Điểm kỳ dị công nghệ đang gần

Theo những giả thuyết của Kurzweil, trong tương lai nhân loại sẽ có được cuộc sống trong sự sung túc gần như vô hạn và sẽ có thể trở thành bất tử. Ông cũng đã xây dựng cơ sở khoa học cho khái niệm điểm kỳ dị công nghệ (technological singularity), tức là điểm quy chiếu giả định xuất hiện khi quá trình phát triển công nghệ trở nên quá nhanh chóng, khiến cho tương lai sau sự kiện đó bắt đầu thay đổi một cách định tính (thay đổi về chất) và trở nên vô cùng khó dự đoán.

Trí tuệ kiệt xuất

Raymond Kurzweil sinh ngày 12/2/1948 và lớn lên ở vùng Queens , New York . Cha mẹ ông là những người Do Thái vô thần, di cư từ nước Áo sang Mỹ ở trước Chiến tranh thế giới thứ hai. Ngay từ nhỏ, cậu bé Ray đã mê đọc sách khoa học viễn tưởng. “Thông minh vốn sẵn tính giời”, mới 15 tuổi, Ray đã soạn được chương trình máy tính cho việc xử lý các số liệu thống kê. Và cậu bé 15 tuổi này cũng đã được vinh dự gặp mặt Tổng thống Lyndon B. Johnson tại Nhà Trắng do đã viết phần mềm tái tạo nhạc xuất sắc…

Năm 1970, Kurzweil đã có bằng cử nhân tin học và văn học ở Viện Công nghệ Massachussetts (MIT). Năm 1974, ông lập ra công ty riêng Kurzweil Computer Product, chuyên chế tạo máy nhận dạng các ký tự quang học (OCR). Các sản phẩm này tinh xảo và được bán rất chạy. Nhờ thế, Kurzweil đã trở nên giàu có.

Thế nhưng, niềm say mê lớn nhất của ông không phải là kiếm thật nhiều tiền, mà là dự báo tương lai trên cơ sở khoa học. Năm 1990, Kurzweil xuất bản cuốn sách đầu tiên dự báo tương lai Thời đại của những cỗ máy biết suy nghĩ. Năm 1998, ông cho ra mắt độc giả tác phẩm thứ hai theo hướng này Thời đại của những cỗ máy có tinh thần. Cuốn sách này có 108 dự báo về tương lai và đã được dịch ra 9 thứ tiếng trên thế giới. Theo chính lời Kurzweil, ông đã hoàn thành cuốn sách này trong khoảng thời gian hai năm, 1996 và 1997.

Tác phẩm Sigularity is Near (Điểm kỳ dị đã gần: câu chuyện xác thực về tương lai) của ông được xuất bản năm 2008, kể về sự xuất hiện tất yếu của kỷ nguyên kỳ dị công nghệ dựa trên trí tuệ nhân tạo siêu việt (hơn hẳn so với con người) và quá trình tự động hóa bản thân con người.

Năm 2009, nhà tương lai học Kurzweil và TS y học Terry Grossman đã cùng phát hành tác phẩm Transcend: Nine Steps to Living Well Forever cực kỳ ăn khách. Cuốn này trong một khoảng thời gian ngắn đã trở thành sách best-seller ở nhiều nước. Những cơ quan truyền thông có uy tín như Forbes, CNBC… đều đánh giá rất cao Transcend. Cũng trong năm 2009 đã xuất hiện tin về việc sẽ thành lập Đại học Sigularity do Kurzweil đứng đầu. Đồng sáng lập ra học đường là NASA và Google. Tại đây sẽ đào tạo các chuyên gia để giải quyết những vấn đề mà nhân loại sẽ phải đối mặt trong tương lai.

Kurzweil được đánh giá rất cao về trí tuệ và thậm chí từng được so sánh ngang với Thomas Edison vĩ đại về số lượng các phát minh sáng chế. Tờ Wall Street Journall đã gọi ông là “cỗ máy suy nghĩ”, còn tạp chí Forbes thì suy tôn ông là “thiên tài viễn tưởng”…

Siêu máy tính.

