Để cuộc cách mạng vươn lên giàu có nhanh hơn, mạnh hơn

Cách đây 10 năm, ngày 5/8/2008, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa X ban hành Nghị quyết 26-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn (thường gọi là nghị quyết Tam nông) với mục tiêu: Phát triển nông nghiệp toàn diện theo hướng hiện đại, bền vững, sản xuất hàng hóa lớn, có năng suất, chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh cao; đảm bảo vững chắc an ninh lương thực quốc gia cả trước mắt và lâu dài; xây dựng nông thôn mới có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại, cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ, đô thị theo quy hoạch; xã hội nông thôn ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc, dân trí được nâng cao, môi trường sinh thái được bảo vệ; đời sống vật chất và tinh thần của cư dân nông thôn không ngừng được nâng cao, hài hòa giữa các vùng, tạo sự chuyển biến nhanh hơn ở các vùng còn nhiều khó khăn; nông dân được đào tạo có trình độ sản xuất ngang bằng với các nước tiên tiến trong khu vực, đủ bản lĩnh chính trị, đóng vai trò làm chủ nông thôn mới.

Ngay sau khi Nghị quyết được ban hành, mọi người dân, nhất là những người ở nông thôn, tham gia sản xuất nông nghiệp đã bày tỏ: Đây là cuộc cách mạng tổng thể và đồng bộ về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Là cuộc cách mạng vươn lên giàu có, văn minh cho nông nghiệp, nông dân và nông thôn.

Thực tế 10 năm qua là minh chứng rõ nhất về sự đồng bộ và tổng thể của Nghị quyết. Nói đồng bộ và tổng thể là bởi tất cả các bộ ngành, địa phương, cả hệ thống chính trị đã vào cuộc. Nhiều chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển nông nghiệp hàng hóa quy mô lớn, đảm bảo an toàn thực phẩm, truy suất được nguồn gốc xuất xứ cùng các chính sách, định hướng, mục tiêu xây dựng nông thôn mới được ban hành. Xây dựng nông thôn mới trở thành phong trào quần chúng rộng khắp, được cả xã hội chung tay, góp sức. Nhiều cách làm sáng tạo của người dân, cộng đồng dân cư, chính quyền các cấp với sự đồng thuận cao được thực hiện đã mang lại nét tươi mới cho các chương trình, nhất là chương trình xây dựng nông thôn mới. Nông nghiệp, nông thôn phát triển mạnh mẽ chưa từng có, trở thành trụ đỡ quan trọng cho nền kinh tế cả khi khó khăn cũng như trong suốt hành trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.

Thành quả sau 10 năm thực hiện Nghị quyết tam nông có thể tóm tắt ngắn gọn: Về sản xuất, đã hình thành nhiều vùng sản xuất chuyên canh quy mô lớn với quy trình sản xuất thực hành nông nghiệp tốt (VietGAP, GlobalGAP), xuất khẩu nông sản liên tục tăng về giá trị và mở rộng thị trường, chủng loại mặt hàng, nhiều thị trường khắt khe nhất cũng có nông sản Việt. Về tổ chức sản xuất, sản xuất theo chuỗi giá trị đã hình thành, liên kết giữa nhà nông với doanh nghiệp, giữa nhà nông với các cơ quan khoa học, ngân hàng,… ngày càng gắn bó chặt chẽ, đem lại hiệu quả cao. Nhiều nhà nông đã thực sự là chủ thể trong nghiên cứu, tìm tòi sáng chế ứng dụng các tiến bộ khoa học, kỹ thuật và công nghệ mới vào sản xuất, đem lại hiệu quả kinh tế cao. Nông thôn đã mang trên mình bộ áo khang trang, đẹp đẽ, xanh - sạch - đẹp - văn minh, trở thành vùng quê đáng sống.

Nói tóm lại, sau 10 năm thực hiện Nghị quyết tam nông, nông nghiệp, nông dân, nông thôn đã có đổi mới căn bản: Đó là, người dân thay từ “thụ hưởng” và “ thụ động” sang là “chủ thể” và “chủ động”. Nông thôn nghèo nàn, lạc hậu sang vùng quê trù phú, an lành, xanh - sạch - đẹp - văn minh. Nông nghiệp phát triển theo định hướng thị trường.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia và nhiều người dân, để cuộc cách mạng vươn lên giàu có, văn minh cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn nhanh hơn, mạnh mẽ hơn, việc tích tụ ruộng đất, tiếp cận nguồn vốn, tiếp cận dịch vụ khoa học kỹ thuật và công nghệ, hoàn thiện liên kết giữa các nhà, nhất là việc tiếp cận thị trường, xóa bỏ điều kiện kinh doanh bất hợp lý vẫn còn nhiều rào cản cần được các bộ ngành, địa phương xử lý nhanh. Nói vậy bởi việc xóa bỏ điều kiện kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính là quyết tâm lớn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhưng các bộ ngành vẫn đang rất chậm chạp.

Thanh Hiền