Điều chỉnh quy định tách thửa sát thực tế

Cán bộ địa chính Chi nhánh Văn phòng ĐKĐĐ huyện Châu Đức xử lý hồ sơ đất cho người dân.

Khó tách thửa vì vướng quy định

Tại buổi tiếp xúc cử tri gần đây, bà Nguyễn Thị Lan (khu phố Quảng Phú, TX. Phú Mỹ) cho biết, gia đình bà có thửa đất 2.000m2 thuộc quy hoạch đất ở nông thôn trên địa bàn TX. Phú Mỹ. Một phần thửa đất này đã được chuyển mục đích sử dụng sang đất ở. Hiện bà Lan muốn tách thành 2 thửa. Nhưng khi nộp hồ sơ tách thửa thì bị trả về vì theo quy định khu vực mà bà Lan có đất muốn tách chưa có quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000.

Rất nhiều người dân trên địa bàn TX. Phú Mỹ có đất thuộc quy hoạch đất ở, kế hoạch sử dụng đất là đất ở, đất có đường hiện hữu do nhà nước quản lý nhưng khi có nhu cầu tách thửa lại không tách được. Bởi theo giải thích của cơ quan chức năng là họ làm đúng theo QĐ 15. Theo đó, điểm d, khoản 2, điều 3 của QĐ15 quy định thửa đất cần tách phải trong quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000. Trong khi đa phần các xã nông thôn không có quy hoạch này. “Điều này gây trở ngại lớn, giảm quyền lợi của công dân có nhu cầu tách thửa. Trong khi người dân đang cần tách thửa để phục vụ nhu cầu cấp bách, chính đáng…”, bà Lan nói.

Tương tự, hồ sơ xin tách thửa đất của hộ bà Đ.T.Q (xã Long Tân, huyện Đất Đỏ) vẫn chưa có kết quả dù bà đã nộp hồ sơ và bổ sung các giấy tờ hơn 1 năm qua. Theo bà Q, gia đình bà có hơn 4.000m2 thuộc quy hoạch đất ở nông thôn. Thửa đất có 50m tiếp giáp với đường liên xã Láng Dài - Long Tân nhưng do vướng chưa có quy hoạch nên chưa thể tách thửa.

Theo Chi nhánh VPĐKĐĐ huyện Đất Đỏ, chi nhánh vẫn tiếp nhận các hồ sơ tách thửa của dân nếu đáp ứng đủ điều kiện. Tuy nhiên, để được tách thửa đất ở chỉ được thực hiện trong điều kiện những khu vực đã có quy hoạch 1/500 hoặc quy hoạch phân khu 1/2000. Nhưng trên thực tế, hiện nay trên địa bàn huyện Đất Đỏ mới có thị trấn Đất Đỏ và thị trấn Phước Hải là có đầy đủ các quy hoạch này.

Theo tìm hiểu của phóng viên, QĐ 15 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/10/2021 và thay thế cho Quyết định số 18/2019/QĐ-UBND ngày 22/7/2019 của UBND tỉnh quy định về điều kiện tách thửa đất trên địa bàn. So với quyết định cũ, QĐ 15 đã bãi bỏ một số quy định không phù hợp. Tuy vậy, về điều kiện tách thửa đất ngoài đô thị, QĐ15 lại quy định phải thực hiện theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được duyệt; trường hợp chưa có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 thì áp dụng quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 và quy chế quản lý kiến trúc (nếu có) được duyệt.

Nhiều người dân ở các địa phương khác như Xuyên Mộc, Châu Đức cũng phản ánh, khi nộp hồ sơ tách thửa đều bị trả về. Lý do mà các Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) đưa ra đều có điểm chung là chưa có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 và quy chế quản lý đô thị.

Chị Nguyễn Thị Lan (khu phố Quảng Phú, TX. Phú Mỹ) cho rằng quy định tách thửa tại QĐ 15 gây khó khăn cho người dân tại buổi tiếp xúc cử tri ngày 8/6.

Điều chỉnh phù hợp thực tế

Trước những bất cập trên, UBND tỉnh giao Sở TN-MT chủ trì, phối hợp với Sở Tư pháp, Sở Xây dựng, UBND các địa phương, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh rà soát trình tự thủ tục, đánh giá tồn tại, các yếu tố tác động, thống nhất phương án xử lý, tham mưu UBND tỉnh giải quyết trước ngày 5/7/2022. Đồng thời, UBND tỉnh giao Sở Tư pháp, Sở Xây dựng, UBND các địa phương chủ động rà soát, có ý kiến góp ý gửi về Sở TN-MT tổng hợp trước ngày 3/7/2022.

Theo ông Trần Ngọc Cẩm Tuấn, Giám đốc Văn phòng ĐKĐĐ tỉnh (thuộc Sở TN-MT), từ khi có QĐ15 đã hạn chế được tình trạng phân lô bán nền trên địa bàn. Tuy nhiên, qua thực tế cần điều chỉnh, sửa đổi một số điểm của QĐ15 để chặt chẽ hơn nữa. Qua đó, vừa đáp ứng được quyền lợi của dân, vừa hạn chế, ngăn chặn được tình trạng tách thửa đất nông nghiệp, xây dựng trái phép, làm đường trên đất nông nghiệp và rao bán đất rầm rộ như thời gian qua.

Việc sửa, điều chỉnh QĐ 15 nhằm mục đích vừa siết chặt việc phân lô, bán nền, vừa tạo điều kiện cho người dân có nhu cầu tách thửa thật sự. Trong ảnh: Đất sào, đất phân lô được rao bán tràn lan trên địa bàn xã Phước Tân, huyện Xuyên Mộc.

Sở TN-MT đã lấy ý kiến bằng văn bản và tổ chức họp trực tiếp nghe các địa phương cùng Sở Tư pháp thảo luận về vấn đề cần sửa đổi, chỉnh sửa bổ sung của QĐ15. Qua đó các địa phương đã góp ý nên điều chỉnh về điều kiện thực hiện tách thửa đối với đất nông nghiệp chỉ nên quy định các thửa đất sau khi tách thửa phải có ít nhất một cạnh tiếp giáp với đường giao thông do Nhà nước quản lý (kích thước của cạnh tiếp giáp không nhỏ hơn 5m).

Theo các địa phương, nếu điều chỉnh điều kiện này thì vừa giải quyết được các vướng mắc, tồn tại của QĐ15 vừa tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi tách thửa mà vẫn bảo đảm hạn chế tình trạng lợi dụng quy định tách thửa để phân lô bán nền. Còn diện tích tối thiểu của các thửa đất nông nghiệp sau khi tách tại địa bàn các phường, thị trấn thuộc các huyện, thị xã, thành phố và huyện Côn Đảo là 500 m2; tại các địa bàn các xã còn lại là 1.000 m2 vẫn giữ nguyên theo như quy định tại QĐ15.

Bài, ảnh: QUANG VŨ