Đi lên cùng những công trình

Những công trình, dự án mọc lên từ nguồn vốn đầu tư của Nhà nước trên khắp mọi miền Tổ quốc đã góp phần vào sự phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống nông dân. Đơn vị "thầm lặng" đứng sau, quản lý, giám sát nguồn vốn xây dựng cơ bản ấy, chính là Cục Quản lý xây dựng công trình (Bộ NN- PTNT)...

Cục được giao nhiệm vụ tham mưu giúp Bộ trưởng quản lý nhà nước chuyên ngành và tổ chức thực thi pháp luật trong lĩnh vực đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy lợi, thủy sản, diêm nghiệp và PTNT theo phân cấp, ủy quyền của Bộ trưởng. Những năm qua, Cục đã đạt được nhiều thành tích xuất sắc, phục vụ phát triển và tái cơ cấu ngành NN- PTNT.

Những công trình ghi dấu ấn

Riêng trong lĩnh vực thủy lợi, giai đoạn vừa qua, mặc dù nguồn vốn đầu tư có khó khăn nhưng Đảng và Chính phủ vẫn quan tâm, dành nguồn vốn lớn đầu tư nhiều công trình quan trọng, phạm vi phục vụ rộng, áp dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại, góp phần tạo diện mạo mới cho ngành và địa phương.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ kiểm tra dự án hồ chứa nước Ngàn Trươi-Cẩm Trang, tỉnh Hà Tĩnh

Các công trình thủy lợi trải dài trên khắp đất nước đã và sẽ tạo ra các kho nước lớn với khoảng 4,50 tỷ m3, tưới 540 nghìn ha, tiêu 140 nghìn ha, kiểm soát mặn ngọt 400 nghìn ha và cấp nước phục vụ cho phát triển KT- XH các vùng miền, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nền nông nghiệp mà tư nhân và các nguồn tài trợ ODA không thể đầu tư.

Có thể kể ra một số dự án điển hình, như tại miền núi phía Bắc là các hồ chứa Nậm Ngam - Pú Nhi (Điện Biên), hồ Trọng (Hòa Bình), hồ Thượng Long (Phú Thọ), Đầm Hà Động (Quảng Ninh)... Khu vực Đồng bằng sông Hồng là các dự án Trạm bơm Ngoại Độ II (Hà Nội)…

Vùng Bắc Trung bộ ghi dấu ấn đậm nét với những công trình có quy mô đồ sộ như hồ Cửa Đạt (Thanh Hóa), dung tích 1,45 tỷ m3 là hồ thủy lợi lớn thứ 2 cả nước; hồ Ngàn Trươi (Hà Tĩnh), là hồ thủy lợi lớn thứ 3 cả nước với sức chứa 775 triệu m3; hồ Bản Mồng (Nghệ An), dung tích 235 triệu m3... cơ bản đáp ứng nhu cầu nước cho các tỉnh Thanh-Nghệ-Tĩnh.

Vùng Nam Trung bộ cũng để lại cho người dân mảnh đất khô khát này những hồ chứa nước có ý nghĩa quan trọng, giúp điều tiết cấp nước để giảm hạn hán cho vùng đất khô hạn nhất nước. Đó là hồ Tả Trạch (Thừa Thiên- Huế), hồ Nước Trong (Quảng Ngãi), hồ Định Bình (Bình Định), hồ Sông Cái - hệ thống thủy lợi Tân Mỹ (Ninh Thuận), hệ thống thủy lợi Tà Pao (Bình Thuận)...

Ngược lên vùng Tây Nguyên là hồ Ia Mlá, hồ Ia Mơr (Gia Lai), hồ Krông Pách Thượng (Đăk Lăk)… Xuống miền Đông Nam Bộ là hệ thống thủy lợi Phước Hòa, hồ Sông Ray,… đã phục vụ tốt cho SX nông nghiệp, tưới cho cây công nghiệp, chống lũ bão, tạo nguồn cấp nước công nghiệp và dân sinh.

Tại đồng bằng sông Cửu Long, để phục vụ SX nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản, ngăn mặn, giữ ngọt, tạo nguồn nước sinh hoạt cho cả vùng đồng bằng châu thổ và tăng khả năng thoát lũ - tưới - tiêu, cải thiện giao thông và môi trường, xây dựng nông thôn mới,… là nhờ có các dự án Bảo Định giai đoạn 2, Phân ranh mặn ngọt Sóc Trăng- Bạc Liêu, An Phong- Mỹ Hòa-Bắc Đông, Đồng Tiến - Lagrange, Bắc Bến Tre, Bến Chùa Thâu Râu…

Đối với lĩnh vực nông, lâm nghiệp, thủy sản, Cục đã giúp Bộ trưởng quản lý nguồn vốn đầu tư dự án xây dựng các trung tâm Quốc gia về giống vật nuôi, cây trồng, giống thủy sản nước ngọt, nước mặn, các khu rừng Quốc gia.

