Đắt khách dịch vụ cúng giỗ online

Bùng nổ dịch vụ

Vào mỗi dịp cuối năm, theo truyền thống lâu đời của người Việt Nam, những người còn sống thường đến nghĩa trang, nơi đặt mộ phần người thân để tảo mộ, mời vong linh về ăn tết. Nhưng năm nay, do dịch COVID-19 bất ngờ quay trở lại, Chính phủ yêu cầu người dân hạn chế ra đường, tới điểm công cộng, tụ tập đông người, hạn chế các hoạt động tiếp xúc trực tiếp nhằm tránh việc lây lan bệnh ra cộng đồng.

Chính vì vậy, nhiều gia đình băn khoăn khi không thể thực hiện việc đi tảo mộ cuối năm. Trong hoàn cảnh đó, việc chọn hình thức cúng giỗ online là một giải pháp khá hữu hiệu, giải tỏa tâm lý cho những người đang sống.

Nếu như trước kia bố mẹ, con cái thường sống chung trong một gia đình, một khu phố hay trong cùng thôn xã thì việc cúng giỗ thường diễn ra đơn giản và đông đúc. Tuy nhiên, hiện nay nhiều gia đình con cái đi làm ăn, công tác xa thậm chí nhiều gia đình có con sinh sống và học tập ở nước ngoài nên vào mỗi dịp lễ tết, giỗ chạp không phải lúc nào họ cũng thu xếp được công việc và tiền bạc để trở về nhà. Vào những ngày quan trọng ấy mà không thể ra được phần mộ thắp một nén nhang, đặt một bó hoa tươi cho người thân quá cố khiến nhiều người sẽ cảm thấy áy náy không yên.

Quá trình làm việc của nhân viên sẽ được ghi lại gửi cho khách hàng.

Hiểu được tâm lý đó, một vài “siêu nghĩa trang” đã mở ra dịch vụ có tên là “Cúng giỗ online” để giúp những người con ở xa thể hiện được tấm lòng của mình đối với những người thân đã quá cố.

Tại một nghĩa trang tập trung nơi phóng viên ghi nhận, chi phí cho dịch vụ này khá nhẹ nhàng và tùy thuộc vào việc khách hàng chọn gói dịch vụ. Có thể chỉ là một bó hoa, xấp tiền vàng, chén rượu, nhiều hơn thì là đĩa xôi, con gà, quả trứng. Điều quan trọng là những mặt hàng mà khách hàng lựa chọn ngày hôm đó sẽ được tính theo giá hiện bán trên thị trường. Với nhiều khách hàng khác, họ sẽ mua một thẻ thanh toán trọn gói, có thể là 5 triệu đồng, 10 triệu đồng. Và sau mỗi lần công ty mua đồ lễ sẽ trừ dần vào tài khoản đó.

Để sử dụng dịch vụ, khách hàng chỉ cần thao tác bằng việc điền các thông tin ghi rõ địa chỉ mộ phần, nghi thức cúng giỗ, gói dịch vụ, chọn đồ cúng rồi chuyển tiền là xong. Việc này cũng đáp ứng được việc tránh tập trung đông người, hạn chế ra khỏi nhà trong thời điểm dịch bệnh và cũng giúp cho người thiếu thời gian có thể hoàn thành nghĩa vụ với người đã khuất theo như văn hóa Việt Nam.

Qua khảo sát trên web của nghĩa trang này, khi chọn mục cúng giỗ online, người sử dụng có thể lựa chọn hơn 40 danh mục sản phẩm cho buổi cúng như hoa cúc, hoa sen, xôi, trứng hay các món cúng truyền thống như giò, gà luộc, thịt luộc... Khi đã chọn xong các sản phẩm dùng để cúng giỗ, khách hàng có người thân an nghỉ tại nghĩa trang này có thể xem trực tiếp cảnh triển khai cúng giỗ thực tế tại mộ người thân. Có thể dùng nút bấm thắp hương, nút bấm hóa vàng để tiến hành các hoạt động cúng giỗ đúng như trong thực tế.