Trong số rất nhiều giải thưởng mà Kurzweil đã nhận được, có giải thưởng trị giá 500 nghìn USD từ “MIT-Lemelson”, giải thưởng lớn nhất dành cho phát minh đổi mới trên thế giới. Năm 1989, Kurzweil đã được trao Huy chương Công nghệ Quốc gia của Mỹ - phần thưởng cao nhất trong lĩnh vực công nghệ - từ tay vị Tổng thống Mỹ lúc đó là ông Bill Clinton trong Nhà Trắng. Năm 2002, ông được ghi tên trong Phòng Tôn vinh các nhà sáng chế quốc gia do cơ quan đăng ký sáng chế của Mỹ lập ra. Kurzweil từng được nhận 19 bằng TS danh dự và các danh hiệu cao quý từ ba đời Tổng thống Mỹ…

Cột mốc trọng đại 2045

Nhiều chuyên gia cho rằng, hiện nay nhân loại đang ở ranh giới của những biến đổi to lớn đến mức có thể so sánh với việc xuất hiện con người trên trái đất. Điều đáng nói là những tiến bộ về công nghệ tất yếu dẫn tới việc xuất hiện của trí tuệ nhân tạo không thua kém, mà thậm chí còn vượt trội so với trí tuệ con người. Và vì thế, những thay đổi mà trước kia vẫn được coi là phải mất hàng trăm năm mới có, thì nay sẽ xuất hiện trong những khoảng thời gian rất ngắn. Một viễn cảnh không dễ cảm nhận đang tới ngày một gần hơn, vì theo nhà tương lai học Kurzweil, kỹ nghệ hiện nay đang phát triển với tốc độ phi mã tới mức nhận thức của chúng ta đã không theo kịp chúng nữa.

Nhà tương lai học xuất sắc này nhận định, cứ mười năm thì tốc độ tiến bộ khoa học kỹ thuật lại tăng lên gấp đôi nên trong thế kỷ XXI này, với tốc độ phát triển hiện nay, nhân loại sẽ có những bước tiến tương đương với 20 nghìn năm trước đó! Dự báo này của Kurzweil không phải là không có cơ sở để chúng ta tin, bởi ông từng thấy trước được việc xuất hiện trong những năm 80 của thế kỷ XX hệ thống máy tính toàn cầu WWW nối mạng hơn 100 triệu computer rất lâu trước khi sự kiện này diễn ra.

Ông cũng đã tiên đoán rằng tới năm 1908, máy tính sẽ giành được chiến thắng trong cuộc đấu trí với con người. Quả thực, năm 1997, computer Deep Blue đã hạ được nhà vô địch cờ vua cự phách Gary Kasparov trong một cuộc đua tài độc nhất vô nhị. Kurzweil cũng là người dự báo trước việc giải mã được bộ gien người trong những năm đầu thế kỷ XXI…

Theo dự báo của Kurzweil, trong thập niên thứ hai của thế kỷ XXI sẽ xuất hiện những công cụ đặc biệt có thể thiết kế trực tiếp các hình ảnh trong mắt người, tạo nên hiệu ứng thực tế ảo (kính với công nghệ 3D). Máy điện thoại di động, được gắn vào quần áo, sẽ chuyển thẳng âm thanh lên tai người (Bluetooth). “Các trợ lý ảo” sẽ giúp đỡ con người trong các công việc thường nhật. Cụ thể, chúng sẽ giúp có ngay các bản dịch đuổi từ tiếng nước ngoài. Các máy tính siêu nhỏ, được gắn với mạng Internet, sẽ được sử dụng ngày một nhiều trong sinh hoạt đời thường.

Cũng theo dự báo của Kurzweil, năng lượng từ các bộ pin mặt trời sẽ có giá thành rất rẻ nhờ thu được từ việc đốt các sản phẩm từ dầu mỏ. Cũng ngay từ năm giữa thập niên thứ hai của thế kỷ XXI sẽ xuất hiện những siêu máy tính có thể sánh ngang với não người (dung lượng khoảng 1.013 bith). Giá của những máy tính như thế chỉ ở mức 1.000 USD. Máy tính sẽ thôi tồn tại tách rời khỏi con người mà sẽ có các hình dạng không truyền thống và được gắn vào trang phục và các vật dụng thường nhật. Thực tế ảo sẽ không chỉ lôi cuốn thị giác và thính giác mà tất cả các giác quan còn lại của con người.