Đó là các dự án xây dựng và mở rộng Trạm nghiên cứu nuôi giữ giống lợn hạt nhân và cơ sở dạy nghề chăn nuôi; Trung tâm Chẩn đoán thú y Trung ương; Trung tâm Kiểm nghiệm, kiểm chứng chất lượng nông lâm thủy sản; Kho bảo quản hạt giống cây trồng dự trữ quốc gia; dự án SX giống lúa thuần vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên; dự án SX giống cà phê, ca cao giai đoạn 2011-2015…

Ngoài ra, Cục còn được Bộ giao quản lý các dự án xây dựng cơ sở vật chất cho khoảng 200 đơn vị thuộc các Tổng cục, Cục, Viện, Trường như ĐH Thủy lợi cơ sở mới; Dự án hỗ trợ cơ sở vật chất cho Học viện Nông nghiệp Việt Nam…

Dấu ấn 2018

Năm 2018, công tác quản lý đầu tư xây dựng của Bộ NN- PTNT có nhiều khó khăn, như kế hoạch vốn giao chậm và chưa linh hoạt; nhiều thủ tục pháp lý mới thực hiện theo Luật Đầu tư công, Luật Đất đai, Luật Tài nguyên nước..., đó là thẩm định nguồn vốn, khung chính sách bồi thường, cấp phép khai thác nước mặt...

Tuy nhiên, được lãnh đạo Bộ quan tâm, thường xuyên chỉ đạo và tháo gỡ khó khăn và với sự nỗ lực cao, năm 2018 Cục đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thông qua hàng loạt giải pháp quan trọng.

Về vốn trái phiếu Chính phủ (TPCP), ngay từ đầu năm Cục nhận định đây là năm bản lề, quyết định sự thành bại của chương trình TPCP 2016-2020, trọng tâm là tiến độ thực hiện và giải ngân 26 dự án mới chưa lập thiết kế kỹ thuật và tiến độ thực hiện của 7 dự án chuyển tiếp.

Để kịp tiến độ, Cục đã tổ chức rà soát từng dự án và đưa ra những giải pháp hợp lý, như rút ngắn tối đa thời gian lựa chọn nhà thầu, thẩm định phê duyệt, giải phóng mặt bằng; kiểm soát tốt hồ sơ mời thầu; giám sát chặt khả năng giải ngân, đề xuất điều hòa vốn… Bộ và Bộ KH- ĐT đã điều hòa vốn 1.400 tỷ đồng từ cuối tháng 11/2018, 285 tỷ đồng giữa tháng 12/2018.

Về dự án ODA và ngân sách tập trung, khó khăn hơn vì nhiều đầu mối quản lý, nhiều chủ đầu tư, trong đó khối Viện, Trường kinh nghiệm hạn chế... Cục đã tổ chức tập huấn, hướng dẫn các chủ đầu tư, thường xuyên rà soát, đôn đốc tiến độ, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

Thứ trưởng Bộ NN- PTNT Hoàng Văn Thắng, kiểm tra công tác thi công tại công trình đầu mối hồ chứa nước Ngàn Trươi, tỉnh Hà Tĩnh

Kết quả đạt được của năm 2018 là khả quan. Chỉ trong 01 tháng (tháng 10/2018) Cục đã thẩm định, trình Bộ duyệt thiết kế kỹ thuật 24/26 dự án. Riêng dự án Cái Lớn- Cái Bé, rất phức tạp về kỹ thuật, xã hội và môi trường nhưng đã được tháo gỡ, Bộ đã phê duyệt dự án đầu tư.

Trong 02 tháng (tháng 11 và 12/2018), đã đấu thầu xong các gói xây lắp đầu mối của 20/22 dự án, với tổng giá trị 9.092 tỷ đồng (không có khiếu kiện), lựa chọn được những nhà thầu mạnh, có năng lực thực sự.

Về giải phóng mặt bằng, Cục đã trình Bộ ban hành các văn bản hướng dẫn, tháo gỡ và chỉ đạo quyết liệt. Đến nay các công trình đều đủ điều kiện để khởi công, kinh phí đã chi trả năm 2018 hơn 1.000 tỷ đồng.

Với các dự án dở dang, Cục đã trình Bộ đề nghị Chính phủ bổ sung kinh phí từ vốn dự phòng cho 12 dự án; đã thẩm định, trình Bộ duyệt điều chỉnh 4 dự án lớn.

Kết quả giải ngân dự kiến đến ngày 30/01/2019 với tỷ lệ giải ngân đạt 95%, riêng TPCP đạt 95,5-97%.

PV