Di chỉ Vườn Chuối: Không còn hiện tượng đào trộm và ăn cắp hiện vật

Ông Nguyễn Doãn Văn, Trưởng ban Ban quản lý Di tích danh thắng Hà Nội (Sở Văn hóa và Thể thao) cho biết, hiện nay đã không còn xảy ra các hiện tượng như đào trộm cổ vật, ăn cắp hiện vật, đào bới, đặc biệt là sau kết luận 404 của Ủy ban nhân dân Thành phố sẽ giữ lại 6.000m2 của di tích khảo cổ này.

Vườn Chuối là một địa điểm khảo cổ học thời tiền sơ sử phân bố trên các gò đất ở thôn Lai Xá, xã Kim Chung, huyện Hoài Đức. Từ sau phát hiện lần đầu tiên vào năm 1969 đến nay, tại khu vực Vườn Chuối đã có 9 cuộc khai quật nghiên cứu khảo cổ và đã xác định đây là một phức hệ di chỉ cư trú - mộ táng phát triển liên tục qua các thời kỳ văn hóa Đồng Đậu - Gỗ Mun - Đông Sơn thuộc giai đoạn tiền sử và sơ sử ở miền Bắc.

Hiện nay, khu vực Vườn Chuối gồm ba gò: Vườn Chuối, Dền Rắn và Mỏ Phượng nằm trong phạm vi dự án Khu đô thị mới Kim Chung - Di Trạch của thành phố Hà Nội do Tổng Công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng Vietracimex là chủ đầu tư. Phía Tây gò Vườn Chuối nằm trong phạm vi mở đường quy hoạch vành đai 3,5 của thành phố.

Trong tháng 10/2019, Tổng Công ty Vietracimex tiến hành xây dựng đường nội bộ và san nền khu đô thị đã xâm phạm vào khu vực di tích phân bố ở các gò Mỏ Phượng (san lấp toàn bộ di tích), Dền Rắn (diện tích san lấp vào phạm vi di tích khoảng 50%) và làm đường nội bộ vận chuyển vật liệu ở phía Nam gò Vườn Chuối. Ngoài việc bị xâm phạm nghiêm trọng, di chỉ này còn bị đào bới, trộm cổ vật, hiện vật gây tổn thất nặng nề về mặt di sản.

Một góc di chỉ Vườn Chuối (ảnh T.P)

Nhiều người cho rằng, một khu di chỉ khảo cổ nằm ngay giữa Thủ đô chứa đựng nhiều giá trị lịch sử, văn hóa quý hiếm có niên đại lên tới hơn 3.000 năm tuổi lại bị xâm hại trắng trợn như thế là không thể nào chấp nhận được.

Phó Giáo sư, Tiến sỹ Tống Trung Tín, Chủ tịch Hội Khảo cổ học Việt Nam đã rất bức xúc khi nhìn thấy di tích bị xâm phạm. Ông bày tỏ: “Có thể nói chúng tôi rất bức xúc, mạnh hơn là căm giận khi đồng nghiệp báo tin, báo chí phản ánh di chỉ khảo cổ học Vườn Chuối và các khu vực có liên quan đã bị xâm hại nghiêm trọng, đe dọa phá vỡ không gian, môi trường, địa tầng văn hóa của di sản. Chúng tôi không thể không bức xúc trước tình trạng này bởi đây là di chỉ khảo cổ học nổi tiếng, chứa đựng nhiều giá trị mà đến nay vẫn chưa có kết luận cuối cùng. Chúng tôi kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền cần vào cuộc kiểm tra, đánh giá mức độ và có biện pháp xử lý nghiêm những đối tượng đào phá, san ủi phẳng di sản”.

Trước tình hình trên, Sở Văn hóa Thể thao Hà Nội đã có công văn gửi Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội báo cáo kết quả sơ bộ thăm dò, khai quật di chỉ khảo cổ học Vườn Chuối và đề xuất giải pháp bảo tồn khi di chỉ đang bị xâm phạm nghiêm trọng.

“Chúng tôi sẽ cố gắng sau ngày 30/3/2020 sẽ có kết quả để báo cáo Thành phố và tham mưu Ủy ban nhân dân Thành phố, xin ý kiến chỉ đạo để có biện pháp bảo tồn di chỉ này đúng quy định của pháp luật”, ông Nguyễn Doãn Văn, Trưởng ban Ban quản lý Di tích danh thắng Hà Nội khẳng định.

Bảo Thoa