỡ bước. Bà Trần Thị Ðạo là vợ một vị quan cao cấp dưới triều vua Lê Hiển Tông nhưng không có con. Để cầu tự, bà dùng tiền của mình để làm phúc cho dân làng, cho xứ. Bà được dân làng tôn sùng, thờ phụng.
Mặc dù đã trải qua nhiều lần trùng tu, kích thước và vật liệu xây cầu có thay đổi chút ít song kiến trúc vẫn được giữ nguyên
Năm 1776, vua Lê Hiển Tông đã ban sắc khen ngợi bà Trần Thị Ðạo và miễn cho làng nhiều loại sưu dịch để họ nhớ đến công ơn và noi theo tấm gương tốt của bà.
Bà Nguyễn Thị Kình, một người dân gắn bó lâu năm với cầu ngói Thanh Toàn cho biết, hàng năm cứ đến dịp rằm tháng 8 âm lịch người dân làng Thủy Thanh lại tổ chức ngày giỗ cho bà Trần Thị Đạo.
Trên cầu có mái che được lợp bằng ngói lưu ly, một loại ngói rất quý của ngày xưa
“Vào những ngày đó, dân làng rước bà ra cầu rồi tiến hành làm lễ. Ban ngày thì tổ chức đua ghe, ban đêm dưới ánh trăng mọi người cùng nhau lên cầu ca hát, múa lân cho bà xem. Đó thực sự là ngày hội lớn của làng”, bà Kình cho biết thêm.
Bằng công nhận Di tích Lịch sử – Văn hóa
Qua nhiều lần trùng tu kích thước và vật liệu xây cầu có thay đổi chút ít, tuy vậy kiểu kiến trúc vẫn được giữ nguyên. Cầu ngói Thanh Toàn là một di tích kiến trúc cổ rất có giá trị về mặt lịch sử và văn hóa và cũng là một trong những chiếc cầu thuộc vào loại hiếm hoi và có giá trị nghệ thuật cao ở Việt Nam.
Được biết, Cầu ngói Thanh Toàn đã được Bộ Văn hóa nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp Bằng công nhận là Di tích Lịch sử – Văn hóa vào năm 1990.
