Đẩy mạnh giao dịch dầu mỏ bằng Nhân dân Tệ, Trung Quốc muốn uy hiếp đồng đô-la Mỹ?

Kế hoạch giao dịch dầu thô kỳ hạn bằng đồng Nhân dân Tệ (NDT) lần đầu tiên được ra mắt vào năm 2012 và được các nhà hoạch định chính sách ưu tiên ổn định thị trường hơn quốc tế hóa ủng hộ nhiệt tình. Theo thông tin mới nhất từ Sở Giao dịch Năng lượng Quốc tế Bắc Kinh, chính sách mới sẽ chính thức được áp dụng trong năm 2017.

Bà Yao Wei, chuyên gia kinh tế Trung Quốc tại Societe Generale SA, Paris, phát biểu: "Đây có thể là bước tiến quan trọng của Trung Quốc trong quá trình toàn cầu hóa nhưng còn phụ thuộc vào các nước bán dầu mỏ lớn hiện nay”.

Tỉ lệ các giao dịch bằng đồng NDT trên thị trường quốc tế - Ảnh: Bloomberg

Là nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới cũng như nguồn vốn đầu tư quan trọng với các quốc gia sản xuất dầu mỏ, mục đích của Trung Quốc có thể mang nhiều ý nghĩa chính trị hơn kinh tế. Tuy nhiên, các nhà sản xuất và kinh doanh dầu mỏ ở châu Mỹ đang muốn kiểm soát vốn từ Trung Quốc và can thiệp thị trường này thường xuyên hơn. Những rào cản tương tự trong thị trường chứng khoán và thị trường trái phiếu khổng lồ có thể là nguyên nhân cho động thái mở cửa ngành tài chính và đẩy mạnh quốc tế hóa đồng NDT.

Với tình hình giá dầu thô đang ngày càng giảm, các nước Trung Đông – mỏ dầu của thế giới đứng trước lựa chọn mở rộng thị trường với Trung Quốc bằng cách chấp nhận giao dịch bằng NDT hoặc nguồn thu ngoại tệ giảm.

Bộ Năng lượng Ả-rập Xê-út và công ty dầu khí quốc doanh Saudi Aramco đã từ chối bình luận về thay đổi này nhưng theo nguồn tin riêng của Bloomberg, nước này đã sử dụng đồng NDT trong một số giao dịch riêng với Trung Quốc.

Chủ quỹ tín dụng Emirates NBD PJSC tại Dubai Shady Shaher cho biết: "Đồng USD có vẻ đang quá chủ quan về vị thế của mình. Với sự phát triển hiện nay của Trung Quốc, đồng NDT có khả năng thâu tóm nhiều nền kinh tế trọng điểm".

Trước đó, tháng 3/2017, Nga từng mở một dòng tín dụng trị giá 6 tỉ NDT với mong muốn có được thuận lợi trong thị trường béo bở Trung Quốc nhưng nhanh chóng thất bại.

Ông Li Zhoulei, nhà phân tích của Công ty Everbright Futures ở Thượng Hải, cho biết: "Các nhà quản lý Trung Quốc khẳng định rằng họ muốn có sự ổn định trong thị trường tài chính, đặc biệt là dầu thô. Trung Quốc đã có những bước đi sai lầm trong việc kiểm soát đồng tiền của mình vào năm 2015 và đang cố gắng sửa sai".

Ông Eswar Prasad, cựu giám đốc chi nhánh IMF, lo ngại: "Thật khó hình dung ra một thế giới với phần lớn các hợp đồng hàng hóa, đặc biệt là dầu mỏ, không còn bằng đồng USD". Nhưng vai trò của NDT trong tài chính toàn cầu cuối cùng sẽ sớm được xác định bởi mức độ cam kết của chính quyền Bắc Kinh với các quốc gia dầu mỏ.

Thu Phương (Theo Bloomberg/ The Diplomat)