Đi thăm 'mắt thần' nơi địa đầu Tổ quốc

Hải đăng Vĩnh Thực trên núi Đầu Tán. Ảnh: Hải Ninh

Đây là ngọn hải đăng quốc tế do Việt Nam xây dựng và quản lý, đặt ở vị trí đầu tiên trên đường biên giới biển của Tổ quốc làm nhiệm vụ “soi đường, định vị” đảm bảo an toàn cho tàu thuyền trên biển và khẳng định chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông.

Hải đăng Vĩnh Thực thuộc vùng biển Quảng Ninh, luồng Vạn Gia-Vĩnh Thực được đặt từ năm 1962, luôn tỏa sáng tạo thành một hành lang an toàn hàng hải, giúp tàu thuyền qua lại, định hướng và định vị, đồng thời thực thi các nghĩa vụ và chủ quyền của Tổ quốc. Đến năm 1986, hải đăng Vĩnh Thực được xây dựng lại nhà và cột đèn. Năm 2017, ngọn hải đăng này được xây dựng mới hiện đại theo phong cách kiến trúc của Pháp. Cùng thời gian đó, tuyến đường bê tông từ trung tâm đảo lên ngọn hải đăng được đầu tư để phục vụ xe đưa khách tham quan. Hiện tại, hải đăng Vĩnh Thực đang là một công trình có kiến trúc hiện đại, đồ sộ nhất trên đảo Vĩnh Thực.

Hải đăng Vĩnh Thực có chiều cao tính từ chân móng lên đỉnh tháp đèn là 18m, còn chiều cao tháp đèn tính từ mặt nước biển lên đỉnh tháp là 86m. Với chiều cao tâm sáng là 84,5m, vào ban đêm, hải đăng Vĩnh Thực phát ra ánh sáng trắng chớp 3 chu kỳ 10s phạm vi chiếu sáng 360o với tầm hiệu lực ánh sáng là 7,1 hải lý với hệ số truyền quang của khí quyển T=0,74.

Trước kia, ở Vĩnh Thực có hải đăng Đầu Tán phải đốt bằng đèn măng sông. Đó là loại đèn có lưới sợi đốt bằng vải sợi ni lông màu trắng, giống như vợt bắt cá nho nhỏ và nhiên liệu đốt bằng loại dầu hỏa đặc biệt. Trước khi đốt đèn, việc đầu tiên là phải bơm tay cho dầu thành các giọt sương, thành mây phun vào các sợi vải lưới hóa học và cháy ở đó, và phải nhiều lần dùng tay bơm dầu lên. Những người “lính gác đèn” đã phải dùng 2 chiếc đèn luân phiên thắp sáng hằng đêm. Sau này, có máy phát điện nhỏ để thắp sáng ngọn đèn.

Từ ngày đảo Vĩnh Thực được cấp điện lưới, hải đăng Đầu Tán đã sử dụng điện lưới quốc gia thắp sáng. Trước năm 1979, khi Đồn 6 Công an nhân dân vũ trang (nay là Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Vạn Gia) còn đóng tại Cửa Đài cuối đảo, các chiến sĩ của đồn ở Trạm Kiểm soát Biên phòng Đầu Tán đã cùng ăn, ở, sinh hoạt tại trạm hải đăng này.

Đảo Vĩnh Thực sở hữu khung cảnh thiên nhiên còn khá hoang sơ, người dân trên đảo chủ yếu sống bằng nghề ngư và nghề nông, rất mộc mạc, chất phác, thân thiện và hiếu khách. Vì vậy, đặt chân lên hòn đảo, khách lạ luôn có cảm giác an lành, bình yên trong khung cảnh nguyên sơ, bình dị và mộc mạc. Đến nay, Vĩnh Thực đã và đang thay da đổi thịt từng ngày với hệ thống điện - đường - trường - trạm đầy đủ phục vụ các nhu cầu dịch vụ tối thiểu nên đã thu hút du khách đến với đảo. Ban đêm, khách có thể đi dạo quanh đảo vì các tuyến đường đều có điện chiếu sáng công cộng.

Trên đảo Vĩnh Thực, ngoài ngọn hải đăng trên cao, còn có bãi Đầu Đông, dải cát vàng chạy theo hình vòng cung. Phía sau là rừng phi lao vươn ra đón sóng. Bãi Bến Hèn mang vẻ đẹp dịu dàng dốc thoải, cát vàng mịn, nước trong xanh. Đêm đêm, du khách có thể tham gia cùng người dân đi soi, vồ còng gió trên bãi cát. Nếu may mắn, u khách còn bắt được vài cân mang về nhờ người dân nấu cháo giúp ăn đêm. Bát cháo còng gió biển ăn đêm ngọt và thơm hương vị của biển. Buổi sáng, ngồi trên bờ biển ngắm bình minh rồi xuống vùng vẫy tắm dưới làn nước biển trong lành. Vĩnh Thực là một ví dụ về sự đầu tư, thay đổi ở nơi đảo xa nhằm phát triển du lịch dịch vụ về lâu dài, đưa mức sống người dân lên cao, giúp dân bám trụ lại hòn đảo và kéo đảo gần lại với đất liền.

Cuối hành trình du lịch trên đảo, du khách lên núi Đầu Tán, gặp những người “lính gác đèn” tại đảo tiền tiêu của Tổ quốc và ngắm hải đăng Vĩnh Thực. Đứng từ ngọn hải đăng nhìn xuống, thu vào tầm mắt là bờ biển với bãi cát trải dài, một bên là vách núi như một bức tường đá, uy nghi chắn ngang phía trước. Phóng tầm mắt ra xa, ta có thể bao quát được cả đảo Trần, đảo Cô Tô, đảo Thanh Lân và cả một vùng biển vịnh Bắc bộ rộng lớn...

Hải Ninh