Di tích bị xâm hại ở Điện Biên: Có dấu hiệu vi phạm pháp luật?

Như Dân Việt đã đưa tin việc UBND tỉnh Điện Biên tự ý phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng dự án đường vào hang động Khó Chua La, Xá Nhè (huyện Tủa Chùa) sai so với Luật Di sản. Phóng viên Dân Việt đã có buổi làm việc với ông Đào Ngọc Lượng, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên.

Theo ông Đào Ngọc Lượng, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên, ngay khi huyện Tủa Chùa có tờ trình số 94/TTr - UBND ngày 7.3.2016 về việc thẩm định báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án đường vào quần thể hang động và bảo tồn tôn tạo di tích lịch sử hang động Khó Chua La, Xá Nhè, trình UBND tỉnh Điện Biên và Sở Kế hoạch - Đầu tư; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch có nhận được văn bản của Sở Kế hoạch - Đầu tư để xin ý kiến. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch có ý kiến trả lời ngay để Sở Kế hoạch Đầu tư tham mưu cho UBND tỉnh.

Trong công văn số 446 ngày 30.3.2016 của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trình bày: Trình tự để tôn tạo hai di tích trên đã được công nhận di tích cấp Quốc gia, do đó khi thực hiện Dự án phải tuân thủ theo qui định của Luật Di sản, qui định chuyên ngành về công tác trùng tu tôn tạo các di tích. Việc xây dựng đường vào hang, cần xây dựng thêm lan can tuyến tham quan... không để xâm phạm đến di tích”.

"Công văn số 446 đã nêu rõ, phải tuân thủ theo Luật Di sản, nhưng không hiểu tại sao, Sở Kế hoạch, Đầu tư không tham mưu cho UBND tỉnh thực hiện đúng Luật Di sản" - ông Đào Ngọc Lượng.

Ông Lê Văn Quý, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên, trao bằng công nhận di tích cấp Quốc gia, danh lam thắng cảnh hang động Khó Chua La, Xá Nhè huyện Tủa Chùa

Theo ông Đào Ngọc Lượng cho biết, trước khi UBND tỉnh phê duyệt các quyết định: chủ trương đầu tư; báo cáo kinh tế kỹ thuật dự án đường vào hang động Xá Nhè, Khó Chua La, UBND tỉnh không chỉ đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tham mưu để thực hiện đúng theo Luật Di sản mà chỉ có 2 sở: Kế hoạch Đầu tư; Giao thông Vận tải có công văn yêu cầu phối hợp.

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có công văn trả lời, yêu cầu trước khi 2 sở trên tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt các quyết định cần tuân thủ theo đúng Luật Di sản.

Hang động Khó Chua La bị phá tan hoang, khoảng 50% số nhũ đá bị biến mất sau khi ông Lê Văn Quý, ký các quyết định sai Luật DI sản

Trả lời câu hỏi của phóng viên Dân Việt, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch có biết UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư; báo cáo kinh tế kỹ thuật đầu tư, tôn tạo hang động Xá Nhè, Khó Chua La hay không?

Ông Đào Ngọc Lượng, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định: “Chúng tôi không hề biết UBND tỉnh phê duyệt các quyết định trên, Sở cũng không được tham mưu cho UBND tỉnh. Chỉ đến khi dự án thi công được một thời gian, chúng tôi mới phát hiện và tiến hành kiểm tra thì hang động Khó Chua La đã được thi công gần xong. Sở đã làm văn bản tham mưu cho UBND tỉnh tạm dừng thi công”.

Theo thông tin ông Đào Ngọc Lượng cung cấp cho phóng viên, sau khi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành lập đoàn kiểm tra thì trên 50% số nhũ đá của hang Khó Chua La đã bị phá hủy, không còn nguyên hiện trạng ban đầu.

Đánh giá về mức độ vi phạm, ông Lượng khẳng định vụ việc vi phạm ở mức đặc biệt nghiêm trọng, không thể phục hồi nguyên trạng. Nếu đập phá toàn bộ bê tông, đường vào hang động đã được thi công sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến phần còn lại của hang động.

Đường bê tông được xây dựng theo đúng Quyết định phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật của UBND tỉnh đã phá nát hệ thống nhũ đá, phải mất nhiều triệu năm mới có được

Trao đổi với PV, luật sư Nguyễn Quang Khai, Văn phòng Luật sư A1 (tỉnh Điện Biên) cho rằng trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh và các sở, ngành tham mưu. Theo Luật sư Nguyễn Quang Khai vụ việc trên có dấu hiệu để khởi tố vụ án hình sự.

Điều 72 Luật Di sản ghi rõ: Người nào lợi dụng chức vụ quyền hạn vi phạm các qui định của pháp luật về di sản văn hóa, tùy theo mức độ, tính chất vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định.

Dân Việt sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.

Vinh Duy