Doanh nghiệp FDI hiến kế thúc đẩy tăng trưởng cho Tp. Hồ Chí Minh

Ngày 23/3, Ủy ban Nhân dân Tp. Hồ Chí Minh tổ chức Hội nghị gặp gỡ giữa lãnh đạo thành phố và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) năm 2019 với chủ đề “Thành phố Hồ Chí Minh: Hội tụ nguồn lực, kiến tạo tương lai”. Tham dự có ông Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, lãnh đạo UBND, các sở, ngành cùng đại diện các Hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài đang đầu tư kinh doanh tại Tp. Hồ Chí Minh.
* Nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh
Phát biểu khai mạc hội nghị, Bí thư Thành ủy Tp. Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân khẳng định, cộng đồng doanh nghiệp FDI ngày càng trưởng thành, đông thêm về số lượng và mạnh lên về tiềm lực và trở thành một trong những động lực của nền kinh tế Thành phố. Trong 3 tháng đầu năm 2019, Tp. Hồ Chí Minh đã thu hút được 1,55 tỷ USD từ đầu tư nước ngoài (bằng 120,4% so với cùng kỳ 2018), chiếm khoảng 13% tổng số vốn FDI của cả nước.

Công Ty TNHH Nidec Tosok Việt Nam của nhà đầu tư Nhật Bản đang hoạt động sản xuất các chi tiết cơ khi tại khu chế xuất Tân Thuận (Thành phố Hồ Chí Minh). Ảnh: TTXVN

Mỗi đồng vốn đầu tư vào nền kinh tế không chỉ đem lại lợi ích cho doanh nghiệp, nhà đầu tư mà còn thể hiện sự ủng hộ của doanh nghiệp với chính quyền thành phố trong nỗ lực cải cách, xây dựng hệ thống hành chính kiến tạo, cùng doanh nghiệp đóng góp cho sự phát triển Tp Hồ Chí Minh.
Theo Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân, xu hướng thay đổi công nghệ và toàn cầu hóa là động lực mới cho phát triển của doanh nghiệp trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, nhưng cũng đặt ra yêu cầu về sự đổi mới trong việc quản lý của chính quyền thành phố nhằm tạo dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, khơi nguồn sáng tạo cho doanh nghiệp.
Vì vậy, để thu hút được nhiều nguồn vốn đầu tư từ nước ngoài, Tp. Hồ Chí Minh ưu tiên đầu tư cho phát triển cơ sở hạ tầng, tạo ra các kết nối thông minh, hiệu quả, giảm chi phí giao dịch, nâng cao tính cạnh tranh cho doanh nghiệp, nhà đầu tư và toàn bộ nền kinh tế. Thành phố cũng tập trung cải thiện chất lượng dịch vụ công theo hướng tăng cường tính minh bạch và hiệu quả vì lợi ích của cộng đồng doanh nghiệp.

Lãnh đạo Tp. Hồ Chí Minh cam kết đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp thông qua việc nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, tháo gỡ khó khăn vướng mắc, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, phát triển doanh nghiệp.
Với tinh thần này, thành phố sẽ tiếp tục đẩy mạnh đổi mới cơ chế sáng tạo và sử dụng các nguồn lực hiệu quả hơn. Việc lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án được tiến hành chủ yếu bằng hình thức tổ chức đấu thầu công khai, minh bạch. Công khai hóa quy hoạch sử dụng đất để người dân và doanh nghiệp có thể xem được trên mạng Internet. Thành phố cũng ưu tiên đánh giá sự hài lòng của doanh nghiệp và người dân làm thước đo cho sự phát triển và hiệu quả phục vụ của bộ máy hành chính thành phố, phấn đấu tỷ lệ hài lòng từ 80% trở lên.
Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân kêu gọi các doanh nghiệp FDI bằng kinh nghiệm của mình, của quốc gia mình và kinh nghiệm quốc tế nghiên cứu tham gia các dự án lớn của thành phố, đồng hành, sáng kiến và góp sức cùng thành phố trong việc xây dựng và triển khai các chương trình, đề án trọng tâm mà thành phố đang tập trung triển khai trong giai đoạn 2015 - 2020.

