'Điện Biên Phủ: 13/3-07/5/1954': Những thông tin chưa được công bố về chiến dịch Điện Biên Phủ

Nhằm sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm để bổ sung vào các phông lưu trữ đang bảo quản tại các Trung tâm Lưu trữ quốc gia thuộc Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước; bảo quản an toàn và phát huy hiệu quả giá trị của các tài liệu lưu trữ quý, hiếm sưu tầm được; trợ giúp các cá nhân, gia đình, dòng họ…trong việc bảo quản an toàn tài liệu lưu trữ quý, hiếm - một bộ phận di sản quý giá của dân tộc trước nguy cơ ngày càng bị xuống cấp do không bảo quản đúng chế độ, ngày 31 tháng 5 năm 2012, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 644/QĐ-TTg phê duyệt nội dung Đề án “Sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm của Việt Nam và về Việt Nam”.

Ông Ivan Cadeau trao tặng cho đại diện Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước cuốn sách bản tiếng Pháp

Trong quá trình thực hiện Đề án, ông Đặng Thanh Tùng – Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước cho biết, năm 2018, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước đã tổ chức đoàn đi sưu tầm tài liệu tại Lưu trữ Bộ Quốc phòng Pháp và được tiếp cận cuốn sách “Điện Biên Phủ: 13/3-07/5/1954” của tác giả Ivan Cadeau - là sĩ quan và nhà sử học chuyên nghiên cứu chiến tranh Triều Tiên và chiến tranh Đông Dương, hiện đang làm việc tại Ban Lịch sử Bộ Quốc phòng Pháp (Thông tin sơ lược về ông Ivan Cadeau xin gửi kèm theo).

Cuốn sách Điện Biên Phủ: 13/3-07/5/1954” sử dụng các tài liệu lưu trữ của Pháp chưa từng công bố tại Việt Nam và các thông tin, hồi ký từ nhiều nhân chứng lịch sử. Đây là nguồn tư liệu có giá trị, góp phần bổ sung thêm thông tin về sự kiện Điện Biên Phủ và cuộc chiến tranh tại Đông Dương dưới góc nhìn của 1 sĩ quan, nhà sử học Pháp để các nhà sử học, nhà nghiên cứu Việt Nam tham khảo.

Theo ông Đặng Thanh Tùng, nhận thấy giá trị và ý nghĩa lịch sử của những tư liệu này, Cục Văn thư và Lưu trữ nhà Nước đã tiến hành biên dịch và mua bản quyền xuất bản bản dịch cuốn sách trên và giới thiệu tới đông đảo công chúng Việt Nam nhân dịp kỷ niệm 65 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (07/5/1954-07/5/2019).

Ông Ivan Cadeau chia sẻ về quá trình viết cuốn sách

“Điện Biên Phủ: 13/3-07/5/1954” gồm 7 chương: Một lối thoát danh dự; Chiến dịch mùa thu 1953; Anne Marie (Bản Kéo), Beátrice (Him Lam), Gabrielle (Độc Lập) và một số cứ điểm khác; Đó là cho ngày mai; Khủng hoảng tinh thần;Trận chiến năm ngọn đồi; Tạm biệt bạn già, đã tập trung khắc họa về trận chiến cuối cùng trong lịch sử tại Điện Biên Phủ của quân đội Pháp. Đó là, trong năm mươi sáu ngày, quân đội Liên minh Pháp đã phải trải qua cuộc chiến khốc liệt để chống lại những người lính của Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Kể từ đó, cái tên “Điện Biên Phủ” được nhắc đến để gợi nhớ sự can đảm và hy sinh. Với Pháp, trận chiến thua này - sự sụp đổ của trại cố thủ Điện Biên Phủ ngày 7/5 năm 1954 chính là sự kết thúc của cuộc chiến tranh tại Đông Dương. Nó cũng gây ra một chấn động thực sự, không chỉ tổn thất về con người và còn tác động đến nhận thức của dư luận Pháp về lý do dẫn đến sự hủy diệt của 17 tiểu đoàn tốt nhất của Pháp do tướng de Castries chỉ huy, trong đó có đến 15.000 người bị chết, bị thương và bị bắt làm tù nhân.

Để hỗ trợ tài liệu lưu trữ và lời khai chưa được công bố, thông qua cuốn sách “Điện Biên Phủ: 13/3-07/5/1954” Ivan Cadeau cho thấy một thực tế khác của sự kiện quan trọng này và vẫn còn được tranh luận cho đến ngày nay, đặc biệt thông qua việc phỏng vấn các nhà lãnh đạo có liên quan (bắt đầu vào năm 1955)...

Tại buổi ra mắt cuốn sách, tác giả Ivan Cadeau cho hay, ông bắt bắt đầu quan tâm, nghiên cứu về chiến tranh Đông Dương từ 7 - 8 năm nay và đã thực hiện một luận án tiến sĩ về đề tài này. Trước đó, ông Ivan Cadeau cũng đã viết nhiều sách về chiến tranh Đông Dương nhưng chưa viết cuốn nào về Điện Biên Phủ. “2 tuần sau khi chiến dịch Điện Biên Phủ kết thúc đã có sách viết về vấn đề này. Tuy nhiên cho đến nay, nhiều cuốn sách viết về Điện Biên Phủ dưới dạng văn học hoặc theo lời kể của phóng viên chiến trường. Tôi viết cuốn sách này dựa trên những tài liệu được quốc gia lưu trữ để người đọc tìm kiến được sự thật” – ông Ivan Cadeau nói.

Chia sẻ thêm về chiến thắng Điện Biên Phủ, ông Ivan Cadeau nhấn mạnh, đây là chiến thắng quân sự kinh điển, trong đó nhờ vào đường lối, chủ trương, đường lối thông minh của Bộ Tham mưu Việt Minh …

Ông Đặng Thanh Tùng – Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước: Cuốn sách “Điện Biên Phủ: 13/3 – 7/5/1954” là những tư liệu vô giá sẽ góp phần giúp công chúng có thêm thông tin xác thực về các thời khắc quan trọng của lịch sử Việt Nam. Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước sẽ tặng cho các thư viện, trường đại học để phục vụ cho công tác nghiên cứu, giảng dạy.

Hoa Quỳnh