Doanh nghiệp 'né' đóng BHXH: Người lao động thiệt đủ đường

Chỉ được ký hợp đồng thời vụ, nhiều lao động làm việc trong khu vực chính thức đã phải đối mặt với tình trạng việc làm thiếu ổn định, thu nhập thấp và không được tham gia đóng bảo hiểm xã hội (BHXH).

Làm một nơi, đóng BHXH một “nẻo”

Sau nhiều lần bị các cơ quan chức năng nhắc nhở, xử phạt nhưng đến nay tình trạng doanh nghiệp cố tình “né” trách nhiệm tham gia bảo hiểm bắt buộc cho người lao động (NLĐ) vẫn diễn ra tràn lan.

Từ 1/1/2018, nếu doanh nghiệp trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ sẽ bị xem xét xử lý hình sự. Ảnh: N.Lan

Từ 1/1/2018, nếu doanh nghiệp trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ sẽ bị xem xét xử lý hình sự. Ảnh: N.Lan

Qua tìm hiểu của chúng tôi, đa phần các doanh nghiệp sau khi tuyển dụng sẽ tìm cách trốn đóng BHXH và thực hiện nghĩa vụ theo pháp luật lao động bằng hình thức ký hợp đồng thời vụ hoặc thỏa thuận miệng. Điều này khiến NLĐ tiếp tục phải chịu cảnh “thiệt đơn, thiệt kép” nhưng không biết kêu ai.

Chị Lê Kiều Trang (quê Nghệ An), hiện làm nhân viên kế toán tại công ty sản xuất xe đạp điện ở quận Nam Từ Liêm (Hà Nội) bức xúc kể lại: “Đầu tiên công ty hứa hẹn sau 2-3 tháng thử việc sẽ cho ký hợp đồng và đóng BHXH. Nhưng đến nay, hơn 1 năm làm việc với nhiều lần xét lên xét xuống, tôi vẫn chưa được ký hợp đồng chính thức và đóng BHXH. Khi mang bầu lần hai tôi phải bỏ tiền túi 100% đi “gửi” nhờ nơi khác đóng BHXH để sau này hưởng chế độ BHYT”.

Theo quy định mới của Luật BHXH, từ ngày 1/1/2018 người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 1 tháng đến dưới 3 tháng phải tham gia đóng BHXH bắt buộc.

Đồng thời, cũng từ ngày 1/1/2018, quy định về xử lý hình sự đối với tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ tại Điều 216 của Bộ luật Hình sự 2015 bắt đầu có hiệu lực thi hành, theo đó, ông chủ doanh nghiệp có thể bị phạt tù nếu trốn đóng BHXH.

Theo chị Trang, việc đóng BHXH hay không tùy thuộc vào từng công ty, có những công nhân làm mấy năm trời, mỗi lần đề cập đến quyền lợi đóng BHXH mà sếp không chấp nhận cũng phải chịu.

“Tình trạng trên không riêng ở công ty tôi mà rất nhiều công ty khác, nơi bạn bè tôi làm việc cũng thế. Công ty trước tôi làm việc dù đã thành lập 4 - 5 năm nhưng đến giờ vẫn chưa ai được đóng BHXH. Có công ty cả 100 người nhưng số người được đóng BHXH đếm trên đầu ngón tay. Bởi nhiều ông chủ có quan niệm người cần việc chứ việc không cần người mà còn nhiều NLĐ thất nghiệp. Cảnh đi làm thuê kiếm tiền nuôi con nên tôi sợ ý kiến nhiều thiệt thân, đến đâu tính đến đấy”, chị Trang ngậm ngùi nói.

Có hai nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên được chị Trang đưa ra bao gồm, thứ nhất là khả năng NLĐ làm chưa đủ mức để chủ sử dụng lao động hài lòng ký hợp đồng, đóng BHXH. Thứ hai, do NLĐ không đòi hỏi được quyền lợi của mình, khi vào làm việc không yêu cầu ký hợp đồng với những điều khoản cụ thể, đảm bảo đầy đủ các chế độ cho mình và khi bị vi phạm, cũng không dám ý kiến vì sợ mất việc.

Chị Đinh Thị Minh Nguyệt, nhân viên văn phòng của công ty vừa và nhỏ trên đường Hoàng Quốc Việt- Cầu Giấy (Hà Nội) thông tin thêm: “Trong công ty không phải ai cũng được đóng BHXH, yêu cầu đầu tiên giám đốc đưa ra là nhân viên phải gắn bó với công ty lâu dài tối thiểu 2-3 năm, chấp nhận được thì làm.

Nhưng có những người sau 2 năm vẫn không được đóng BHXH, điều này xảy ra nhiều nhất ở khối sản xuất khi số lượng lao động ra-vào thay đổi liên tục, các công ty sẽ lách luật bằng cách ký hợp đồng lao động thời vụ.

Cần tăng cường chế tài xử phạt

Trước tình trạng, một bộ phận người lao động làm việc trong khu vực chính thức không được tham gia BHXH, ông Đào Quang Vinh, Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội (Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội) cho biết, bên cạnh công tác tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm, tôn trọng luật pháp đối với cả chủ sử dụng lao động cũng như NLĐ, cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, tăng cường chế tài đối với những hành động cố tình vi phạm các quy định hiện hành về ký hợp đồng lao động, thực hiện các quy định về an toàn lao động, đóng BHXH cho NLĐ.

Mai Phương

Nguồn LĐTĐ: http://laodongthudo.vn/doanh-nghiep-ne-dong-bhxh-nguoi-lao-dong-thiet-du-duong-62458.html