Ngoài ra, đơn vị này còn cung cấp các gói dịch vụ riêng như chỉ thắp hương, dịch vụ làm lễ 49 ngày, dịch vụ làm lễ đến 100 ngày... chi phí các gói dịch vụ này đã bao gồm đầy đủ các thành phần sản phẩm đồ cúng, thời gian cúng giỗ...

Đại diện đơn vị cho biết khi mới triển khai dịch vụ này, nhiều người lo lắng nó sẽ làm mai một đi nét văn hóa tâm linh tốt đẹp của người Việt. Tuy nhiên, đối với nhiều khách hàng bận rộn, không sinh sống tại Việt Nam, không thăm được phần mộ người thân thì đây cũng là một dịch vụ cần thiết. Còn hiện tại, không chỉ ở Việt Nam mà trên thế giới đều lo lắng về dịch bệnh nên các dịch vụ từ xa, trực tuyến đều được ưa chuộng để phòng, chống dịch bệnh. Vì vậy mà dịch vụ cúng giỗ online được nhiều người sử dụng.

Cuối năm, lại đúng thời điểm COVID-19 quay lại, lượng công việc của chị Thêm và đồng nghiệp tăng lên rất nhiều.

Trong thời gian tới, để giúp người dân hạn chế ra ngoài, nghĩa trang này sẽ áp dụng thêm nhiều khoa học công nghệ để tăng tương tác. Dịch vụ tham quan nghĩa trang qua không gian thực tế ảo có thể áp dụng trong thời gian tới vào dịp thanh minh. Khi đi thăm mộ hoặc mua sản phẩm, mỗi gia đình phải đi nhiều lần, với dịch vụ này thì gia đình chỉ có thể cử 1 người đại diện hoặc tham quan trên mạng, đi từng phân khu, công trình chỉ bằng công nghệ tham quan thực tế ảo trên di động.

Cần người có tâm

Những nhân viên làm dịch vụ cúng giỗ online cũng được tuyển lựa rất kỹ càng. Trước hết phải có tính cẩn thận, kỹ càng. Nhân viên trước khi vào làm việc cho công ty cũng được đào tạo qua những kỹ năng cơ bản về cúng lễ. Chị Bùi Thị Thêm (sinh năm 1984) làm ở nghĩa trang này đã 6-7 năm nay. Nhà cách nơi làm việc không xa nhưng do yêu cầu công việc cuối năm nên chị Thêm phải đi làm từ sáng sớm đến tối mịt mới về, con cái gửi cho ông bà nội chăm lo. Mùa đông bắt đầu từ 7 giờ sáng đến 11 giờ trưa, chiều bắt đầu từ 1 giờ đến 17 giờ.

Chị bảo càng đến gần tết thì công việc của các chị càng bận rộn hơn, nhất là năm nay khi dịch COVID-19 đang quay trở lại thì nhiều gia đình ở xa không thể về thăm mộ, tảo mộ cuối năm. Họ đành gửi gắm qua các gói cúng giỗ online của các công ty nghĩa trang. Công việc chính của chị Thêm là chăm sóc khuôn viên khu mộ, chăm sóc cây cối, lau chùi phần mộ, bón, cắt tỉa tưới nước cho cây...

Chị bảo cứ trước tết tầm 1-2 tuần, người nhà đi tảo mộ nườm nượp nhưng năm nay vì COVID-19 nên vắng hẳn, ngược lại công việc của những người chăm sóc phần mộ như chị Thêm lại tăng lên vì không chỉ làm việc theo yêu cầu của công ty mà còn làm việc theo yêu cầu của người nhà.

Mâm cỗ thịnh soạn được khách hàng đặt cúng người thân quá cố.

Nhiều gia đình ở xa, nhất là những tỉnh có dịch không thể trực tiếp đến nghĩa trang được nên nhờ chị thắp hương hộ. “Thậm chí nhiều gia đình còn gửi cả chìa khóa tủ đựng đồ lễ trong khuôn viên, nhờ chúng tôi mở cửa thắp hương mùng 1, ngày rằm. Mình cứ thành tâm thôi, khấn ở nhà như thế nào thì khấn ở đây như vậy”, chị Thêm chia sẻ. Trước khi bắt đầu công việc, bao giờ chị cũng thắp hương, xin phép cẩn thận, dọn dẹp xong cũng lại khấn vái, báo cáo công việc đã hoàn thành và ra về.

