Đẩy mạnh sản xuất vaccine phòng bệnh đậu mùa khỉ: ngăn chặn sự lây lan toàn cầu
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa phát đi thông báo khẩn cấp, kêu gọi các hãng dược phẩm đẩy mạnh sản xuất vaccine phòng bệnh đậu mùa khỉ nhằm kiểm soát dịch bệnh đang lan rộng trên phạm vi toàn cầu.
Đây là một nỗ lực quan trọng trong bối cảnh số ca nhiễm biến thể 1b đang tăng vọt tại Cộng hòa Dân chủ Congo (CHDC Congo) và bắt đầu lan ra ngoài biên giới quốc gia này.
Vào ngày 14/8, WHO đã chính thức tuyên bố bệnh đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng toàn cầu (PHEIC).
Phát biểu về vấn đề này, người phát ngôn của WHO - Margaret Harris nhấn mạnh sự cần thiết của việc mở rộng quy mô sản xuất vaccine: "Chúng ta thực sự cần các nhà sản xuất tăng cường sản xuất, để có thể cung cấp nhiều vaccine hơn nữa và kiểm soát dịch bệnh một cách hiệu quả".
Bên cạnh việc kêu gọi sản xuất, WHO cũng yêu cầu các quốc gia đang có kho dự trữ vaccine đậu mùa khỉ quyên góp để hỗ trợ các nước đang đối mặt với sự bùng phát dịch.
Hiện tại, hai loại vaccine chính được sử dụng để phòng ngừa bệnh đậu mùa khỉ là MVA-BN do hãng Bavarian Nordic của Đan Mạch sản xuất và LC16 từ Nhật Bản.
Theo WHO, Bavarian Nordic đang có sẵn 500.000 liều vaccine MVA-BN trong kho dự trữ và hãng này có thể sản xuất thêm 2,4 triệu liều nếu có cam kết từ các bên mua. Nếu có đủ đơn đặt hàng, hãng còn có khả năng sản xuất thêm 10 triệu liều vào năm 2025.
Đối với vaccine LC16 của Nhật Bản, đây là loại không được thương mại hóa và chỉ được sản xuất theo ủy quyền của chính phủ. WHO đang tích cực thảo luận với Nhật Bản để hỗ trợ việc quyên góp vaccine này cho các quốc gia đang có dịch.
Tổ chức từ thiện "Bác sĩ không biên giới" đã lên tiếng kêu gọi các quốc gia có kho dự trữ vaccine nhưng chưa bùng phát dịch bệnh cần quyên góp càng nhiều càng tốt cho những quốc gia đang bị ảnh hưởng, đặc biệt là ở châu Phi. Họ cũng yêu cầu hãng Bavarian Nordic giảm giá vaccine MVA-BN để giúp các quốc gia có thu nhập thấp dễ dàng tiếp cận hơn.
Hiệp hội Chữ thập Đỏ và Trăng lưỡi liềm Đỏ quốc tế (IFRC) cũng nhấn mạnh những thách thức mà họ đang phải đối mặt trong việc ngăn chặn sự lây lan của bệnh đậu mùa khỉ.
Theo bà Bronwyn Nichol, quan chức cấp cao của IFRC, hầu hết các kho dự trữ vaccine hiện nay đều tập trung ở các quốc gia giàu có, trong khi các quốc gia ở châu Phi nhận được rất ít hỗ trợ. Bà cũng cảnh báo rằng tình trạng thiếu hụt các bộ xét nghiệm, phương pháp điều trị và vaccine đang cản trở nỗ lực kiểm soát dịch bệnh.
WHO sẽ sớm ban hành các khuyến nghị sơ bộ để giúp các quốc gia ứng phó với dịch bệnh đậu mùa khỉ. Hiện tại, virus đậu mùa khỉ có hai phân nhóm chính: biến thể 1 có độc lực cao và nguy cơ gây tử vong lớn, đang hoành hành tại lưu vực Congo và biến thể 2 lưu hành chủ yếu ở Tây Phi.
Tổng Giám đốc WHO - Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết tình hình dịch bệnh hiện tại ở CHDC Congo là do sự bùng phát của hai chủng virus khác nhau thuộc biến thể 1. Trong đó, biến thể 1a chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em ở Tây Bắc CHDC Congo, trong khi biến thể 1b bùng phát ở Đông Bắc, đang lan nhanh chóng và lây lan chủ yếu qua hoạt động tình dục ở người trưởng thành.
Sự lây lan nhanh chóng của biến thể 1b và việc nó đã xuất hiện ở các quốc gia láng giềng là nguyên nhân chính khiến WHO đưa ra cảnh báo cao nhất về bệnh đậu mùa khỉ.