Đề xuất thống nhất hóa đơn cho sản phẩm đặc thù ngành ngân hàng

Tại Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam thuờng niên 2020 vừa qua, nhóm công tác Thuế và Hải quan VBF cho rằng các quy định về hóa đơn bán hàng và cung cấp dịch vụ hiện hành chưa có quy định chi tiết cho một số các sản phẩm đặc thù ngành ngân hàng.

Cụ thể, nhóm công tác Thuế và Hải quan VBF cho biết, các ngân hàng còn lúng túng và chưa thống nhất trong việc phát hành hóa đơn cho sản phẩm từ hoạt động kinh doanh ngoại tệ và sản phẩm từ hoạt động tài chính phái sinh.

Trong đó, hoạt động kinh doanh ngoại tệ của ngân hàng thương mại bao gồm hoạt động mua ngoại tệ và hoạt động bán ngoại tệ. Còn hoạt động tài chính phái sinh phổ biến của các ngân hàng thương mại bao gồm 4 loại giao dịch gồm giao dịch hoán đổi lãi suất một đồng tiền, giao dịch hoán đổi lãi suất giữa 2 đồng tiền, giao dịch quyền chọn lãi suất giới hạn trần/sàn/kết hợp trần-sàn và giao dịch hoán đổi giá hàng hóa.

"Hiện tại, các sản phẩm trên của ngành ngân hàng đều có các chứng từ giao dịch được quy định chặt chẽ bởi Ngân hàng Nhà nước đảm bảo các yếu tô xác định giao dịch và có số tham chiếu duy nhất từ hệ thống. Ngoài ra, các sản phẩm này đều thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng theo quy định hiện hành về thuế giá trị gia tăng", nhóm công tác nêu hiện trạng.

Do đó, nhóm công tác rất mong Bộ Tài chính cho phép các ngân hàng thương mại không cần phát hành hóa đơn điện tử cho các sản phẩm này, thay vào đó sẽ sử dụng hệ thống chứng từ giao dịch được quy định bởi Ngân hàng Nhà nước cùng với các chứng từ giao dịch cụ thể của từng ngân hàng.

Hoặc, trong trường hợp các quy định về hóa đơn điện tử bao gồm cả những giao dịch đặc thù nêu trên, chúng tôi kính đề xuất Bộ Tài Chính ban hành bổ sung hướng dẫn cụ thể về việc phát hành hóa đơn điện tử cho các sản phẩm đặc thù của ngân hàng để áp dụng thống nhất chung cho các ngân hàng thương mại.

Ngoài vấn đề trên, nhóm công tác Thuế và Hải quan VBF còn cho biết, từ trước đến nay, tất cả các ngân hàng thương mại tại Việt Nam đều áp dụng thống nhất đối với các khoản thu về phát hành và xử lý chứng từ L/C là thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng.

Thế nhưng, trong các đợt thanh tra/kiểm tra thuế do Tổng Cục Thuế và Kiểm toán Nhà nước tiến hành từ năm 2018 trở lại đây tại các ngân hàng, các cơ quan chức năng đã có quan điểm khác nhau và sau một thời gian nghiên cứu xem xét họ đã áp thuế suất giá trị gia tăng 10% đối với toàn bộ các sản phẩm L/C của ngân hàng và truy thu thuế, xử lý phạt vi phạm hành chính và tính tiền chậm nộp tiền thuế liên quan.

Theo quan điểm của nhóm công tác, L/C không phải là dịch vụ thanh toán ngân hàng thuần túy mà còn bao gồm hoạt động cung cấp tín dụng thông qua việc cam kết phát hành dưới hình thức thư tín dụng chứng từ.

Ngoài ra, việc thay đổi cách diễn giải áp dụng thuế giá trị gia tăng hồi tố sau gần 10 năm sẽ gây thiệt hại cho toàn ngành ngân hàng và doanh nghiệp xuất nhập khẩu là không hợp lý và không phù hợp trong tình hình hiện tại

Do đó, nhóm công tác Thuế và Hải quan VBF kiến nghị không áp dụng thuế giá trị gia tăng đối với các loại hình thư tín dụng có tính chất cung cấp tín dụng hay bảo lãnh ngân hàng đúng với tinh thần của Luật các tổ chức tín dụng 2010, Luật Thuế giá trị gia tăng và các văn bản pháp quy hướng dẫn thi hành những Luật này.

Đào Vũ