DN Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu

Với xu thế hội nhập và cuộc CMCN 4.0 nhiều thách thức đòi hỏi các DN cần có những thay đổi theo hướng đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, giá trị sản phẩm… đặc biệt là đủ năng lực tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. Tuy nhiên, theo số liệu thống kê, Việt Nam mới chỉ có 21% DNNVV tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, trong khi ở Thái Lan trên 30% và ở Malaysia là 46%.

Hiện năng lực cạnh tranh của DN cung ứng còn yếu, số lượng DN đáp ứng yêu cầu chất lượng của các các tập đoàn đa quốc gia chiếm tỷ lệ nhỏ. Điều này thể hiện mối liên kết giữa các tập đoàn xuyên quốc gia với DN Việt Nam theo chuỗi cung ứng còn hạn chế. Chính vì thế, việc khuyến khích các DNNVV tích cực đổi mới theo xu hướng nâng cao giá trị tham gia chuỗi giá trị để tận dụng được các cơ hội từ các tập đoàn, công ty đa quốc gia về chuyển giao công nghệ, chuyển giao kiến thức và nâng cao năng suất.

Các DN nỗ lực tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu

Có thể thấy, hiện đã có nhiều tập đoàn, công ty đa quốc gia đầu tư mở rộng sản xuất tại Việt Nam. Đây chính là cơ hội để các DNNVV tham gia chuỗi liên kết, trở thành các nhà cung ứng, nhất là với ngành công nghiệp phụ trợ Việt Nam. Nhìn từ mô hình chuỗi giá trị Samsung cho thấy, các DNNVV đã và đang có những bước phát triển mạnh trong việc hợp tác và đảm bảo đủ năng lực tiếp cận công nghệ, và chất lượng đối với yêu cầu của Samsung.

Ông Shim Won Hwan, Tổng giám đốc Samsung Việt Nam cho biết, sau 10 năm hoạt động tại Việt Nam, Samsung luôn trăn trở làm sao có nhiều đóng góp hơn cho nền kinh tế Việt Nam. Theo đó, không chỉ đầu tư nhà máy, tạo việc làm, đóng góp cho ngân sách, thúc đẩy tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu chung của Việt Nam. Bên cạnh đó, Samsung còn tạo điều kiện để đào tạo, bồi dưỡng nâng cao khả năng cho các DN nội địa tham gia vào chuỗi cung ứng của Samsung.

Từ tháng 9/2015 đến giữa năm 2016, Samsung đã triển khai chương trình tăng cường năng lực cho các nhà cung ứng Việt Nam, thông qua việc cử chuyên gia từ Hàn Quốc sang trực tiếp hỗ trợ cho 9 công ty Việt Nam trong ba tháng.

Chuyên gia Hàn Quốc hỗ trợ DN cải tiến quy trình sản xuất, hoàn thiện các tiêu chuẩn trong việc cung ứng linh kiện, phụ kiện cho nhà máy của Samsung tại Việt Nam. Sau 3 tháng được chuyên gia Samsung tư vấn, Công ty Goldsun có tỷ lệ hàng tồn kho giảm hơn 60%, tỷ lệ lỗi thiết bị giảm 72%, trong khi tỷ lệ sản xuất chính xác tăng từ 0% lên 94%; Công ty Mida hiệu suất tổng hợp thiết bị tăng 26%, năng suất vận hành thiết bị tăng 59%, tỷ lệ hàng lỗi giảm 52%, tỷ lệ hàng tồn kho giảm 54%. Tính đến nay, các nhà cung ứng cấp 1 của Samsung đã tăng lên mạnh mẽ từ 4 DN năm 2014 lên 29 DN năm 2017 và hướng tới 50 DN vào năm 2020.

Tuy nhiên, các DN cần có những nỗ lực đổi mới về công nghệ, nhân lực và sẵn sàng thiết lập quan hệ hợp tác với các tập đoàn đa quốc gia đang kinh doanh tại Việt Nam. Đồng thời cần có sự hỗ trợ thiết thực về chuyên gia, giải pháp công nghệ, quản trị DN để nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh, trên cơ sở đó sẽ ngày càng có nhiều DNNVV tham gia các chuỗi giá trị cung ứng toàn cầu.

Mới đây, nhằm giúp các DN Việt Nam trở thành nhà cung cấp cho các công ty đa quốc gia, Cục Công nghiệp Việt Nam (Bộ Công thương) đã phối hợp với Tổ chức tài chính quốc tế (IFC), thành viên của Nhóm Ngân hàng Thế giới khởi động “Chương trình Phát triển Nhà cung cấp Việt Nam”. Theo đó, nhiều DN trong nước sẽ được lựa chọn tham gia chương trình theo sự giới thiệu của các công ty đa quốc gia và các tổ chức hiệp hội ngành nghề.

Chương trình sẽ phối hợp với 8 công ty đa quốc gia trong các ngành ô tô, điện tử, năng lượng và hàng gia dụng, bao gồm Bosch, Canon, Datalogic, Denso, Ford, General Electric, Panasonic và Toyota… Theo các chuyên gia, chương trình này sẽ giúp rất nhiều cho các DN công nghiệp hỗ trợ trong nước có cơ hội vươn lên, kết nối và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, cung ứng cho các tập đoàn, công ty đa quốc gia. Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho rằng, việc nâng cao năng lực để thiết lập được hoạt động kinh doanh mới với các công ty đa quốc gia là bước đầu tiên để nâng cao năng lực cạnh tranh của các công ty trong nước tham gia chương trình.

Nguyễn Minh