Điểm sáng xây dựng nông thôn mới của cả nước

Trong ảnh: Cơ sở chế biến trái cây sấy tại xã Bình Lộc (TP.Long Khánh) Một số kết quả đạt được trong chương trình xây dựng nông thôn mới ở Đồng Nai. (Thông tin: Bình Nguyên - Đồ họa: Hải Quân)

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) được Đảng bộ Đồng Nai chỉ đạo thực hiện quyết liệt. Kết thúc chặng đường 10 năm xây dựng NTM (2010-2020), Đồng Nai đã gặt hái được những thành tựu đầy ấn tượng.

* Quyết liệt trong chỉ đạo

Nông nghiệp, nông dân và nông thôn luôn nhận được sự quan tâm hàng đầu của Đảng xuyên suốt các thời kỳ đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Trên quan điểm này, Ban chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) ban hành Nghị quyết số 26 về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Thực hiện Nghị quyết số 26, ngay từ tháng 4-2009, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về NTM. Sau đó, phong trào thi đua Cả nước chung sức xây dựng NTM được phát động nhằm vận động, huy động các cấp, các ngành, các lực lượng xã hội và nhân dân cả nước tham gia.

Theo Cục trưởng - Chánh Văn phòng Điều phối NTM Trung ương Nguyễn Minh Tiến, hậu NTM, một số nơi có tư tưởng “thỏa mãn”, không tích cực duy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí NTM sau đạt chuẩn; chất lượng các tiêu chí đạt chuẩn còn thiếu bền vững. Riêng Đồng Nai vẫn giữ vững, duy trì và nâng cao các tiêu chí đã đạt, đảm bảo tính bền vững, thúc đẩy phong trào phát triển ở trình độ, chất lượng cao hơn.

Đảng bộ, chính quyền Đồng Nai luôn đặt nông nghiệp - nông dân - nông thôn ở vị trí chiến lược trong phát triển. Chính vì vậy, trước khi có Nghị quyết số 26 của Trung ương về tam nông, từ năm 2007, Đảng bộ Đồng Nai đã có nghị quyết và đề án xây dựng Nông thôn 4 có: có đời sống kinh tế được cải thiện; có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ; có đời sống văn hóa tốt - an ninh, an toàn đảm bảo; có môi trường sinh thái phát triển bền vững. Tất cả nhằm hướng tới nâng cao đời sống của người dân nông thôn.

Nguyên Bí thư Tỉnh ủy Trần Đình Thành, người chỉ đạo phong trào xây dựng NTM của Đồng Nai từ những bước đầu tiên luôn xác định tam nông là cơ sở để phát triển kinh tế bền vững ở một tỉnh còn trên 60% dân số sống chủ yếu ở khu vực nông thôn, làm ăn sinh sống từ nông nghiệp. Chính vì vậy, Đồng Nai đã đi trước một bước với việc thực hiện Nông thôn 4 có và mô hình này đã từ nghị quyết của Đảng đi vào cuộc sống, dần dần thay đổi nếp nghĩ, cách làm, cuộc sống của những người dân nông thôn. Đây là tiền đề để Đồng Nai nhanh chóng đón đầu khi các chương trình phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn và nhất là Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM được triển khai rộng rãi trên cả nước.

Đồng Nai thu hút đầu tư chế biến sâu để nông sản có đầu ra bền vững. Ảnh: B.NGUYÊN

Đồng Nai chọn Xuân Lộc - huyện thuần nông, thời điểm ấy còn nghèo khó làm điểm xây dựng NTM cho thấy sự chủ động, sáng tạo trong chỉ đạo. Việc H.Xuân Lộc trở thành huyện NTM đầu tiên của cả nước đã khẳng định sự quyết tâm, quyết liệt của các cấp ủy, chính quyền, sự đoàn kết, đồng thuận trong nhân dân mới là yếu tố quyết định. Việc chọn điểm này cũng nhằm tạo động lực, khích lệ tất cả các địa phương trong tỉnh tích cực đẩy nhanh tiến độ thực hiện xây dựng NTM.

Qua thực tiễn triển khai chương trình, các địa phương đã rút ra được kinh nghiệm, tìm ra những giải pháp hữu hiệu hơn trong chỉ đạo, điều hành. Các cấp ủy đã chú trọng đổi mới phương thức lãnh đạo, phát huy vai trò hạt nhân chính trị ở cơ sở, đặc biệt là vai trò người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị; quyết tâm thay thế cán bộ đứng đầu những địa phương chậm chuyển biến trong thực hiện xây dựng NTM. Trong những năm đầu xây dựng NTM, H.Xuân Lộc đã luân chuyển hàng loạt bí thư, chủ tịch xã. Nhờ cách làm này, tình hình xây dựng NTM trên địa bàn huyện chuyển biến rất nhanh, xóa đi tư tưởng trông chờ, ỷ lại của đội ngũ cán bộ cấp xã.

Nguyên bí thư Huyện ủy Xuân Lộc Nguyễn Minh Nhật cho biết: “Trong cải cách hành chính, H.Xuân Lộc đã mạnh dạn thay thế cán bộ yếu về năng lực, thiếu phẩm chất đạo đức bằng những người có năng lực và phẩm chất chính trị cao. Điều này cho thấy sự quyết liệt của Đảng bộ, chính quyền H.Xuân Lộc trong chỉ đạo xây dựng NTM”.

