Doanh nghiệp cần quan tâm hơn đến sở hữu trí tuệ

Năm 2017, Cục Sở hữu trí tuệ đã chứng nhận hơn 100.000 đơn yêu cầu bảo hộ sở hữu trí tuệ các loại và thực hiện bảo hộ hơn 30.000 ngàn đơn sở hữu về kiểu dáng công nghiệp.

Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho rằng, đây là những kết quả tích cực, nhưng thực tế cho thấy vẫn còn nhiều hạn chế, bởi thế giới đang tiến tới nền kinh tế tri thức, kinh tế số, kinh tế thông minh nên việc tuân thủ các cam kết về sở hữu trí tuệ, kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu của DN là việc làm rất cần thiết.

Cho biết không ít kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu hàng hóa của DN Việt Nam đã bị đánh cắp trên thị trường quốc tế, ông Lộc nhấn mạnh, xảy ra tình trạng này là do các DN Việt chưa quan tâm hoặc quan tâm chưa thỏa đáng về quyền sở hữu trí tuệ. Hậu quả là không ít DN đã phải trả giá đắt khi bị đánh cắp kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu của mình, với thiệt hại không nhỏ về kinh tế.

Vì vậy, ông Lộc cho rằng, tăng cường sở hữu công nghiệp với hàng hóa Việt Nam là một trong những yêu cầu quan trọng nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt trong bối cảnh mới. Đồng thời, đây cũng là biện pháp để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, giúp người tiêu dùng tránh dùng phải hàng nhái, hàng giả.

Các đại biểu tham dự hội thảo (ảnh: P.Thảo)

“DN đừng vô tình với tài sản vô hình của mình”, ông Lộc nói. Cũng theo Chủ tịch VCCI, các DN bên cạnh cam kết tuân thủ luật pháp quốc tế về sở hữu trí tuệ, còn phải cam kết tôn trọng sở hữu trí tuệ của các DN khác. Cùng với đó, phải quan tâm tới quyền sở hữu trí tuệ của mình”.

Theo nhiều chuyên gia, để bảo hộ trí tuệ nói chung, bảo hộ hiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu nói riêng, DN cần nắm rõ những thông tin về điều kiện để đơn bảo hộ của DN được chấp nhận. Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ đã quy định, kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên ngoài của sản phẩm được thể hiện bằng hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp của những yếu tố này. Còn tập hợp các đặc điểm tạo dáng không gắn liền với sản phẩm sẽ không được bảo hộ với danh nghĩa là kiểu dáng công nghiệp.
Theo đó, sản phẩm được hiểu là đồ vật, dụng cụ, thiết bị, phương tiện… được sản xuất bằng phương pháp công nghiệp hoặc thủ công nghiệp, có kết cấu và chức năng rõ ràng, có khả năng lưu thông độc lập. Đồng thời, sản phẩm được coi là có khả năng lưu thông độc lập nếu là sản phẩm liền khối, hoặc bộ phận, chi tiết lắp ráp được với nhau để tạo thành một sản phẩm hoàn chỉnh và tháo rời ra được.

Hiện nay, Việt Nam đã có những cam kết rất cao thậm chí là cao nhất liên quan đến sở hữu trí tuệ, như đã tham gia các Công ước Paris, Công ước Rome, Công ước Berne, Công ước Stockholm, và đang trong quá trình gia nhập Công ước LaHay về đăng ký kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu cho DN Việt Nam.

Ông Nguyễn Quang Tuấn – Phó GĐ Trung tâm Thẩm định kiểu dáng công nghiệp, Cục Sở hữu trí tuệ cho biết, điều kiện để được cấp văn bằng bảo hộ, sản phẩm phải là đối tượng của kiểu dáng công nghiệp, không vi phạm chính sách của Nhà nước về sở hữu trí tuệ, đáp ứng các điều kiện bảo hộ, đáp ứng yêu cầu về tính thống nhất.

Ông Nguyễn Quang Tuấn cũng lưu ý rằng, đối với kiểu dáng công nghiệp nhãn sản phẩm, nhãn sản phẩm được hiểu là tấm mỏng dạng hai chiều dùng để gắn, dán lên sản phẩm khác theo cách tách rời ra được. “Các hình ảnh dùng để in hoặc sơn, vẽ, lên sản phẩm khác tự bản thân chúng không có khả năng lưu thông độc lập nên không phải là đối tượng được bảo hộ với danh nghĩa kiểu dáng công nghiệp, do đó không được bảo hộ dưới dạng nhãn sản phẩm”, ông Tuấn nói.

Ngoài ra, Luật Sở hữu trí tuệ cũng quy định, kiểu dáng công nghiệp được coi là có tính mới nếu kiểu dáng công nghiệp đó khác biệt đáng kể đối với những kiểu dáng công nghiệp đã bị bộc lộ công khai dưới hình thức sử dụng, mô tả bằng văn bản hoặc bấy kỳ hình thức nào khác ở trong nước hoặc ở nước ngoài trước ngày nộp đơn hoặc trước ngày ưu tiên nếu đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp được hưởng quyền ưu tiên.

Phương Thảo