Điểm mới tính toán thiết kế cầu nhịp nhỏ và vừa đường sắt cao tốc
Hiện nay, hệ thống giao thông ở Việt Nam đang có sự phát triển nhanh và mạnh mẽ đáp ứng yêu cầu cấp thiết của việc phát triển kinh tế của đất nước. Tuy nhiên, do sự phát triển nhanh của các đô thị, mật độ dân cư ở các khu vực này tăng đột biến và kéo theo sự gia tăng nhu cầu đi lại của người dân giữa các đô thị. Việc phát triển các tuyến đường cao tốc hiện nay đã đáp ứng một phần nhu cầu đi lại của người dân, tuy nhiên vẫn chưa giải quyết được vấn đề một cách triệt để khi mà các nhà ga và sân bay hiện nay vẫn gần như quá tải.
Tác giả: TS. TRẦN VIỆT HÙNG
TS. VŨ THÁI SƠN
Trường Đại học Xây dựng
Tổng chiều dài ĐSCT theo các quốc gia (nguồn IUC 2013)
Đường sắt cao tốc (ĐSCT) là một giải pháp nhằm đảm bảo sự đi lại của người dân giữa các đô thị lớn của nhiều quốc gia trên thế giới. Ở các tuyến ĐSCT, nhìn chung công trình cầu chiếm một tỷ trọng đáng kể, thông thường chiếm hơn 50% chiều dài toàn tuyến. Do yêu cầu khai thác ở tốc độ cao (trên 200 km/h), so với cầu đường sắt thông thường, việc thiết kế cầu cho ĐSCT đòi hỏi những yêu cầu khắt khe hơn rất nhiều, đặc biệt ở các trạng thái giới hạn sử dụng như giới hạn về độ võng, độ cứng và dao động của kết cấu dưới tác động của đoàn tàu nhằm đảm bảo sự êm thuận cũng như độ ổn định của đoàn tàu trong quá trình khai thác. Thêm vào đó, do hoạt tải thiết kế cho cầu ĐSCT thường nhỏ hơn so với cầu đường sắt thông thường (chẳng hạn ở Trung Quốc là từ 45 - 65%), nên việc khống chế các biến dạng của kết cấu trở thành yếu tố chủ yếu quyết định đến việc thiết kế hơn là khả năng chịu tải của kết cấu cầu.
Bài báo trình bày những vấn đề mới trong tính toán thiết kế cầu ĐSCT nhịp nhỏ và vừa cũng như so sánh những yêu cầu này của 3 tiêu chuẩn thiết kế cầu ĐSCT của Nhật Bản, Hiệp hội Đường sắt quốc tế và Trung Quốc - những nơi có hệ thống ĐSCT phát triển.
