Đất bỏ hoang, dân thiếu đất canh tác

Hàng trăm ha đất đồi núi bỏ hoang hóa tại các mỏ khai thác đất ở Hòa Vang

Ông Nguyễn Tấn Phát - Chủ tịch UBND xã Hòa Nhơn (huyện Hòa Vang, TP. Đà Nẵng) cho biết, theo Đề án đóng cửa mỏ của UBND thành phố, Hòa Nhơn có 7 mỏ tại thôn Phước Thuận đóng cửa, tiến hành cải tạo phục hồi môi trường. Tuy nhiên, theo đánh giá, khó có thể phục hồi lại hệ sinh thái ban đầu tại các khu vực khai thác mỏ.

Từ năm 2010 đến nay, toàn xã có hơn 50 ha đất nông nghiệp không sản xuất được do các công ty khai thác đất, đá làm bồi lấp, thi công các dự án, hạ thấp cao trình cải tạo đồng ruộng. Có 18 xứ đồng tại 9 thôn bị ảnh hưởng… trong đó, có hơn 30 ha đất nông nghiệp bị bồi lấp do việc khai thác mỏ đất, đá gây ra. Sở TN&MT TP. Đà Nẵng đã đề nghị chính quyền thành phố và ngành chức năng kiểm tra, giám sát chặt chẽ yêu cầu các doanh nghiệp khai thác mỏ cải tạo lại môi trường, cảnh quan khu vực đã khai thác mỏ, khơi thông dòng chảy tự nhiên bị bồi lấp, đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt cho người dân.

Tuy nhiên, việc cải tạo đồng ruộng bị ảnh hưởng do việc khai thác khoáng sản gây ra có lẽ đã không thể thực hiện được. Năm 2018, UBND xã chỉ còn cách hỗ trợ khoảng 20 triệu đồng cho người dân thôn Phước Thuận cải tạo được 5000m2 đất nông nghiệp để trồng lúa, nhằm giúp bà con nhân dân tháo gỡ tạm thời khó khăn. Còn lại hàng chục ha diện tích đất nông nghiệp không thể sản xuất, UBND xã cũng đang đề nghị chính quyền thành phố, huyện Hòa Vang và ngành chức năng cho chuyển đổi mục đích sử dụng; hỗ trợ người dân chuyển đổi cơ cấu vật nuôi, cây trồng phù hợp. Hỗ trợ về vốn để người dân chuyển đổi ngành nghề sản xuất phát triển đời sống.

Theo thống kê của Sở TN&MT, thành phố Đà Nẵng có 33 mỏ khai thác đất, đá đã đóng cửa do giấy phép khai thác hết hiệu lực, tuy nhiên, vẫn còn có tới 9 mỏ không thực hiện việc cải tạo, phục hồi môi trường. Đây là vấn đề làm người dân sinh sống gần khu vực các mỏ rất bức xúc vì núi, đồi tại khu vực bị đào, khoét nham nhở, cảnh quan môi trường không được phục hồi như hiện trạng ban đầu. Có thể thấy rõ một thực trạng hiện nay, hàng trăm ha đất đang bỏ hoang hóa, hậu quả từ việc khai thác đất, nhưng chưa được cải tạo, phục hồi môi trường như hiện trạng ban đầu.

Đà Nẵng có 33 mỏ khai thác đất, đá đã đóng cửa do giấy phép khai thác hết hiệu lực, tuy nhiên vẫn còn có tới 9 mỏ không thực hiện việc cải tạo, phục hồi môi trường

Qua công tác giám sát, HĐND huyện Hòa Vang chia thành 4 nhóm giải pháp gồm: thu hồi đất; khai thác quỹ đất để bố trí tái định cư, quy hoạch khu dân cư, kêu gọi doanh nghiệp khai thác mặt bằng; chuyển sang nuôi trồng thủy sản; hỗ trợ kênh, mương, giếng đóng, cải tạo mặt bằng, chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Trong đó, giải pháp chủ yếu cần áp dụng là thu hồi hơn 120 ha và hỗ trợ kênh, mương, giếng đóng, cải tạo mặt bằng, chuyển đổi cơ cấu cây trồng hơn 341 ha.

Ông Nguyễn Tấn Phát cho biết thêm, để khắc phục tình trạng đất nông nghiệp bỏ hoang, gây lãng phí nguồn tài nguyên đất, Huyện ủy, HĐND huyện đã chỉ đạo UBND huyện phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan tiến hành rà soát, thống kê toàn bộ diện tích đất nông nghiệp không sản xuất được trên địa bàn huyện.

Được biết, UBND huyện sẽ kiến nghị thành phố sớm có chủ trương và kế hoạch triển khai thu hồi nông nghiệp không sản xuất được do ảnh hưởng dự án và hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn. Chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các địa phương rà soát, xây dựng kế hoạch, bố trí kinh phí triển khai các biện pháp hỗ trợ kênh, mương, giếng đóng, cải tạo mặt bằng, chuyển đổi cơ cấu cây trồng đối với diện tích đất nông nghiệp không sản xuất được do không chủ động nước, ảnh hưởng dự án, ảnh hưởng khai thác khoáng sản.

Xuân Lam