Di chúc miệng hợp pháp khi nào?
Bạn đọc có email dungvanx@xxx hỏi: Trước khi mất, bố tôi rất yếu và không thể cầm bút. Chúng tôi đã tổ chức lập di chúc miệng cho bố dưới sự chứng kiến của các anh chị em trong nhà và hai cán bộ xã. Chúng tôi ghi âm lại lời bố nói và chép tay lại. Bản di chúc này có hợp pháp không?
Luật gia Phạm Thị Minh Ngọc, Công ty Luật TNHH YouMe trả lời:
Điều 629 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về di chúc miệng như sau:
1. Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng.
2. Sau 3 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.
Khoản 1 và Khoản 5 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về di chúc hợp pháp như sau:
1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép;
b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ.
Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.
Điều 632 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người làm chứng cho việc lập di chúc như sau: Mọi người đều có thể làm chứng cho việc lập di chúc, trừ những người sau đây:
1. Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc.
2. Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc.
3. Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
Do đó, nếu bố bạn lập di chúc miệng trong tình trạng minh mẫn, sáng suốt và trước mặt ít nhất hai người làm chứng đủ điều kiện theo quy định đã nêu trên thì bản di chúc được coi là hợp pháp khi trong thời hạn 5 ngày làm việc, bản di chúc đã chép lại theo lời bố bạn được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.