Mặt khác, thành phố mong muốn nhiều tập đoàn quốc tế, các doanh nghiệp FDI cởi mở hơn trong chính sách cung ứng của mình; tạo cơ hội nhiều hơn và hỗ trợ cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị; tăng cường chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực cho Việt Nam; đặt niềm tin nhiều hơn vào năng lực của doanh nghiệp Việt Nam, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại, quản lý tiên tiến trong sản xuất, đảm bảo chuẩn mực kinh doanh để cùng với thành phố thực hiện mục tiêu phát triển nhanh, bền vững.
Thành phố cam kết xây dựng môi trường đầu tư ngày càng thuận lợi, mang tính cạnh tranh, phù hợp với các chuẩn mực quốc tế tiên tiến, với các cam kết tiêu chuẩn cao trong các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới mà Việt Nam tham gia. Thành phố luôn lắng nghe và luôn đồng hành cùng các nhà đầu tư để hợp tác cùng có lợi và phát triển bền vững.
* Hiến kế cho sự tăng trưởng
Hoa Kỳ là một trong các nhà đầu tư hàng đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp và nông nghiệp, xây dựng cơ sở hạ tầng, dịch vụ và công nghệ chất lượng cao. Hoa Kỳ cũng là thị trường nhập khẩu lớn nhất từ Việt Nam, trong đó Tp. Hồ Chí Minh là địa phương dẫn đầu.
Tại hội nghị, bà Amanda Rasmussen, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ (AmCham) cho rằng việc thường xuyên thay đổi hiệu lực của luật pháp và quy định tại Việt Nam, bao gồm chính sách thuế và thuế suất sẽ tạo ra khó khăn cho nhà đầu tư nước ngoài. Những thay đổi này cũng ảnh hưởng đến kế hoạch kinh doanh và đầu tư, ngay cả đối với các dự án đã được cấp phép đầu tư. Amcham kiến nghị Chính phủ quan tâm hướng dẫn việc bảo vệ đầu tư để ngăn chặn tác động tiêu cực và hồi tố ràng buộc của các luật, quy định mới được ban hành đối với các dự án hiện hữu.
Về việc tạo điều kiện thuận lợi cho kinh doanh và lưu thông hàng hóa, bà Amanda Rasmussen nhận thấy Tp. Hồ Chí Minh đã có nhiều cải tiến. Tuy nhiên, việc kiểm tra sau nhập khẩu thường xuyên là không cần thiết, kiểm tra thuế đã trở thành gánh nặng cho doanh nghiệp. Thêm vào đó, các doanh nghiệp của AmCham đang phải đối mặt với việc kiểm toán thuế định kỳ và thường đòi hỏi các quy trình dài hơi.

Các doanh nghiệp Hoa Kỳ tin rằng việc giảm chi phí và sự phức tạp trong kinh doanh sẽ mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp Việt Nam mà đa phần là các doanh nghiệp vừa và nhỏ thông qua việc thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, từ đó sẽ đảm bảo khả năng cạnh tranh và tăng trưởng trong tương lai của Tp. Hồ Chí Minh.
Ông Tomaso Andreaatta, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu (EuroCham) tại Việt Nam khẳng định, Tp. Hồ Chí Minh đang là điểm đến thu hút rất nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có các doanh nghiệp đến từ châu Âu.

Tuy nhiên, để tạo được sức bật hơn nữa trong tăng trường và thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài, Tp. Hồ Chí Minh cần đẩy mạnh thực hiện các dự án kết cấu hạ tầng như mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất; đảm bảo hoàn thành dự án đường sắt đô thị Bến Thành – Suối Tiên như dự kiến cũng như có giải pháp xử lý ngập lụt hiệu quả, nâng cao chất lượng các trạm giao thông công cộng nhằm xây dựng cơ sở hạ tầng toàn diện, hài hòa với trật tự đô thị và quy hoạch giao thông.
Ngoài ra, vấn đề môi trường cũng được rất nhiều nhà đầu tư châu Âu quan tâm. Vì vậy, thành phố cần có bộ phận chuyên trách các tiêu chuẩn về xử lý nước thải, kiểm soát việc xả thải tại các khu công nghiệp và sớm đề xuất với Chính phủ ban hành các chính sách cụ thể để kiểm soát chất lượng không khí và đẩy mạnh phát triển phương tiện giao thông công cộng nhằm kiểm soát lượng khí thải, đảm bảo môi trường sống cho chính người dân thành phố và doanh nhân nước ngoài.
Ông Carlos Dominguez Agulleiro, Phó Trưởng đại diện Văn phòng Kinh tế và Thương mại Tây Ban Nha tại Tp. Hồ Chí Minh chia sẻ, tỷ lệ các doanh nghiệp Tây Ban Nha quyết định đầu tư vào Việt Nam ngày càng tăng. Nếu như trước đây chi phí lao động thấp là động lực của sự phát triển công nghiệp thì hiện nay yếu tố thu hút các công ty Tây Ban Nha là tỷ lệ tăng trưởng hiệu quả, nền tảng kinh tế vĩ mô mạnh, ổn định và một chính sách hợp tác toàn cầu rõ ràng.
Nhưng theo ông Carlos Dominguez Agulleiro vẫn có những cản trở làm chậm sự tăng trưởng và ảnh hưởng đến các khoản đầu tư và dự án tiềm năng vào Tp. Hồ Chí Minh. Mặc dù có những cải tiến lớn đạt được về cải cách thủ tục hành chính, nhưng vẫn thiếu sự minh bạch trong các thủ tục, gây ra sự chậm trễ và không chắc chắn cho các doanh nghiệp và dự án đầu tư.