Chia sẻ kinh nghiệm trở thành địa phương đầu tiên của Đồng Nai có xã về đích trong xây dựng NTM kiểu mẫu, Chủ tịch UBND H.Vĩnh Cửu Phạm Minh Phước cho hay, sau khi đạt các tiêu chí NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, địa phương vẫn liên tục gia cố thêm nhằm duy trì, nâng chất các tiêu chí đã đạt được, tránh tư tưởng buông lỏng, hài lòng. Huyện có chương trình tổ công tác thường xuyên đi kiểm tra, nhắc nhở các địa phương chứ không phải định kỳ nhiều năm mới kiểm tra. Cái “được” lớn nhất của huyện trong xây dựng NTM là bộ máy chính quyền các địa phương xắn tay vào làm; quá trình xây dựng NTM kiểu mẫu cũng đồng nghĩa với việc chính quyền địa phương ở đó ngày càng lớn mạnh.

* Nhiều thành tựu nổi bật

Năm 2014, Đồng Nai là tỉnh đầu tiên trong cả nước có đơn vị cấp huyện “về đích” trong xây dựng NTM. Năm 2019, Đồng Nai tiếp tục là một trong 2 tỉnh dẫn đầu của cả nước hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM và “về đích” trước 2 năm so với mục tiêu đề ra. Với 40 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 1 xã NTM kiểu mẫu năm 2019, Đồng Nai cũng đi đầu trong cả nước về xây dựng NTM nâng cao.

Từ những thành tích đạt được, Đồng Nai đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Độc lập hạng Ba về thành tích trong phong trào thi đua Cả nước chung sức xây dựng NTM giai đoạn 2011-2020.

Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh, nhiệm kỳ qua, Đồng Nai đã đạt được những kết quả khá toàn diện, sâu sắc trên tất cả các mặt nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Trong đó, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM có vai trò, ý nghĩa vô cùng quan trọng. Thời gian tới, cả hệ thống chính trị của tỉnh tiếp tục chủ động thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm; khắc phục những tồn tại, hạn chế để xây dựng nông thôn Đồng Nai giàu đẹp, văn minh, hiện đại, phát huy bản sắc văn hóa vùng nông thôn.

Theo Phó giám đốc Sở NN-PTNT thôn Lê Văn Gọi, khi bắt tay vào xây dựng NTM, bộ tiêu chí NTM của Đồng Nai nhiều hơn về số lượng chỉ tiêu và có một số chỉ tiêu yêu cầu đạt ở mức cao hơn so với bộ tiêu chí của Trung ương. Điều này đã khẳng định tinh thần “chủ động, quyết tâm, quyết liệt” của tỉnh trong xây dựng NTM”. Từ sự quyết liệt trong chỉ đạo của Đảng bộ, chính quyền địa phương, Đồng Nai thuộc tốp đầu cả nước về đầu tư cơ sở hạ tầng cho nông thôn khi đã huy động được gần 377 ngàn tỷ đồng đầu tư cho nông nghiệp - nông dân - nông thôn giai đoạn 2011-2019. Trong đó, ngân sách chiếm trên 11%, còn lại là nguồn vốn tín dụng, vốn doanh nghiệp và người dân. Điều này thể hiện sự đồng lòng của người dân tham gia xây dựng NTM.

Ông Nguyễn Ngọc Hiền, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng ấp Hòa Bình (xã Bảo Hòa, H.Xuân Lộc) chia sẻ, nông dân không chỉ hiến đất, góp công, góp của xây dựng đường giao thông mà ấp Hòa Bình còn làm thí điểm tuyến đường chiếu sáng bằng năng lượng mặt trời chủ yếu là do người dân đóng góp. Trong đó, các đảng viên, cán bộ ấp làm gương, đi đầu thực hiện rồi đến các hộ kinh tế khá giả đóng góp nhiều hơn để hỗ trợ cho các hộ còn khó khăn. Những tuyến đường chiếu sáng bằng năng lượng mặt trời không ngừng được nhân rộng trên địa bàn H.Xuân Lộc đều từ sự hưởng ứng tích cực của người dân.

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến đánh giá, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, ban chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM Đồng Nai luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho phát triển nông nghiệp, nông thôn, nông dân. Đồng Nai cũng rất chủ động, sáng tạo với nhiều cơ chế, chính sách đột phá để huy động được mọi nguồn lực xã hội xây dựng NTM. Chương trình xây dựng NTM tỉnh đã đạt được những kết quả vượt bậc, góp phần làm thay đổi căn bản diện mạo nông thôn, từng bước làm giảm khoảng cách giữa phát triển vùng nông thôn với vùng đô thị. Ấn tượng nhất là thu nhập bình quân của người dân nông thôn trên địa bàn tỉnh tăng nhanh, với mức 55,6 triệu đồng/người năm 2019, Đồng Nai là một trong 5 tỉnh, thành phố có thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn cao nhất cả nước. Đây là những thành tựu to lớn, là kết quả tất yếu của tinh thần chung sức, đồng lòng của cả hệ thống chính trị và người dân trên địa bàn tỉnh.

Bình Nguyên