Diễn tập hàng hải và thông điệp của Mỹ

Hình ảnh trong cuộc diễn tập hàng hải ASEAN - Mỹ đầu tiên vừa diễn ra - Ảnh: Bộ quốc phòng Mỹ

Để khai thác tối đa nền tảng từ những hợp tác như thế này, ASEAN và Mỹ cần cùng nhau tăng cường chất lượng và tần suất các hoạt động chung, nhằm truyền đi một tín hiệu mạnh mẽ rằng Mỹ đang thật sự tăng cường tham gia vào khu vực, chứ không phải chỉ vì cái gọi là “nước Mỹ đầu tiên” mà Tổng thống nước này Donald Trump vẫn thường nhấn mạnh.

Thông điệp sẽ càng mạnh mẽ hơn nếu như các cuộc diễn tập chung được mở rộng với sự tham gia của nhiều nước khác. Nhật Bản, Ấn Độ và Úc là những “ứng viên” nổi bật cho quá trình mở rộng đó. Xa hơn thì có thể là cả Anh, Pháp và Canada.

Những hoạt động này không nhất thiết phải theo chính sách loại trừ Trung Quốc, ngược lại có thể có sự tham gia của Bắc Kinh nhằm khiến Trung Quốc có trách nhiệm hơn. Điều đó cũng giúp cho các bên không bị Bắc Kinh tạo cớ rằng các nước đang phối hợp để “làm khó” Trung Quốc.

Nhìn về tranh chấp đang diễn ra tại Biển Đông với những lo ngại về an ninh, thì việc mở ra một cơ hội ngoại giao để thúc ép Trung Quốc hành động có trách nhiệm cũng là biện pháp hiệu quả.

PGS Stephen Robert Nagy