Diện mạo mới của văn học miền Trung

Cuộc gặp của những người viết văn trẻ

Đây là sự kiện văn học đầu tiên dành cho lớp người cầm bút trẻ tại miền Trung thu hút sự quan tâm công chúng. Trong số những cây bút trẻ tham dự hội nghị lần này, phần lớn đều có độ tuổi ở thế hệ 8x, 9x. Cũng có một số đại biểu ở độ tuổi lớn hơn, nhưng nói chung, họ là những cây bút xuất hiện trong thời gian gần đây, với phong cách trẻ trung, sung mãn, góp phần tạo nên diện mạo mới mẻ, sôi động của dòng văn học miền Trung vốn trầm lắng lâu nay.

Áp phích tại Hội nghị Những người viết văn trẻ TP. Đà Nẵng 2017

Hội nghị là cuộc gặp gỡ đầu tiên của những cây bút trẻ miền Trung tính từ nhiều năm qua đã tập trung bàn thảo về các vấn đề: Văn học trẻ đứng trước những thách thức và đòi hỏi lớn từ phía người đọc và sứ mệnh của văn chương. Nghệ thuật viết tiểu thuyết, nghệ thuật viết truyện ngắn, ngôn ngữ thơ… Tất cả luôn đặt ra cho mỗi tác giả trẻ một con đường nghệ thuật mới cho văn chương?

Về nghệ thuật: “Cái mới, khi ra đời thì luôn phải chịu những ánh nhìn thiếu thiện cảm, những cách đánh giá mang tính chủ quan... Nó phải trải qua nhiều thử thách và cần có thời gian để thể hiện, để khẳng định chính mình. Tiểu thuyết mới cũng vậy. Phê bình văn học thì luôn dựa vào những giá trị truyền thống để nhìn nhận, đánh giá và phán xét, chính vì thế khi mới ra đời, tiểu thuyết mới phải hứng chịu nhiều sóng gió từ phía dư luận. (Đặc điểm tiểu thuyết mới/Nguyễn Thanh Tuấn).

Chia sẻ về quan niệm sáng tác của mỗi người, Hồ Diễm Kiều nói: “Mình viết văn theo kiểu nhẹ nhàng, đơn giản những gì xảy ra trong cuộc sống hàng ngày. Đơn giản như hoài niệm, lưu giữ từng khoảnh khắc ký ức. Với văn thơ đem đến cho mình tâm hồn đẹp và cảm thấy yêu cuộc sống này hơn”.

Trong khi đó, Phan Nam nêu cái nhìn về những người viết trẻ xung quanh: “Trong hành trình dấn thân vào con đường thi ca, các tác giả trẻ: Ngô Thị Thục Trang, Đỗ Tấn Đạt, Trương Thị Bách Mỵ, Nguyễn Tấn Cả... đã khẳng định tên tuổi trên các văn đàn cả nước và tác phẩm của họ cũng được phổ biến rộng rãi. Có thể nói chính họ đã vực dậy tinh thần thi ca ngày càng dâng trào, sôi sục và được phác họa rõ nét trong thời gian gần đây. Vẫn biết “cơm áo không đùa với khách thơ” nhưng họ đã luôn đổi mới tìm tòi để thi ca có sức sống, tạo được những dư âm nhất định trong lòng công chúng”.

Một diện mạo mới

Không phải đến bây giờ, khi hội nghị những người viết văn trẻ khởi động thì những cây bút trẻ của Đà Nẵng mới được nhắc đến. Nhiều năm qua, văn học trẻ Đà Nẵng đã tạo được dấu ấn riêng cho mình. Đơn cử như vào năm 2010, CLB Sáng tác Trẻ của thành phố đã cho ra mắt tập sách Giao hưởng và Đốm lửa (NXB Văn Học). Sách là tập hợp các tác phẩm của 15 cây bút trẻ. Ngay trong những tác phẩm tham dự hội nghị lần này, những người viết trẻ đã bày tỏ những nghĩ suy, trăn trở trên nhiều lĩnh vực.

Chẳng hạn viết về Tổ quốc: “Tổ quốc là gì nhỉ/Có phải từ trang sử tôi đã học/Có phải từ cuốn sách tôi đã đọc/Có phải từ vết thương hóa thành vần thơ (Tổ quốc/Phan Nam).

Về gia đình: “con đã chạy theo giấc mơ phù phiếm/để mẹ chờ đợi/và đau/khi chú chim non trở về mang theo những vết thương/bản giao hưởng mùa hè có giọt mồ hôi và̀ ánh nhìn bao dung của mẹ/cho con tìm lại mình/sau những tháng ngày trôi... (Bản giao hưởng mùa hè/Nguyễn Thị Minh Thùy).

Về tình yêu: “Sống chỉ một lần nên ta cứ yêu thôi/đừng thắc mắc đã cuối cùng chưa nhỉ/cũng đừng hỏi khi nào ta ngơi nghỉ/câu trả lời nằm ở cuộc yêu sau…” (Câu trả lời nằm ở cuộc yêu sau/Ngô Võ Giang Trung).

Về tuổi trẻ: “Chúng mình bây giờ đã lớn/Bao giờ cho tới ngày xưa/Bao giờ cùng nhau ngồi lại/Rưng rưng biết mấy cho vừa/Thung lũng lúc nào cũng nắng/Thung lũng lúc nào cũng mưa/Dốc cũ hoa vàng ngày ấy/Mà người năm trước về chưa?” (Trương Công Tưởng).

Nhà thơ Nguyễn Nho Khiêm, Chủ tịch Hội Nhà văn Đà Nẵng, Tổng biên tập tạp chí Non Nước cho biết: “Hiện nay một bộ phận bạn đọc đã chuyển dần từ việc đọc sách giấy sang sách điện tử. Trong tương lai tôi nghĩ rằng sách điện tử, phương tiện đọc thông qua internet sẽ chiếm ưu thế. Sự tương tác giữa nhà văn và bạn đọc là tức thời. Phương tiện đọc đã thay đổi, thì cách viết của nhà văn cũng phải thay đổi. Vậy các bạn trẻ phải viết như thế nào để đáp ứng nhu cầu, thị hiếu bạn đọc hôm nay và lôi kéo được bạn đọc đến với văn chương".

Nhân dịp này, tạp chí Non Nước của Hội Nhà văn TP. Đà Nẵng số mới nhất (tháng 12/2017) sẽ giới thiệu tác phẩm của 27 tác giả trẻ, gồm văn xuôi, thơ và nghiên cứu phê bình văn học.

Bài và ảnh Trần Trung Sáng