Điều gì đang xảy ra với SpaceX?

SpaseX hủy phóng vệ tinh GPS III

Một trường hợp đáng tiếc đã xảy ra ngay trong buổi truyền hình trực tiếp vụ phóng vệ tinh GPS III lên quỹ đạo, công ty SpaceX của Mỹ đã hủy bỏ việc phóng tên lửa đẩy Falcon 9 chỉ 2 giây trước khi xuất phát.

Tên lửa được cho là sẽ phóng vệ tinh định vị thế hệ mới GPS III thứ 4 của Mỹ lên quỹ đạo. Tên lửa sẽ đi vào chòm sao của vệ tinh định vị GPS, nơi đã có ba thiết bị GPS III thế hệ mới, cung cấp cho nhu cầu của người dùng quân sự và dân sự Hoa Kỳ.

Vụ phóng cần được diễn ra lúc 21h 43 ngày 03/10, theo giờ bờ Đông Hoa Kỳ (tức 08h43 ngày 04/10, theo giờ Hà Nội) từ Sân bay vũ trụ Cape Canaveral (bang Florida). Tuy nhiên, khi tất cả đã sẵn sàng thì chỉ hai giây trước khi bắt đầu, SpaceX đột ngột đưa ra quyết định hủy bỏ việc phóng.

Tại sao vụ phóng bị hủy bỏ? Chi tiết và lý do vẫn chưa được SpaceX báo cáo, tuy nhiên, công ty này cho biết sẽ không có nỗ lực phóng mới trong ngày hôm nay, chứng tỏ họ chưa xác định được sai sót hoặc trục trặc thuộc diện không thể khắc phục được ngay.

SpaceX đang nỗ lực phát triển dòng tên lửa tái sử dụng tầng 1 là Falcon 9

SpaseX hủy phóng vệ tinh Starlink

Đây không phải là trục trặc đầu tiên với các vụ phóng tên lửa Falcon 9. Chỉ mới 3 ngày trước đây, SpaceX cũng đã phải hủy vụ phóng nhóm vệ tinh Internet Starlink chỉ 18 giây trước khi bắt đầu. Starlink là mạng vệ tinh thế hệ tiếp theo với chi phí 10 tỷ USD, có khả năng cung cấp truy cập Internet băng thông rộng cho các cư dân trên Trái đất.

Đại diện công ty cho biết, do các vấn đề về thiết bị trên mặt đất, 18 giây trước khi bắt đầu, SpaceX đã hủy việc phóng phương tiện Falcon 9.

Theo kế hoạch vụ phóng sẽ diễn ra vào lúc 9h17 sáng giờ Bờ Đông Hoa Kỳ (20h17, theo giờ Hà Nội). Công việc chuẩn bị cho vụ phóng diễn ra bình thường, nhưng 18 giây trước khi phóng, các chuyên gia báo cáo về "các chỉ số bất thường của cảm biến thiết bị mặt đất", do đó nỗ lực phóng đã bị hủy bỏ.

Hồi cuối tháng 9, Falcon 9 đã không bay do điều kiện thời tiết xấu và đến hôm 01/10 nó lại tiếp tục gặp trục trặc và thời điểm phóng nhóm vệ tinh này vẫn chưa được xác định.

Nguyên mẫu tàu vũ trụ có mũi hình nón Starship của SpaceX

Nguyên mẫu tàu vũ trụ ra sao?

Một chương trình khác của SpaseX là chế tạo tàu vũ trụ có người lái cũng liên tiếp trục trặc. Nguyên mẫu mới nhất của tàu vũ trụ SpaseX Starship là SN8 với mũi hình nón sẽ được lắp ráp vào giữa tháng 9 vừa qua, sau đó sẽ chuẩn bị vào cuộc thử nghiệm bay ở độ cao thấp.

Hồi đầu tháng 9 năm ngoái, nguyên mẫu tàu chưa hoàn chỉnh mũi và chỉ sử dụng một động cơ (mẫu đầu tiên là Starhopper) đã thực hiện thành công chuyến bay thử nghiệm đầu tiên, bay lên độ cao 150 mét và trở về mặt đất an toàn. Tuy nhiên, những thử nghiệm cao cấp hơn sau đó, đều đã thất bại .

Tháng 11 năm 2019, nguyên mẫu Starship Mk1 nổ tung trong thử nghiệm vì bị rò rỉ nhiên liệu. Hồi tháng 2 năm nay, nguyên mẫu thứ ba Starship SN1 đã bị xé tung trong quá trình thử nghiệm khi điều áp bằng nitơ lỏng.

Vào tháng 4 năm nay, nguyên mẫu Starship SN3 tiếp tục bị phát nổ khi điều áp bằng nitơ lỏng; đến cuối tháng 5, Starship SN4 cũng phát nổ sau khi bay lên và bị rò rỉ nhiên liệu. CEO của SpaseX là tỷ phú Elon Musk lý giải rằng, những thất bại này là do yếu tố con người.

Các dự án của SpaceX đang liên tiếp gặp trục trặc

Điều gì đang xảy ra với SpaceX?

SpaceX là Tập đoàn tư nhân chuyên nghiên cứu, phát triển trong lĩnh vực không gian của Hoa Kỳ. Tập đoàn này hiện đang sáng chế “Hệ thống giao thông không gian” gồm tên lửa vận tải siêu nặng có thể tái sử dụng Super Heavy và tàu vũ trụ có người lái Starship.

Hệ thống này sẽ giúp đưa vệ tinh, phi hành đoàn và các khối hàng lên quỹ đạo thấp gần Trái đất cũng như lên Mặt trăng và Sao Hỏa.

Địa điểm phóng và hạ cánh của hệ thống được xác định là Trung tâm Không gian mang tên Kennedy tại Mũi Canaveral ở bang Florida và sân bay vũ trụ ở làng Boca Chica thuộc bang Texas.

Trong thời gian qua, các dự án không gian cả quân sự và dân dụng của Mỹ vẫn đang phụ thuộc một phần vào tên lửa đẩy và tàu vũ trụ của Nga. Do đó, Spacxe đang triển khai các dự án đầy tham vọng nhằm độc lập hoàn toàn trong lĩnh vực không gian vũ trụ.

Tuy nhiên, với những thất bại liên tiếp trong thời gian qua, cả những dự án đã thành thục về công nghệ như Falcon 9 lẫn những dự án đang nghiên cứu phát triển là Starship đều gặp trục trặc lớn. Do đó, dự kiến con đường của Mỹ nhằm độc bá khoảng không vũ trụ vẫn còn rất xa.

Huy Bình