Đề thi tham khảo vào lớp 10 THPT năm học 2019 - 2020: Đề thi sẽ vừa sức học sinh

20% câu hỏi thuộc chương trình lớp 8

Chiều 31/10, Sở GD&ĐT Hà Nội đã công bố đề thi tham khảo của các môn thi: Ngoại ngữ, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lí và Giáo dục công dân. Đối với môn Toán và Ngữ văn, cấu trúc đề thi cơ bản vẫn giữ nguyên như những năm học trước, do đó giáo viên và học sinh dùng đề thi Toán và Ngữ văn những năm gần đây để tham khảo.

Theo Sở GD&ĐT Hà Nội, mục đích của việc công bố đề thi nhằm tạo điều kiện để giáo viên và học sinh tham khảo, làm quen với định dạng của đề thi trong quá trình dạy học và ôn tập phục vụ cho kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2019-2020; đồng thời mong muốn tiếp tục nhận được những ý kiến góp ý để Sở GD&ĐT Hà Nội tiếp tục hoàn thiện các khâu trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2019 – 2020.

Thí sinh tham dự kì thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2018 – 2019 tại Hà Nội.

Nhìn nhận sơ bộ về đề thi tham khảo các môn mà Sở GD&ĐT Hà Nội vừa công bố, có thể thấy đề thi bao phủ toàn bộ chương trình lớp 9 nhưng xuất hiện cả các câu hỏi thuộc lớp 8 (khoảng 20%). Các câu hỏi đáp ứng theo yêu cầu chuẩn kiến thức, kỹ năng và không mang tính đánh đố học sinh. Các em học sinh chỉ cần nắm vững kiến thức trong sách giáo khoa là có thể làm bài tốt. Đặc biệt, các câu hỏi không sắp xếp theo thứ tự các cấp độ và xuất hiện một số câu hỏi mang tính ứng dụng thực tiễn.

Theo cô Phạm Thị Thúy Ngọc (Giáo viên môn Hóa học, Hệ thống Giáo dục HOCMAI), đề thi minh họa của Sở GD&ĐT Hà Nội hoàn toàn phù hợp với mức độ của học sinh hiện tại và học sinh chỉ cần nắm vững kiến thức cơ bản là có thể đảm bảo đạt được yêu cầu của đề thi. Cô Ngọc cho biết, đề thi môn Hóa học gồm 40 câu hỏi được chia thành các mức độ: Biết (30%), hiểu (40%), vận dụng thấp (30%) và không có vận dụng cao. Thời gian làm bài 60 phút. Kiến thức nằm trong phạm trù của đề thi này là toàn bộ kiến thức của lớp 9, dàn trải đều trong chương trình vô cơ và hữu cơ và có một phần nhỏ câu hỏi ở chương trình lớp 8. Trong đó có một vài câu hỏi về vận dụng thực tiễn và có một số hỏi về thực nghiệm.

Đối với môn tiếng Anh, thầy giáo Nguyễn Trung Nguyên (Giáo viên môn Tiếng Anh, Hệ thống Giáo dục HOCMAI) đánh giá, học sinh khó đạt điểm 9, 10. Tuy nhiên điểm 7, 8 thì có thể. Theo thầy Nguyên, trong đề thi có 80% là kiến thức cơ bản và 20% là kiến thức nâng cao. Vì vậy, các em học sinh chỉ cần nắm vững kiến thức trong sách giáo khoa và học thêm một số kiến thức nâng cao bên ngoài thì hoàn toàn có thể làm được đề thi. “Đây là năm đầu tiên Sở GD&ĐT Hà Nội đưa Ngoại ngữ vào làm môn thi bắt buộc đối với tuyển sinh vào lớp 10. Vì thế, khi ôn thi, các em học sinh cần phân bổ thời gian ôn thi hợp lý, đồng thời lựa chọn nội dung học thật trọng tâm, bao gồm ngữ pháp, từ vựng và đọc - hiểu” – thầy Nguyên đưa ra lời khuyên.

Thay đổi trong phương pháp dạy và học

Mặc dù thi theo hình thức trắc nghiệm trong kì thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT không hẳn là việc gì quá xa lạ, nhưng với học sinh Thủ đô đây cũng là một sự thay đổi lớn, khiến phụ huynh và học sinh đặc biệt quan tâm. Mục tiêu của việc điều chỉnh về cơ bản là giúp cải thiện tình trạng môn chính, môn phụ, tránh tình trạng học lệch, học tủ cũng như việc cắt xén nội dung trong các nhà trường nhằm giúp học sinh trang bị hệ thống kiến thức nền tảng toàn diện trước khi bước vào cấp THPT. Do đó, hình thức thi như vậy là phù hợp và không gây sốc.

Đề thi tham khảo môn Hóa học.

Theo các giáo viên của Hệ thống giáo dục HOCMAI, việc áp dụng hình thức thi trắc nghiệm đặt ra yêu cầu với cả giáo viên và học sinh phải có sự thay đổi trong phương pháp dạy và học để thích nghi. Với học sinh, đầu tiên là cần thay đổi tư duy trong việc chỉ học Văn, Toán mà bỏ qua các môn còn lại đồng thời phải thay đổi phương pháp học tập cho phù hợp với hình thức thi trắc nghiệm, chú trọng rèn kĩ năng, phương pháp, đặc biệt là rèn phản xạ làm bài.

Còn đối với giáo viên, việc áp dụng thi trắc nghiệm đặt ra yêu cầu đổi mới toàn bộ phương pháp dạy và ra đề thi khi mà họ đã quen với công việc dạy học theo hình thức tự luận. Bên cạnh việc thay đổi giáo án giảng dạy là việc thay đổi phương pháp truyền thụ và biên soạn câu hỏi. Theo đó, giáo viên không thể nhồi nhét toàn bộ kiến thức cho học sinh bởi lẽ đề thi quá rộng và học sinh thì không phải chỉ học duy nhất một môn mà phải suy nghĩ làm sao cho học sinh của mình nắm được bài, hiểu bài và nhớ được lâu các kiến thức trọng tâm, đồng thời có khả năng vận dụng thành thạo kiến thức vào việc xử lí các câu hỏi.

Mặc dù vẫn còn rất nhiều luồng ý kiến xung quanh việc thay đổi này nhưng thi trắc nghiệm đã và đang trở thành xu thế phổ biến. Chất lượng của kỳ thi phụ thuộc khá nhiều vào nội dung đề thi, đòi hỏi phải có một ngân hàng câu hỏi đủ lớn đã được chuẩn hóa và thử nghiệm trong một thời gian đủ dài mới có thể kết luận một cách chính xác. Có thể coi đây là một sự chuẩn bị sớm cho kỳ thi THPT quốc gia, từ đó giúp học sinh có định hướng điều chỉnh phương pháp học tập đúng đắn. Rất có thể đây sẽ là một điểm khởi đầu mới trong việc đổi mới hình thức tuyển chọn học sinh, giúp giải quyết vấn đề là cần phải giáo dục học sinh một cách toàn diện.

Phạm Thảo