Diễn viên Huỳnh Ly: Tôi mơ ước một ngày được làm nghệ thuật tại quê nhà!

Huỳnh Ly vai Mai trong vở kịch Sài Gòn của nữ đạo diễn Caroline Guiela Nguyễn, đoàn kịch Les Hommes Approximatifs , vở diễn được The New York Times bình chọn là kịch mục hay nhất châu Âu 2018.

Cô sinh viên trẻ này đăng ký casting với rất nhiều diễn viên Việt Nam khác trong tinh thần thử cho vui. Thế nhưng cô bất ngờ được chọn vào vai Mai, một trong những vai chính của Saigon. Từ đó, cô được bảo lãnh sang Pháp diễn cùng đoàn Les Hommes Approximatifs đến giờ đã được hai năm. Nhân dịp về quê đón Tết âm lịch Kỷ Hợi 2019, Huỳnh Ly đã có buổi trò chuyện cùng Thế Giới Tiếp Thị Online.

Cơ duyên nào đã đưa bạn đến vở kịch Saigon của nữ đạo diễn Caroline Guiela Nguyễn?

- Ngày nhỏ tôi rất tròn trịa và hậu đậu. Làm gì cũng không tốt nên người xung quanh không tin tưởng. Điều này tạo nên một động lực vô hình khiến tôi nỗ lực làm tốt hơn những gì có thể. Trở thành diễn viên, trong suy nghĩ của tôi, chính là cách tôi thay đổi mình.

Huỳnh Ly trong buổi họp báo giới thiệu vở kịch Saigon tại tổng lãnh sự quán Pháp tại TP.HCM.

Khi tôi chia sẻ giấc mơ theo đuổi nghệ thuât, nhiều người dè bỉu không tin tôi sẽ không làm được. Tôi lặng lẽ thi vào lò đào tạo diễn xuất của NSƯT Trịnh Kim Chi. Tại đây, tôi được đào tạo kỹ năng diễn xuất rất tốt nhưng muốn hoàn thiện hơn nữa, một năm sau, tôi đăng ký thi vào khoa diễn viên Trường Đại học sân khấu và điện ảnh TP.HCM.

Trong lúc tôi đang học thì nghe tin đoàn kịch Les Hommes Approximatifs đến từ Pháp tuyển chọn diễn viên. Muốn thử sức mình, tôi đã đăng ký. Khi biết được số lượng diễn viên tham gia casting, tôi nhủ thầm chắc mình không có cơ hội, vì tôi chưa có nhiều kinh nghiệm sàn diễn so với các bạn khác. Nhưng nhờ thế, tôi thấy mình không gặp áp lực gì, diễn thoải mái theo yêu cầu của đạo diễn. Thật bất ngờ tôi là một trong số 3 diễn viên được chọn. Tôi mừng đến mấy ngày sau vẫn không tin đây là sự thật.

Huỳnh Ly và nghệ sỹ Việt kiều Pháp, Mỹ Châu - người đóng vai Mai lúc già.

Bạn có biết điều gì khiến đạo diễn Caroline Guiela Nguyễn chọn bạn vào vở kịch của chị ấy không?

- Lúc đầu tôi không biết điều gì đã khiến chị Caroline Guiela Nguyễn trao cho tôi cơ hội quý hiếm này. Khi bắt tay vào tập luyện, tôi nhận ra một điều từ trước đến giờ các đoàn kịch Pháp hiếm khi chọn diễn viên gốc Châu Á vào tuyến nhân vật chính, lẫn vai phụ. Việc tôi và hai bạn diễn đến từ Việt Nam được chọn vào vai chính là một sự kiện đặc biệt. Điều này khiến tôi tò mò tìm hiểu và biết rằng đạo diễn tại Pháp thường chọn diễn viên không chỉ vì khả năng diễn xuất, mà còn vì sự hợp vai cả về ngoại hình lẫn nội tâm. Caroline Guiela Nguyễn chọn tôi vì chị thấy hình ảnh của nhân vật Mai trong tôi.

Tại Việt Nam, dù là diễn viên chưa nhiều kinh nghiêm nhưng Huỳnh Ly đã có cơ hội tham gia trình diễn các vai nhỏ tại sân khấu Trịnh Kim Chi, và quan sát cách thức hoạt động của các sân khấu. Bạn thấy sự khác nhau trong vận hành của một đoàn kịch Pháp và Việt Nam thế nào?

- Khác rất nhiều. Nếu như tại Việt Nam diễn viên phần đông được yêu cầu diễn theo chủ ý của đạo diễn thì tại đoàn kịch Les Hommes Approximatifs, đạo diễn đưa ra tình huống và để diễn viên diễn tự do theo ý mình. Diễn viên thoải mái sáng tạo, cuối cùng đạo diễn sẽ đưa ra lời khuyên nên diễn cách nào tốt nhất. Ở mỗi một suất diễn, đoàn luôn cử một chuyên gia ngồi phía dưới hàng ghế khán giả xem và đánh giá. Hôm sau, toàn đoàn sẽ họp lại và đưa ra ý kiến góp ý. Vì thế, sau mỗi suất diễn, kỹ năng hóa thân của diễn viên thay đổi tích cực.

Huỳnh Ly cùng các diễn viên đoàn kịch đoàn kịch Les Hommes Approximatifs.

Thứ đến, nếu tại Việt Nam, một diễn viên phải kiêm thêm nhiều việc như tự hóa trang, tự chọn phục trang, phụ giúp bưng bê cảnh trí, thì tại đoàn kịch Pháp diễn viên chỉ tập trung làm một việc duy nhất là diễn xuất, các khâu còn lại có các chuyên gia hỗ trợ nhiệt tình. Có lúc chuyên viên còn mang dây giày giúp tôi, điều này làm tôi bối rối nhưng họ rất bình thản xem như đó là lẽ tự nhiên.

