Điểm mới về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự xe cơ giới

Khách hàng mua bảo hiểm xe máy tại một điểm bán bảo hiểm trên đường Hà Huy Giáp (P.Quyết Thắng, TP.Biên Hòa). Ảnh: Kim Liễu

Theo đánh giá của một số công ty kinh doanh bảo hiểm ở TP.Biên Hòa, những nội dung mới của Nghị định 03 đã khắc phục được những hạn chế của quy định trước đây, giúp đảm bảo quyền lợi của chủ xe khi tham gia bảo hiểm…

* Tăng quyền lợi cho người mua bảo hiểm

Một trong những điểm mới đáng chú ý của Nghị định 03 là quy định về thời hạn bảo hiểm. Theo quy định cũ, thời hạn ghi trên giấy chứng nhận bảo hiểm là 1 năm hoặc dưới 1 năm trong một số trường hợp. Trong khi đó, Nghị định 03 quy định đối với xe mô tô hai bánh, ba bánh, xe gắn máy (kể cả xe máy điện) và các loại xe có kết cấu tương tự theo quy định của Luật Giao thông đường bộ năm 2008, thời hạn bảo hiểm tối thiểu là 1 năm và tối đa là 3 năm. Đối với các xe cơ giới còn lại, thời hạn bảo hiểm tối thiểu là 1 năm và thời hạn tối đa tương ứng với thời hạn kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường định kỳ có thời hạn trên 1 năm…

“Thời gian bảo hiểm kéo dài sẽ tiện hơn cho chủ xe, bởi đỡ mất thời gian đi mua bảo hiểm nhiều lần. Nhiều trường hợp chủ xe không để ý thời hạn của bảo hiểm nên nhiều khi quên, để hết hạn trong thời gian dài, đến khi bị cảnh sát giao thông kiểm tra, bị phạt mới phát hiện bảo hiểm hết hạn” - bà T.T.P., Trưởng phòng kinh doanh một công ty bảo hiểm tại TP.Biên Hòa cho biết.

Một điểm mới đáng chú ý của Nghị định 03 đó là việc tạm ứng cho người mua bảo hiểm được quy định cụ thể, với trường hợp đã xác định được vụ tai nạn thuộc phạm vi bồi thường thiệt hại thì tạm ứng 70% mức bồi thường bảo hiểm theo quy định/người/vụ đối với trường hợp tử vong; 50% mức bồi thường bảo hiểm theo quy định/người/vụ đối với trường hợp tổn thương bộ phận được điều trị cấp cứu. Với trường hợp chưa xác định được vụ tai nạn thuộc phạm vi bồi thường thiệt hại thì tạm ứng 30% mức trách nhiệm bảo hiểm theo quy định trường hợp tử vong; 10% mức trách nhiệm bảo hiểm theo quy định/người/vụ đối với trường hợp tổn thương bộ phận được điều trị cấp cứu.

Bà T.T.P. phân tích, Nghị định 03 quy định rõ việc tạm ứng cho người mua bảo hiểm. Trong khi các nghị định cũ quy định khá chung chung trong trường hợp cần thiết, doanh nghiệp bảo hiểm phải tạm ứng ngay những chi phí cần thiết và hợp lý trong phạm vi trách nhiệm bảo hiểm nhằm khắc phục hậu quả tai nạn thì Nghị định 03 quy định cụ thể trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được thông báo của bên mua bảo hiểm, người được bảo hiểm về vụ tai nạn, doanh nghiệp bảo hiểm phải tạm ứng bồi thường đối với thiệt hại về sức khỏe, tính mạng. Như vậy, với quy định này thì nạn nhân sẽ được bồi thường nhanh chóng hơn.

* Hồ sơ bồi thường được đơn giản hóa

Theo một số công ty kinh doanh bảo hiểm ở TP.Biên Hòa, điều làm người mua bảo hiểm xe cơ giới ngại nhất là hồ sơ bồi thường phức tạp, thời gian bồi thường kéo dài… khiến nhiều người nản lòng phải từ bỏ quyền lợi bảo hiểm. Tuy nhiên, với Nghị định 03 thì vấn đề này đã giúp giải quyết phần nào. Cụ thể, quy định về hồ sơ đã được đơn giản hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chi trả bồi thường bảo hiểm. Theo đó, nếu tai nạn không gây tử vong, các bên không cần thu thập tài liệu từ cơ quan công an, doanh nghiệp chỉ cần lập biên bản giám định xác định nguyên nhân và mức độ thiệt hại trước khi tiến hành chi trả bồi thường với sự thống nhất của bên mua bảo hiểm.

Nếu tai nạn gây tử vong, doanh nghiệp bảo hiểm chịu trách nhiệm thu thập tài liệu của cơ quan công an. Tuy nhiên, nghị định đã cắt giảm 1/5 số tài liệu này, chỉ còn yêu cầu 4 loại tài liệu: biên bản khám nghiệm hiện trường vụ tai nạn; sơ đồ hiện trường, bản ảnh; biên bản khám nghiệm phương tiện liên quan đến tai nạn; thông báo sơ bộ kết quả điều tra ban đầu vụ tai nạn giao thông. Bên cạnh đó, nghị định cũng cắt giảm 2/5 tài liệu liên quan đến thiệt hại về sức khỏe, tính mạng, người tham gia bảo hiểm chỉ cần phải nộp: giấy chứng nhận thương tích, hồ sơ bệnh án, trích lục khai tử hoặc giấy báo tử.

Bên cạnh đó, theo quy định mới, ngoài giấy chứng nhận bảo hiểm bằng giấy như hiện nay, cá nhân mua bảo hiểm bắt buộc có thể được cấp giấy chứng nhận bảo hiểm điện tử với đầy đủ các thông tin như loại bằng giấy. Nghị định cũng quy định căn cứ vào lịch sử tai nạn của từng xe cơ giới và năng lực chấp nhận rủi ro của mình, doanh nghiệp bảo hiểm chủ động xem xét, điều chỉnh tăng phí bảo hiểm; mức tăng phí bảo hiểm tối đa là 15% tính trên phí bảo hiểm do Bộ Tài chính quy định.

Nhận định về những quy định mới của Nghị định 03, luật sư Nguyễn Quang Nghiêm, Hội Luật gia tỉnh cho rằng, những quy định mới này khi đi vào cuộc sống sẽ có những tác động tích cực đối với người tham gia bảo hiểm xe. Theo đó, các bên tham gia đến vụ tai nạn đều sẽ được hỗ trợ kịp thời, trong đó nạn nhân tai nạn giao thông được giúp khắc phục tổn thất về người và tài sản, còn chủ xe và lái xe cũng nhanh chóng ổn định cuộc sống sinh hoạt và hoạt động sản xuất, kinh doanh…

Các trường hợp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm

Nghị định 03/2021/NĐ-CP quy định có 8 trường hợp thiệt hại nhưng không được bảo hiểm bồi thường. Trong đó có hành động cố ý gây thiệt hại của chủ xe cơ giới, người lái xe hoặc người bị thiệt hại; người lái xe gây tai nạn cố ý bỏ chạy không thực hiện trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới. Ngoài ra, các đơn vị bảo hiểm sẽ có quyền từ chối bồi thường thiệt hại với tài xế khi trong hơi thở có nồng độ cồn, sử dụng ma túy; người lái xe chưa đủ độ tuổi hoặc quá độ tuổi điều khiển xe cơ giới theo quy định pháp luật về giao thông đường bộ; người lái xe không có giấy phép lái xe hoặc sử dụng giấy phép lái xe không hợp lệ…

Kim Liễu