Điện một giá lợi và thiệt hơn so với điện bậc thang như thế nào?

Bộ Công Thương đang lấy ý kiến rộng rãi về biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt mới, trong đó có đề xuất người tiêu dùng được lựa chọn tính tiền điện một giá, hoặc theo bậc thang.

Người dân được lựa chọn giữa 2 phương án

Trong hai phương án đưa ra lấy ý kiến, đối với phương án 1, bộ Công Thương rút ngắn từ 6 bậc thang đang áp dụng hiện nay, xuống còn 5 bậc.

Phương án rút ngắn từ 6 bậc xuống còn 5 bậc.

Theo tính toán của báo Người lao động, với phương án này, nếu một gia đình sử dụng 400 kWh thì sẽ phải trả số tiền 871.800 đồng. Trong khi so với phương án 6 bậc như hiện hành, sẽ phải trả 909.000 đồng. Như vậy, biểu giá mới giúp tiết kiệm khoảng 37.000 đồng/tháng.

Nếu sử dụng 800 kWh, với phương án biểu giá 5 bậc thang nêu trên, khách hàng phải thanh toán số tiền điện là 2.102.900 đồng.

Đối với phương án 2, Bộ Công Thương đưa ra phương án 2A và 2B, trong đó cho phép người dân lựa chọn điện một giá thay vì bậc thang lũy tiến.

Phương án 2A.

Ở kịch bản 2A, giá bán lẻ điện sinh hoạt là 2.889 đồng/kWh (tương đương 155% mức giá bán lẻ điện bình quân). Giá bán lẻ điện bình quân hiện hành là 1.864,44 đồng một kWh.

Với gia đình sử dụng 400 kWh nêu trên, nếu áp dụng điện một giá theo phương án 2A, sẽ phải trả 1.081.200 đồng. Trong khi nếu sử dụng biểu giá 5 bậc như trên, số tiền điện sẽ là 871.800 đồng. Như vậy, dùng biểu giá bậc thang sẽ tiết kiệm được 209.400 đồng so với điện một giá.

Nếu sử dụng 800 KWh, theo biểu giá 5 bậc thang, khách hàng phải thanh toán 2.300.000 đồng, trong khi đó nếu dùng điện một giá chỉ phải trả mức 2.162.400 đồng (giúp tiết kiệm khoảng 138.000 đồng).

Phương án 2B.

Với phương án 2B này, cùng 400 kWh, nếu dùng điện một giá, khách hàng sẽ phải trả tới 1.155.600 đồng. Mức này cao hơn nếu áp dụng biểu giá điện bậc thang số tiền lên tới 283.800 đồng.

Nếu sử dụng 800 kWh, tính theo điện một giá phương thì khách hàng phải trả 2.311.000 đồng, nhưng nếu trả theo bậc thang là 2.134.000 đồng. Như vậy, dùng điện bậc thang giúp tiết kiệm khoảng 180.000 đồng.

Phương án của Bộ Công Thương đưa ra cho phép lựa chọn điện một giá hoặc bậc thang, nếu khách hàng sử dụng điện hàng tháng ít, thì việc lựa chọn biểu giá điện bậc thang sẽ có lợi hơn.

Phương án một giá điện dựa trên căn cứ, cơ sở nào?

Trao đổi với VTC, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho biết đây là lần đầu tiên cơ quan soạn thảo đưa ra hai phương án để lựa chọn, là điều rất đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, ông Long cho rằng phương án một giá điện, dự thảo đưa ra mức giá lên tới trên 2.703 đồng/kWh và 2.889 đồng/kWh (chưa gồm VAT) là mức giá quá cao. “Giá điện bình quân chỉ 1.864,44 đồng mà dự thảo tính với giá 2.703 đồng là quá cao. Việc tính giá như thế dựa trên căn cứ, cơ sở nào?” - ông Long đặt câu hỏi.

Ảnh minh họa.

Ông Long cũng cho rằng hai phương án này đều có ưu điểm và nhược điểm, cần có sự xem xét, thẩm định cụ thể mới đưa ra được phương án nào tốt nhất. Nhưng quan điểm chung là phương án được chọn phải đảm bảo nhiệm vụ mà Chính phủ yêu cầu. Đó là có chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ cho người nghèo.

Việc chia biểu giá bán lẻ điện bình quân thành bậc thang là đúng vì Chính phủ yêu cầu khuyến khích người dân sử dụng tiết kiệm điện, nếu một bậc thì không khuyến khích. “Trong từng bậc phải tính toán giá như thế nào để đảm bảo lợi ích giữa người bán điện và người mua điện, phải đúng bằng giá bán điện bình quân thì mới chuẩn” - ông Long nói.

Chia giá bán lẻ điện làm năm bậc chưa hợp lý

Trả lời báo Pháp Luật TP.HCM, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng phương án chia giá bán lẻ điện làm năm bậc có vấn đề chưa hợp lý. Đó là trong năm bậc này, chỉ có bậc 1 là có giá bán lẻ điện thấp hơn giá bán lẻ điện bình quân. Các bậc còn lại đều có giá trên mức giá bán lẻ điện bình quân, thậm chí cao gấp đôi, gấp ba lần.

“Tôi muốn hỏi Bộ Công Thương tại sao lại có giá bán lẻ điện ở mức cao hơn nhiều so với mức giá bán lẻ điện bình quân. Đơn cử ở bậc 5 trong phương án 1 của dự thảo, giá bán lẻ điện cao đến 274%, cao gấp gần ba lần. Như thế giá bán lẻ điện bình quân ở đây có ý nghĩa gì?” - ông Thịnh đặt câu hỏi.

Ông Thịnh cho rằng hiện đã có giá bán lẻ điện bình quân thì phải dựa vào giá bán lẻ điện bình quân để có căn cứ định giá cho hợp lý. “Mức giá bán lẻ điện có thể cao hơn, thấp hơn nhưng tính bình quân lại phải bằng dưới giá bán lẻ điện bình quân. Dự thảo chia làm năm bậc nhưng chỉ có một bậc với 100 kWh là giá bằng 90% giá bán lẻ điện bình quân, còn lại đều cao hơn, thậm chí cao gần ba lần so với mức giá bán lẻ điện bình quân của Chính phủ. Vậy phần chênh lệch đó đi đâu?” - ông Thịnh nêu ý kiến.

Bá Di (T/h)