Cuối cùng, diễn viên tại đoàn kịch Pháp được lãnh lương tháng chứ không phải cát xê từng đêm như các sân khấu Việt. Đối với một diễn viên trẻ đến từ Việt Nam như tôi, tiền lương tháng ấy là một khoản khá lớn, đủ sống, nếu tiết kiệm có dư gửi về giúp gia đình.

Cảm giác của bạn trong suất diễn đầu tiên tại sân khấu Pháp ra sao?

- Tôi rất run và hồi hộp. Tại Việt Nam, tôi là diễn viên trẻ vô danh, bỗng dưng được xuất hiện trên một sân khấu hoành tráng của Pháp. Tôi choáng ngợp và sợ mình không tạo được ấn tượng tốt trong mắt khán giả. Dù đã tập luyện suốt mấy tháng trước khi ra diễn chính thức, nhưng đến đoạn tôi bước ra sân khấu, tôi như bị ai níu chân. Ngay lúc đó, tôi nhớ lại mình đã từng bị chê không làm được gì ra hồn, trong tôi bỗng xuất hiện một sức mạnh.

Tôi lao ra sân khấu và diễn. Thời gian trôi đi trôi đi. Tiếng vỗ tay từ phía khán giả liên tục xuất hiện. Cuối cùng, khi vở kịch hạ màn, tất cả khán phòng đứng dậy vỗ tay thật lâu. Nhiều khán giả bước lên sân khấu ôm tôi và nói cảm ơn. Tôi bật khóc vì hạnh phúc.

Thế là tôi đã làm được. Saigon là câu chuyện miêu tả thân phận người Việt và người Pháp trong giai đoạn 1959 đến 2000. Tôi hóa thân vào vai Mai của năm 1959, khoảng thời gian mà tôi còn đâu đó trong cõi hư vô. Tôi sợ mình không hiểu được cốt cách nhân vật thời đó, nhưng tình cảm khán giả đã giúp tôi trút được nỗi lo.

Huỳnh Ly trong tà áo dài Việt Nam.

Được biết vở Saigon được trình diễn tại rất nhiều nước châu Âu, và Trung Quốc. Khán giả tại các nước ấy đã thể hiện tình cảm ra sao?

- Lúc đầu đoàn chỉ ký hợp đồng một năm với tôi vì hình như kế hoạch chỉ diễn trong một năm sẽ kết thúc. Thế nhưng đến giờ tôi gia hạn hợp đồng diễn đến năm 2020. Lý do vì sau đợt lưu diễn đầu tiên, Saigon đã được khán giả tán thưởng. Nhiều nơi đến ký hợp đồng mời chúng tôi diễn. Tất cả các nước mà chúng tôi đến phục vụ, khán giả đều bày tỏ tình cảm nhiệt tình như tại Pháp. Nơi nào chúng tôi cũng được khen ngợi. Tính đến nay, đoàn đã diễn được 127 suất tại nhiều quốc gia. Vào khoảng cuối năm 2018, tòa soạn báo The New York Time của Mỹ đã làm cuộc thăm dò dư luận về các vở kịch hay của châu Âu. Saigon đươc chọn là vở hay nhất châu Âu năm 2018.

Trong năm 2018, vở Saigon đã về Việt Nam công diễn cho công chúng Việt Nam thưởng thức. Cảm xúc của bạn lúc đó ra sao?

- Đây là khoảnh khắc tôi vừa vui vừa lo sợ nhất. Tôi vui vì được trở về diễn trên quê hương. Tôi lo vì tại đây, tôi có nhiều người thầy và nhiều tiền bối đáng kính. Tôi muốn lắng nghe ý kiến đánh giá của họ để biết mình đang ở trình độ nào.

Tôi nhận ra, cảm nhận của khán giả Việt không giống khán giả Tây phương. Nhiều người cho rằng tôi diễn tốt. Nhiều người nhận xét tôi chưa đào sâu vào nội tâm nhân vật. Trong những người đánh giá tôi diễn chưa tốt có cả một tượng đài của sân khấu Việt Nam. Khi nghe nhận xét của chú ấy, tôi hoảng sợ, hụt hẫng, và buồn đến mức mất ngủ.

Tôi đặt ra cho mình câu hỏi: Vì sao đạo diễn Caroline Guiela Nguyễn cho rằng tôi diễn như thế là hợp lý, khán giả nhiều nước bộc lộ tình cảm yêu mến vai diễn của tôi; còn một nghệ sỹ lớn tại Việt Nam đánh giá tôi quá non trong hóa thân vào nhân vật? Sau thời gian ngắn, tôi bình tâm và đọc kỹ những nhận xét của chú ấy. Tôi nhận ra hành trình nghệ thuật luôn đầy chông gai, muốn thành công phải nỗ lực nhiều hơn.

Huỳnh Ly về thăm trường cũ Đại học sân khấu và điện ảnh TP.HCM vào dịp Tết Kỷ Hợi 2019.

Kế hoạch trong tương lai của bạn là gì?

- Tôi rất hạnh phúc vì được sống tại Pháp và trình diễn tại một đoàn nghệ thuật nổi tiếng hàng đầu. Dẫu vậy, tôi sinh ra và lớn lên tại Việt Nam nên tâm hồn tôi thuần Việt. Tại đây, tôi học hỏi được nhiều điều hay nhưng tôi nhớ Việt Nam da diết. Sâu xa hơn, hồi còn ở Việt Nam, tôi mơ ước cơ hội xuất hiện trong các vai lớn trên sân khấu và phim ảnh, nên tôi luôn khát khao có một ngày ước mơ của tôi sẽ thành hiện thực.

Cảm ơn những chia sẻ của Huỳnh Ly!