Tới năm 2020, các máy tính cá nhân sẽ đạt được khả năng tính toán của não người. Trong khoảng thời gian từ năm 2020 tới năm 2025 sẽ có computer kích thước chỉ ở mức 100 nano mét.

Cũng trong thập niên thứ ba này của thế kỷ XXI, các thiết bị nano sẽ được sử dụng trong các mục đích y học. Cụ thể, các robot nano có thể mang thức ăn tới từng tế bào và nhận chuyển đi các chất thải từ đó. Chúng cũng có thể thực hiện chụp cắt lớp chi tiết não người để hiểu cụ thể cho tới từng tiểu tiết cơ chế hoạt động của nó. Tới cuối thập niên thứ ba của thế kỷ XXI, trong công nghiệp sẽ áp dụng rộng rãi công nghệ nano, giúp hạ giá thành đáng kể các sản phẩm.

Từ năm 2025, không quân và các phương tiện giao thông trên đường bộ sẽ được điều khiển bằng các máy tính. Tới năm 2026, ô tô bay sẽ là phương tiện giao thông cá nhân phổ biến. Từ năm 2029, các robot nano có khả năng tấn công trực tiếp vào các tác nhân gây bệnh truyền nhiễm, sẽ xóa bỏ nguy cơ bùng phát bệnh dịch và khủng bố sinh học. Cũng từ năm này, máy tính có thể vượt qua được phép thử Turing, chứng minh rằng, nó đã sở hữu trí tuệ của con người theo đúng nghĩa của từ này. Điều này đạt được nhờ quá trình mô phỏng hoạt động của não người cho computer.

Tới những năm 30 của thế kỷ XXI, các thiết bị nano sẽ được gắn trực tiếp vào não người và tự động tiến hành thu hoặc nhận các tín hiệu từ các tế bào não. Điều này sẽ dẫn tới một thực tế ảo được thu nạp toàn diện mà không cần nhờ thêm bất cứ một dụng cụ phụ trợ nào khác nữa.

Tới thập niên thứ tư của thế kỷ XXI, cơ thể con người có thể tiếp nhận các thiết bị nano bất cứ hình dạng nào và ở bất cứ số lượng nào. Các cơ quan nội tạng có thể được thay thế bằng các công cụ có tính năng tương tự nhưng chất lượng tốt hơn nhiều.

Kurzweil dự báo rằng, điểm kỳ dị công nghệ sẽ tới vào năm 2045. Tới thời điểm đó, hành tinh của chúng ta sẽ trở thành một hệ thống máy tính khổng lồ và quá trình computer hóa có thể sẽ dần dà mở rộng tới quy mô vũ trụ. Bản chất của khái niệm Singularity là ở chỗ rất khó tiên liệu được những gì sẽ diễn ra tiếp theo sau năm 2045. Ngay cả những chuyên gia chuyên sâu trong các lĩnh vực khác nhau khi đó cũng khó có thể nắm bắt được tốc độ và sự phức tạp của quá trình tiến bộ khoa học. Sẽ xuất hiện những máy móc làm thay đổi cách hình dung của chính chúng ta về thế giới xung quanh và vũ trụ.

Liệu nhân loại có kịp thay đổi tâm lý thích ứng với cột mốc này không, khi mà trí tuệ của máy móc sẽ lớn gấp trí tuệ của con người hàng tỉ lần? Câu hỏi đó vẫn còn bỏ ngỏ.

Chính vì thế nên để ghi nhận các ý kiến dự báo về “thế giới thời kinh dị” mà tại Moskva từ ngày 17/2/2012 này đã diễn ra hội thảo quốc tế Global Future 2045. Nhà tương lai học Kurzweil là một trong những diễn giả được chú ý nhất trong hội thảo này