Doanh nghiệp Việt đã sẵn sàng xuất khẩu 100 ngàn tấn gạo vào EU theo EVFTA

Đây là khẳng định của Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN&PTNT) Lê Quốc Doanh tại cuộc họp thông tin về chuẩn bị xuất khẩu gạo sang EU theo Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) ngày 8/9/2020.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Quốc Doanh. Ảnh Nguyễn Văn Giang

Sẵn sàng xuất khẩu gạo vào EU

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Quốc Doanh, EVFTA là Hiệp định thương mại tự do (FTA) được cộng đồng doanh nghiệp trông đợi nhất trong tổng số các hiệp định Việt Nam tham gia hoặc ký kết.

EVFTA mang lại nhiều lợi thế cho một số mặt hàng nông sản của Việt Nam như: rau quả, thủy sản, lâm nghiệp, gạo... Trong đó, gạo là một trong những mặt hàng có tiềm năng lớn để xuất khẩu vào EU khi mở rộng được hạn ngạch khi thực thi EVFTA, EU dành cho Việt Nam hạn ngạch 80 ngàn tấn gạo/năm (gồm 50 ngàn tấn gạo trắng, gạo lức và 30 ngàn tấn gạo thơm).

Theo Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT), đối với sản phẩm từ gạo, EU sẽ đưa thuế suất về 0% sau 3-5 năm. Đặc biệt, EU sẽ tự do hóa hoàn toàn đối với gạo tấm, cam kết này giúp Việt Nam mỗi năm có thể xuất khẩu ước khoảng 100 ngàn tấn gạo vào EU.

Hiện các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu gạo đã sẵn sàng cho việc xuất khẩu gạo vào EU. Đón đầu cơ hội xuất khẩu gạo sang EU theo phẩm cấp cao, khi EVFTA có hiệu lực, Công ty CP Nông nghiệp công nghệ cao Trung An đã ký hợp đồng bán 3.000 tấn gạo thơm ST20 và Jasmine với 3 doanh nghiệp ở Đức, với giá là 1.008 USD/tấn (FOB) tại cảng TP. HCM.

Theo ông Phạm Thái Bình- Giám đốc Công ty Trung An, EU có những quy định rất chặt chẽ về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong hạt gạo. Để có thể xuất khẩu gạo vào thị trường khó tính này, Công ty Trung An đã chuẩn bị vùng nguyên liệu từ năm 2012. Tại các vùng nguyên liệu này, người nông dân phải trồng lúa theo quy trình GlobalGAP.

9 giống lúa thơm được xuất khẩu sang EU với thuế suất 0%

Theo Hiệp định EVFTA, lượng gạo thơm xuất khẩu sang EU được hưởng hạn ngạch ưu đãi về thuế quan là 30 ngàn tấn, tương đương với 1,2% lượng gạo thơm sản xuất trong nước, do vậy tiềm năng xuất khẩu gạo thơm còn rất lớn.

Nhằm giúp các tổ chức, cá nhân được hưởng miễn thuế nhập khẩu theo hạn ngạch khi xuất khẩu sang EC theo Hiệp định Thương mại tự do EVFTA, ngày 4.9.2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định số 103/2020/NĐ-CP quy định về chứng nhận chủng loại gạo thơm xuất khẩu sang EU.

EC yêu cầu gạo thơm xuất khẩu sang EU để được hưởng miễn thuế nhập khẩu theo hạn ngạch phải được chứng nhận đảm bảo tính đúng giống. Do vậy, để đảm bảo độ thuần, tính đúng giống của gạo thơm xuất khẩu, cần thiết phải kiểm tra ruộng lúa thơm trước khi thu hoạch.

Theo ông Nguyễn Như Cường- Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT), Nghị định quy định việc kiểm tra ruộng lúa thơm thực hiện 1 lần trong thời gian 20 ngày trước khi thu hoạch. Tổ chức, cá nhân xuất khẩu gạo thơm phải chịu trách nhiệm về độ thuần, tính đúng giống trong quá trình thu hoạch, phơi, sấy, sơ chế, bảo quản, xay, xát, chế biến, đóng gói.

Quy định này đảm bảo được độ thuần và tính đúng giống của gạo thơm xuất khẩu, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân có yêu cầu xuất gạo thơm sang EU để được hưởng miễn thuế nhập khẩu theo hạn ngạch; phù hợp với định hướng phát triển vùng nguyên liệu theo chuỗi giá trị, nâng cao giá trị gia tăng ngành lúa gạo, xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam, từng bước khẳng định vị thế hạt gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế" - ông Nguyễn Như Cường nói.

Ngoài ra, Nghị định cũng quy định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân đề nghị chứng nhận chủng loại gạo thơm, tổ chức khảo nghiệm giống cây trồng (tổ chức kiểm tra lô ruộng lúa thơm), cơ quan chứng nhận chủng loại gạo thơm (Cục Trồng trọt).

Theo Quy định tại Hiệp định EVFTA hiện có 9 giống lúa thơm sau xuất khẩu sang EU được hưởng hạn ngạch về thuế quan, gồm: Jasmine 85; ST5; ST20; Nàng Hoa 9; VĐ20; RVT; OM 4900; OM 5451; Tài nguyên Chợ Đào- ông Nguyễn Như Cường cho hay.

Lê Kim Liên