Sự chậm trễ hiện nay của các dự án hạ tầng giao thông đã ảnh hưởng tới tiến độ của nhiều dự án đầu tư khác. Việc thiếu cơ sở hạ tầng phù hợp làm giảm đáng kể khả năng cạnh tranh của Tp. Hồ Chí Minh nói riêng và Việt Nam nói chung so với các nước khác vì nó làm tăng chi phí sản xuất.
Trong khi đó, ông Choi Bun Do, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thương mại và Công nghiệp Hàn Quốc nhận thấy ở Việt Nam hiện nay dòng vốn FDI có xu hướng tập trung vào các lĩnh vực như phân phối, y tế, giáo dục, dịch vụ, điện, điện tử, công nghệ thông tin, bán dẫn, xây dựng thành phố thông minh thay vì vào các ngành sử dụng nhân công giá rẻ. Trước xu thế này, các thủ tục và luật liên quan cần được cải thiện nhằm đảm bảo sự đầu tư liên tục, lâu dài.
Ông Choi Bun Do cho rằng vẫn còn vướng mắc về thuế nhập khẩu nguyên liệu thô dành cho sản xuất hàng xuất khẩu, thuế chuyển giá và quy định nộp báo cáo chuyển giá. Các doanh nghiệp Hàn Quốc mong muốn có các hướng dẫn và quy định cụ thể cho hoạt động niêm yết của doanh nghiệp FDI trên thị trường chứng khoán.
Đề cập đến chuyển giao công nghệ, ông Choi Bun Do cho biết hiện nay các doanh nghiệp Hàn Quốc đang nỗ lực đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ cũng như loại hình doanh nghiệp vừa và nhỏ và chuyển giao công nghệ tại Tp. Hồ Chí Minh. Để việc chuyển giao công nghệ đạt hiệu quả, các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam cần phải nỗ lực đổi mới công nghệ bằng việc gia tăng đầu tư hoạt động nghiên cứu phát triển cũng như phát triển nguồn nhân lực.
Đánh giá cao những ý kiến đóng góp và đề xuất của cộng đồng doanh nghiệp FDI, ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Tp. Hồ Chí Minh nhấn mạnh, mặc dù vẫn còn một số hạn chế nhưng Việt Nam nói chung và Tp. Hồ Chí Minh nói riêng luôn khẳng định đầu tư nước ngoài là một bộ phận quan trọng của nền kinh tế và được khuyến khích phát triển lâu dài.
Đến nay, Tp. Hồ Chí Minh đã thu hút hơn 8.000 dự án với số vốn đăng ký gần 45 tỷ USD; xuất khẩu của doanh nghiệp nước ngoài bình quân mỗi năm đạt khoảng 20 tỷ USD, chiếm 58,7% tổng kim ngạch xuất khẩu của thành phố.

Ngoài ra, đầu tư nước ngoài chiếm 23% tổng nguồn vốn đầu tư toàn xã hội và chiếm 22% tổng nguồn vốn thị trường chứng khoán của thành phố. Đầu tư nước ngoài đã đóng góp quan trọng trong giải quyết việc làm và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Hiện nay, doanh nghiệp nước ngoài đang giải quyết việc làm cho khoảng 670.000 lao động trực tiếp và hàng triệu lao động gián tiếp.
Ông Nguyễn Thành Phong cho biết, thành phố sẽ tiếp tục thực hiện tốt hơn nữa các chủ trương, chính sách đã đề ra; xây dựng môi trường đầu tư thuận lợi, mang tính cạnh tranh theo chuẩn mực quốc tế và phù hợp với các cam kết trong các Hiệp định FTA thế hệ mới mà Việt Nam tham gia. Đồng thời thường xuyên lắng nghe, đồng hành cùng các nhà đầu tư vì sự thành công của các doanh nghiệp nước ngoài và sự phát triển bền vững của thành phố trong tương lai./.

Xuân Anh/TTXVN