Diễn biến chính trường Nga: Hoàn toàn chưa từng có
Truyền thông phương Tây đánh giá lựa chọn mới của ông Putin cho vị trí thủ tướng Nga hoàn toàn là một lựa chọn kỹ thuật.
Trong vòng chưa đầy 24h sau Thông điệp liên bang của Tổng thống Vladimir Putin, chính trường Nga đã xảy ra những diễn biến đầu bất ngờ: Đầu tiên là Thủ tướng Dmitri Medvedev và toàn bộ chính phủ từ chức để mở đường cho ông Putin sửa hiến pháp.
Tiếp đó là Tổng thống Putin đề cử ông Mikhail Mishutin, một nhân vật hoàn toàn xa lạ với thế giới, ngồi vào ghế Thủ tướng thay ông Medvedev.
Tiến trình phê chuẩn sẽ được tiến hành ngay trong ngày 16/1/2020.
Hãng thông tấn Tass của Nga dẫn lời Chủ tịch Duma quốc gia, ông Vyacheslav Volodin xác nhận việc Quốc hội sẽ tổ chức một cuộc họp khẩn đặc biệt trong ngày 16/1/2020 và cho ý kiến về đề cử của ông Putin.
Theo ông Volodin, bắt đầu từ 9h sáng 16/1/2020 (giờ địa phương), ông Mishustin sẽ gặp gỡ các đảng chính trị và thành viên Quốc hội. Các nghị sĩ sẽ thảo luận và ra quyết định trong phiên họp bắt đầu từ 14h cùng ngày.
Về lý thuyết, Quốc hội Nga có một tuần để phê chuẩn hoặc từ chối ứng viên Thủ tướng. Người được đề cử sẽ phải nêu các ưu tiên trong chương trình nghị sự và trả lời câu hỏi của các nghị sĩ trong vòng ít nhất 30 phút.
Khả năng cao ông Mikhail Mishustin sẽ được phê chuẩn là Thủ tướng mới của Nga, vì Đảng Nước Nga thống nhất ủng hộ ông Putin đang chiếm đa số tại Duma quốc gia Nga.
Trong trường hợp ứng viên đề cử bị từ chối đến 3 lần, Tổng thống có quyền giải tán Hạ viện và tự chỉ định Thủ tướng, theo một phán quyết năm 1998 của Tòa hiến pháp Nga.
Ông Mishustin được xem là một nhân tố bí ẩn với chính trường quốc tế. Chính trị gia 54 tuổi này từng có một thời gian ngắn 2 năm đứng đầu cơ quan quản lý các khu kinh tế đặc biệt của Nga.
Năm 2010, ông được bổ nhiệm làm người đứng đầu cơ quan thuế vụ liên bang Nga và giữ chức vụ này kể từ đó cho đến nay.
Theo tiểu sử được Tass công bố, ông Mishustin có 3 con trai và công khai minh bạch thu nhập của mình trong năm 2018 là 18,9 triệu rúp (khoảng 309 ngàn USD), thấp hơn con số 47,7 triệu rúp của vợ.
Reuters dẫn lời học giả Tatiana Stanovaya (Trung tâm Carnegie Moscow) đánh giá, ông Mishutin không có bất kỳ kinh nghiệm chính trị hay sự nổi tiếng nào với cử tri, và chưa từng là một thành phần trong lãnh đạo cao cấp nhất của Nga trước đây.
Bà nhận định, ông Mishustin sẽ khó có thể tham gia cuộc bầu cử tổng thống do nhiệm kỳ thứ tư của Putin kết thúc vào năm 2024, thêm vào đó, dường như rất có khả năng Mishustin chỉ là một người "giữ chỗ công nghệ".
Trong Thông điệp liên bang, Tổng thống Putin đã đề xuất những thay đổi lớn trong hiến pháp như chuyển giao quyền lực cho quốc hội, bao gồm khả năng lựa chọn thủ tướng của đất nước. Hiện nay, thủ tướng được lựa chọn bởi tổng thống.
Ông Putin đã tận dụng điều này bằng cách nhanh chóng đề cử Mishutin. Putin cũng kêu gọi tổ chức Hội đồng Nhà nước, tổ chức tư vấn cho Tổng thống, trong đó có thể là con đường để ông duy trì ảnh hưởng đáng kể trong một khả năng khác sau khi nhiệm kỳ tổng thống sáu năm này kết thúc vào năm 2024.
Theo bà Stanovaya, không có khả năng Putin muốn trở thành thủ tướng một lần nữa sau nhiệm kỳ tổng thống của mình, nhưng việc chủ trì một Hội đồng Nhà nước tăng cường có thể sẽ hấp dẫn ông.
Tờ The Washington Post dẫn lời Andrei Kolesnikov, một thành viên cao cấp và là Chủ tịch Chương trình Chính trị và Thể chế Chính trị Nội địa Nga tại Trung tâm Carnegie Moscow, đánh giá các sự kiện trong ngày là hoàn toàn chưa từng có.
"Không có gì tương tự trong lịch sử của Liên Xô hoặc nước Nga thời hậu Xô Viết", ông nói.