Dấu ấn điện ảnh Việt Nam tại Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội 2018

Ðạo diễn Tạ Quỳnh Tư (giữa) nhận giải thưởng Phim ngắn xuất sắc nhất.

Phim ngắn Việt Nam tỏa sáng

Với chủ đề "Ðiện ảnh - Hội nhập và phát triển bền vững", LHP quốc tế Hà Nội lần thứ năm đã trở thành sự kiện thu hút sự quan tâm của những người làm nghề, công chúng và truyền thông với nền điện ảnh hiện đại. Ðây cũng là cơ hội để điện ảnh Việt Nam có thêm cơ hội quảng bá, mở rộng thị trường trong khu vực và quốc tế. Ðánh giá về LHP lần này, bà Ngô Phương Lan, Cục trưởng Cục Ðiện ảnh, Giám đốc LHP nhấn mạnh: "Sự kiện thu hút được đông đảo nghệ sĩ, tác phẩm điện ảnh từ nhiều quốc gia trên thế giới, đem đến một bữa tiệc điện ảnh thật sự, bầu không khí say mê, nhiệt thành và lịch thiệp".

Tại Lễ bế mạc đêm 31-10, giải thưởng đầu tiên được xướng tên là Ðạo diễn trẻ phim ngắn xuất sắc nhất được trao cho Nguyễn Lê Hoàng Việt với bộ phim "Roommate". Bộ phim có độ dài 25 phút, nội dung xoay quanh nhân vật Phan - một nhân viên ngân hàng muốn tìm kiếm người trò chuyện trong đêm Giáng sinh; đã gặp gỡ một vũ công rồi nhận ra giữa hai người tồn tại một sợi dây kết nối kỳ lạ.

Ðặc biệt, bộ phim tài liệu "Hai đứa trẻ" của đạo diễn Tạ Quỳnh Tư giành giải thưởng Phim ngắn xuất sắc nhất do Ban giám khảo bình chọn. Phim là câu chuyện đầy nước mắt về hành trình tìm lại con sau vụ trao nhầm tại bệnh viện. Trước đó, tác phẩm điện ảnh này từng giành nhiều giải thưởng lớn như Cánh diều Vàng 2016, Ðạo diễn xuất sắc nhất cho hạng mục phim tài liệu, hai giải Sen Vàng... Ðạo diễn Tạ Quỳnh Tư bày tỏ: "Tôi rất vui khi một lần nữa "Hai đứa trẻ" nhận được giải thưởng. Có lẽ những sự hy sinh của bậc làm cha, làm mẹ đối với con trẻ đã chạm đến trái tim của người xem. Ðây là sự động viên lớn lao để những người làm nghề như tôi có thể tích cực phát huy và cố gắng làm những bộ phim về tình cảm, đời sống con người. Với LHP lần này, tôi học hỏi được nhiều kinh nghiệm từ các nhà làm phim nước ngoài, từ đó nhận thức được điểm mạnh, điểm yếu của bản thân, rộng lớn hơn là vị thế của phim Việt đang ở đâu so với thế giới".

Ngoài các giải thưởng nêu trên, hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất thuộc về diễn viên Phương Anh Ðào. Ðây là giải thưởng lớn đầu tiên trong sự nghiệp điện ảnh của nữ nghệ sĩ này; cô cũng là nhân vật nữ chính trong "Nhắm mắt thấy mùa hè" - bộ phim dài duy nhất của Việt Nam tham dự LHP. Giải Bình chọn phim Việt Nam được khán giả yêu thích trong Chương trình phim Việt Nam được trao cho phim "Chàng vợ của em" (đạo diễn Charlie Nguyễn).

