Đẩy mạnh tuyên truyền giáo dục về bình đẳng giới

Phường Cẩm Thủy (TP Cẩm Phả) đoạt giải nhất Hội thi Tìm hiểu kiến thức về BGĐ và phòng chống bạo lực trên cơ sở giới tháng 11/2019. Ảnh: Thu Trang (Trung tâm TT-VH Đông Triều)

Theo thống kê của Công an tỉnh Quảng Ninh, trong năm 2019, toàn tỉnh có tổng số 8 vụ án mạng liên quan đến bạo lực gia đình (BLGĐ). Riêng ở TP Uông Bí xảy ra 5 vụ án, trong đó có 2 vụ chết người. Có thể kể tới vụ án khá nghiêm trọng xảy ra vào tháng 5/2019 tại phường Thanh Sơn, đối tượng Hoàng Văn Sắt đã dùng dao giết bố vợ và anh vợ do mâu thuẫn gia đình.

Còn có rất nhiều trường hợp BLGĐ, do ghen tuông dẫn đến hành vi giết người. Đơn cử như trường hợp xảy ra vào tháng 8/2019, chị Chu Thị V (xã Bình Khê, TX Đông Triều) bị đối tượng Lý Sòi Trình (xã Cộng Hòa, TP Cẩm Phả) đâm tử vong khi đang đi chợ, sự việc diễn ra ở phường Mông Dương.

Theo hồ sơ vụ án, chị V và Trình có quan hệ tình cảm với nhau, nhưng Trình vì bản tính hay ghen tuông, muốn kiểm soát chị T nên mới xảy ra sự việc đau lòng trên. Có thể thấy rằng, không hề hiếm những vụ án như thế liên quan đến bạo lực, mà hậu quả vô cùng nghiêm trọng, gây ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý, sức khỏe, đặc biệt là của phụ nữ.

Hội LHPN phường Bãi Cháy (TP Hạ Long) giao lưu văn nghệ Kỷ niệm Ngày Gia đình Việt Nam 28/6/2019.

Trong giai đoạn từ 2008-2018, toàn tỉnh đã xảy ra 2.806 vụ BLGĐ với nguyên nhân chủ yếu là do chồng, cha cờ bạc, rượu chè, mắc các tệ nạn xã hội, hay do tình trạng không có việc làm, kinh tế khó khăn. Nhưng có một thực tế đáng lo ngại, đó là sự nhẫn nhịn, cam chịu, không báo cáo với chính quyền địa phương của chị em phụ nữ khi bị bạo lực.

Chỉ khi sự việc quá nghiêm trọng hoặc khi xảy ra án mạng thì các cơ quan chức năng mới được biết. Khi được hỏi lý do, nhiều chị em bị BLGĐ đều có chung câu trả lời do xấu hổ, phải giữ thể diện, hay nếu không cam chịu dẫn đến ly hôn thì ảnh hưởng đến tâm lý của con cái. Vì thế, BLGĐ vẫn còn tiếp diễn, không chỉ gây ảnh hưởng đến hạnh phúc, làm phá vỡ nền tảng đạo đức, chuẩn mực của xã hội mà còn tăng thêm gánh nặng với hệ thống y tế và các cơ quan tư pháp.

Theo Tổng cục Thống kê, tỷ số giới tính khi sinh năm 2018 tại Việt Nam là 115,1 bé trai/100 bé gái. Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh có xu hướng tiếp tục tăng và lan rộng. Nguyên nhân trực tiếp đó là do hành vi lựa chọn giới tính thai nhi của các cặp vợ chồng. Tại Quảng Ninh, tỷ số giới tính khi sinh năm 2015 là 113 bé trai/100 bé gái; năm 2018 là 112/100. Mặc dù tỷ số này đã được kiểm soát nhưng vẫn ở mức cao và luôn tiềm ẩn nguy cơ tăng trở lại.

Đây cũng là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng bất BĐG, đặc biệt là đối với phụ nữ và trẻ em gái vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số đang chịu áp lực về khuôn mẫu, định kiến. Do trình độ dân trí còn thấp, nhận thức chưa cao, phong tục tập quán còn lạc hậu nên định kiến giới, quan niệm trọng nam khinh nữ vẫn ăn sâu vào tư tưởng của những gia đình vùng dân tộc thiểu số.

Điều đáng nói hơn đó là phụ nữ ở các vùng dân tộc thiểu số bị giới hạn và áp đặt về vị trí trong xã hội, đó là chỉ ở nhà sinh con, chăm con, không ra ngoài lao động mà chỉ có người chồng, người cha chịu trách nhiệm làm kinh tế cho gia đình...

BĐG có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của gia đình, cộng đồng và xã hội. Vì thế, để chấm dứt bất BĐG, cần nâng cao chất lượng giáo dục, tuyên truyền trên diện rộng. Từ đó, sẽ giúp thay đổi nhận thức, hành vi trong gia đình giữa phụ nữ - nam giới, góp phần xóa bỏ định kiến và khoảng cách giới, nâng cao vai trò, vị thế của phụ nữ trong gia đình và xã hội.

Vân Anh