Địa phương tự quyết định việc chọn sách giáo khoa mới lớp 1

Đã tiến hành 2 vòng thẩm định

Ông Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học, Bộ GD-ĐT cho hay có 32 sách giáo khoa của 8 môn học được phê duyệt trong lần này. Trong đó, NXB Giáo dục Việt Nam chiếm ưu thế với 24 cuốn, NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh 4 cuốn, 4 cuốn còn lại của NXB ĐH Sư phạm.

Cụ thể, trong 5 cuốn SGK Tiếng Việt, 4 cuốn của NXB Giáo dục Việt Nam, một cuốn của NXB Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh. Trong 5 cuốn SGK Toán, 4 cuốn của NXB Giáo dục Việt Nam, một cuốn của NXB Đại học Sư phạm. Trong 5 cuốn Đạo đức, 4 cuốn của NXB Giáo dục Việt Nam, một cuốn của NXB Đại học Sư phạm TP.HCM. Trong 3 cuốn Tự nhiên và Xã hội 1, có 2 cuốn NXB Giáo dục Việt Nam, một cuốn của NXB Đại học sư phạm. Trong 5 cuốn Âm nhạc 1 có 4 cuốn NXB Giáo dục Việt Nam, một cuốn NXB Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh. Trong 5 cuốn Mỹ thuật, 4 cuốn NXB Giáo dục Việt Nam, một cuốn NXB Đại học Sư phạm. Trong 3 cuốn Hoạt động trải nghiệm 1 có 2 cuốn của NXB Giáo dục Việt Nam, một cuốn của NXB Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh.

Ông Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học nêu ý kiến.

Trả lời ý kiến cho rằng với số lượng sách áp đảo của NXB Giáo dục Việt Nam, liệu có chống được tình trạng độc quyền như yêu cầu đề ra, ông Thái Văn Tài cho biết, độc quyền là chỉ khi có 1 bộ sách, tuy nhiên hiện tại có nhiều bộ từ nhiều nhóm tác giả khác nhau, từ những NXB khác nhau. Trong quá trình lựa chọn tại địa phương phải dựa trên tính phù hợp của từng địa phương. Do vậy không nên quá băn khoăn về tính độc quyền.

Chuẩn bị cho chương trình SGK lớp 1 mới, Bộ GD-ĐT đã tiếp nhận 49 bản thảo ở 9 môn học được đề nghị thẩm định. Từ tháng 7 đến giữa tháng 10-2019, các Hội đồng quốc gia thẩm định SGK lớp 1 do Bộ trưởng Bộ GD-ĐT thành lập đã tiến hành đánh giá các bản thảo SGK của chương trình giáo dục phổ thông 2018 mà các nhà xuất bản gửi về. Quá trình này gồm 2 vòng với quy trình tổ chức chặt chẽ, mỗi thành viên Hội đồng nhận bản thảo SGK từ ban tổ chức và nghiên cứu độc lập trong 15 ngày. Hội đồng sau đó làm việc tập trung trong 7 ngày để nghe tác giả trình bày ý tưởng của bộ sách và thảo luận công khai các vấn đề của bản thảo SGK, ông Thái Văn Tài cho biết.

Giáo viên được chọn sách giáo khoa

Theo Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Hữu Độ, sau khi Bộ GD-ĐT công bố SGK mới, các sở GD-ĐT sẽ có trách nhiệm tham mưu cho UBND địa phương thành lập hội đồng thẩm định của tỉnh, thành phố để chọn ra bộ sách phù hợp với địa phương mình. Việc lựa chọn SGK như thế nào cũng sẽ được Bộ GD-ĐT có văn bản hướng dẫn cụ thể.

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Hữu Độ phát biểu tại cuộc họp công bố quyết định phê duyệt danh mục sách giáo khoa lớp 1.

Dự thảo hướng dẫn chọn SGK đang được Bộ GD-ĐT lấy ý kiến xây dựng và dự kiến ban hành vào tháng 12-2019. Theo Bộ GD-ĐT, căn cứ vào thông tư này, các địa phương sẽ tiến hành quy trình chọn SGK và kết hợp với các tổ chức, tác giả soạn SGK tập huấn cho giáo viên các nhà trường trong việc sử dụng SGK.

Ông Nguyễn Xuân Thành, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học Bộ GD-ĐT, cho rằng theo quy định của Luật Giáo dục sửa đổi, UBND các tỉnh sẽ quyết định lựa chọn SGK. Tuy nhiên, sẽ không có quy định cứng là UBND tỉnh phải chọn tất cả các môn trong một bộ sách hay một bộ cho toàn tỉnh mà sẽ lựa chọn căn cứ vào điều kiện của từng địa phương, UBND tỉnh sẽ đưa ra những tiêu chí lựa chọn. Từ tiêu chí đó, tổ chức hội đồng lựa chọn phù hợp với điều kiện của địa phương.

Trước những băn khoăn lo lắng, làm thế nào hạn chế tiêu cực xảy ra trong quá trình chọn sách SGK, vì có nhiều bộ sách đồng nghĩa với có nhiều sự lựa chọn và cả cạnh tranh, ông Nguyễn Xuân Thành nhận định điều này có thể được hạn chế bằng ý kiến đóng góp của chính giáo viên tham gia hội đồng chọn sách SGK của các tỉnh cũng như cộng đồng giáo viên.

"Hội đồng chọn sách phải lắng nghe các ý kiến này và nếu công khai, minh bạch sẽ hạn chế được tiêu cực có thể xảy ra", ông Thành cho biết.

Liên quan đến giá SGK, đại diện Vụ Kế hoạch Tài chính, Bộ GD-ĐT, cho biết tại Nghị quyết 88 của Quốc hội giao Chính Phủ xây dựng cơ chế tài chính. Hiện nay SGK ảnh hưởng đến phạm vi rất rộng đến từng gia đình. Thời gian tới Bộ GD-ĐT sẽ phối hợp với Bộ Tài chính nghiên cứu để báo cáo Chính phủ để có cơ chế về SGK cho phù hợp, đảm bảo công bằng và tránh sự tăng giá đột biến.

Dự thảo thông tư lựa chọn SGK hiện đang được Bộ GD-ĐT xây dựng, lấy ý kiến rộng rãi theo quy định biên soạn, ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Sau khi tiếp thu tất cả ý kiến của các bên liên quan, Thông tư sẽ được hoàn thiện để sớm trình Bộ trưởng phê duyệt ban hành, kịp thời gian để các địa phương tổ chức lựa chọn sách giáo khoa đáp ứng yêu cầu năm học mới.

Bộ GD-ĐT sẽ triển khai công tác kiểm tra, giám sát, hướng dẫn các địa phương, các Nhà xuất bản thực hiện tốt các khâu lựa chọn sách giáo khoa lớp 1, tổ chức tập huấn sử dụng sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, thực hiện việc in và phát hành sách giáo khoa đảm bảo đủ số lượng, kịp thời về tiến độ thời gian cho năm học 2020-2021 và các năm học tiếp theo.

Bài, ảnh: KHÁNH HÀ