Chị Nguyễn Thị Địu (sinh năm 1976) đồng nghiệp với chị Thêm cũng cho hay, công việc của những người chăm sóc mộ phần như chị cuối năm khá bận rộn. Do các khu mộ ở cách xa nhau, nước lại thiếu nên mỗi lần tưới cây, chị phải kéo đường ống dẫn nước cả trăm mét. Những ngày tết, các chị thay nhau trực 100%, vừa là để thắp hương cho các phần mộ, vừa là đề phòng có đám hiếu đột xuất, người nhà muốn có chỗ an nghỉ nhanh nhất, tiện nghi nhất cho người thân của mình.

“Năm nay dịch quay lại đúng dịp tết, nhiều nhà không lên tảo mộ được, chúng tôi lại thay họ làm lễ thắp hương mời người quá cố về ăn tết cùng gia đình họ. Mỗi lần như thế, chúng tôi quay video lại để gửi về cho họ, hoặc có thể livestream cho họ theo dõi. Chính vì được tận mắt nhìn thấy việc cúng lễ của nhân viên nghĩa trang nên họ càng thêm tin tưởng vào dịch vụ này”, chị Địu cho biết.

Khách hàng có thể chọn lựa đồ cúng online.

Khi được hỏi, trong suốt thời gian làm việc tại đây, có khách hàng nào đặc biệt khiến chị ấn tượng không thì chị Địu cười đáp: “Có chứ. Có một người khi dùng dịch vụ cúng giỗ online ở đây, lần nào cúng ông nội cũng đều phải có một đĩa thịt chó. Anh ấy kể rằng, ngày xưa, khi anh còn bé, ông quý anh ấy nhất. Khi còn nhỏ, mỗi khi bế cháu vào lòng, ông nội anh ấy vẫn thường đùa nói: “Mai này khi ông chết, vào mỗi lần giỗ ông con chả cần sắp mâm cao cỗ đầy gì, chỉ cần mua cho ông một đĩa thịt chó là được”. Thế nên khi đã thành đạt, sinh sống ở tận trời Tây, mỗi năm, vào ngày giỗ ông, anh ấy thường đặt cỗ đúng theo tâm nguyện của ông nội khi còn sống”.

Một khách khác có người bà quá cố rất thích ăn trầu dù răng đã móm thế nên trong gói lễ chọn để dâng lên mộ phần của bà mình không bao giờ thiếu món trầu cau. Nhưng điều đặc biệt hơn cả là trầu cau này đã được nhân viên của dịch vụ giã kỹ trong cái cối giã trầu rồi mới đưa lên mộ phần thắp hương.

Một trong số những người thường xuyên sử dụng dịch vụ “cúng giỗ online” là anh Lê Thanh Tuấn, 42 tuổi (trú tại Cầu Giấy, Hà Nội). Theo quan điểm của anh Tuấn thì: “Do mộ phần của bố mẹ tôi chôn cất ở xa nên không phải lúc nào cũng có thể đến tận nơi để thắp hương cho các cụ. Thông thường gia đình sẽ làm giỗ tại nhà rồi sau đó nhờ dịch vụ cúng giỗ online của nghĩa trang sắm lễ và cúng tại mộ. Tôi nghĩ dịch vụ đó rất ý nghĩa vì nó giải tỏa tâm lý cho những người như chúng tôi rất nhiều”.

Dịch vụ cúng giỗ online đang trở thành một xu hướng khá hot hiện nay. Đã có rất nhiều ý kiến trái chiều về hình thức này. Người thì cho rằng nó sẽ làm mai một đi nét truyền thống văn hóa của người Việt, có người lại cho rằng dịch vụ này thực sự tiện ích, thực sự phù hợp với xu thế phát triển hiện nay.

Trâm Anh