Năm nay, một số quốc gia khác cũng có tác phẩm, cá nhân giành giải thưởng như: "Su" của đạo diễn A.Ca-xim-bếch (Ca-dắc-xtan) đoạt giải Phim ngắn xuất sắc; "Nữ sinh A" của đạo diễn Li Ki-ung Xúp (Hàn Quốc) đoạt giải mạng lưới khuyến khích điện ảnh châu Á; "Dân quê" của đạo diễn V.Tô-đô-rô-vích (Xéc-bi-a) đoạt giải thưởng của Ban Giám khảo cho phim dài; đạo diễn P.Ðô-ma-lép-xki (Ba Lan) đoạt giải Ðạo diễn xuất sắc nhất…

LHP quốc tế Hà Nội lần thứ năm có tới gần 40 phim truyện, tài liệu, hoạt hình sản xuất từ năm 2016 đến nay của điện ảnh Việt Nam tham dự. Cùng với đó là hoạt động Trại sáng tác - diễn đàn trao đổi học thuật và kinh nghiệm, phát triển dự án làm phim. Có gần 30 đại diện trẻ của điện ảnh nước chủ nhà đã cùng các chuyên gia, đồng nghiệp nước ngoài làm việc, trao đổi, kết nối một cách hiệu quả. Nói về những trăn trở của Ban tổ chức chương trình, bà Ngô Phương Lan cho rằng, bên cạnh thành công vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức. Cụ thể, việc tổ chức, xây dựng uy tín cho LHP cùng bài toán phát triển thương hiệu là điều rất khó khăn. Trong khi các LHP quốc tế trên thế giới đều được tổ chức hằng năm thì LHP quốc tế Hà Nội hai năm mới tổ chức một lần.

"Phong độ" của điện ảnh I-ran

Giải thưởng quan trọng nhất - Phim truyện xuất sắc - tại LHP quốc tế Hà Nội được trao cho "The Dark Room" của điện ảnh I-ran; một bộ phim kể về đôi vợ chồng nghi ngờ có người đã quấy rối tình dục đứa con trai 5 tuổi của mình. Ðại diện đoàn phim cho hay, họ muốn chia sẻ niềm hy vọng về tương lai tươi sáng dành cho trẻ em trên toàn thế giới thông qua bộ phim. Không riêng gì tác phẩm này, điện ảnh I-ran được đánh giá là một tiêu điểm của LHP năm nay.

Không cảnh nóng, không bạo lực và kiểm duyệt nghiêm ngặt nhưng điện ảnh I-ran luôn gặt hái được nhiều thành công tại các LHP quốc tế danh tiếng. Câu chuyện này được đề cập trực diện trong cuộc hội thảo "Bí quyết thành công của điện ảnh I-ran" diễn ra vào sáng 29-10 thuộc khuôn khổ hoạt động LHP quốc tế Hà Nội phần nào giúp người làm nghề, công chúng yêu điện ảnh tìm được câu trả lời.

Tại hội thảo, đạo diễn R.Hê-gia-di (I-ran) cho rằng, chính "nhờ" khâu kiểm duyệt mà thế hệ làm phim trẻ của I-ran đã tìm ra những phong cách kể chuyện riêng biệt, sáng tạo. Còn nhà phê bình phim Mô-ha-mát A-tê-bai (I-ran) cảm thấy may mắn vì đã được tham gia vào quá trình thúc đẩy, rà soát phim trong nước trước khi đưa ra quốc tế…

Với thông tin được chia sẻ của các nhà làm phim, có thể hiểu rằng, Chính phủ I-ran đã hỗ trợ điện ảnh trong nước với việc Quỹ điện ảnh được thành lập từ năm 1984. Ngoài ra, trước khi gặt hái thành công, điện ảnh I-ran cũng có khoảng thời gian phải nỗ lực để khẳng định mình, họ từng có thời điểm gửi điện tín đến 300 LHP trên thế giới và chỉ nhận được hai phản hồi. Tất cả các phim của Iran được gửi đến LHP quốc tế đều thông qua đầu mối duy nhất là Quỹ điện ảnh. Sau 5 năm nỗ lực tìm kiếm cơ hội, đẩy mạnh chất lượng, kiểm duyệt chặt chẽ… các bộ phim I-ran đầu tiên mới được chọn tham gia tranh giải với thế giới. Một trong những đóng góp vào thành công này chính là bí quyết "luôn muốn làm phim độc lập", khắc phục vấn đề kiểm duyệt bằng cách sáng tạo hơn.

Thông qua hội thảo, đạo diễn Nguyễn Hoàng Ðiệp cho biết, chị học được bí quyết của các nhà làm phim I-ran ở cách kể những câu chuyện gần gũi với đời sống chứ không để tâm quá nhiều đến kỹ thuật, sự cầu kỳ về kỹ xảo hay ngân sách nhà nước.

MAI LỮ