Đào thất thốn: Giống đào quý đang hồi sinh

Anh Lê Hàm giới thiệu về đào Thất thốn với du khách

Hoa đào vốn tượng trưng cho vượng khí mùa Xuân, cho hơi ấm xua tan mùa Đông lạnh giá. Bởi thế, sắc đào càng đỏ, càng quý. Đào Thất thốn có mặt ở Nhật Tân từ khi nào không ai biết. Đến những người kinh nghiệm lâu năm ở đây cũng không thể giải thích. Cái tên “Thất thốn” cũng thế. Có người bảo rằng thất thốn tức là bảy thốn (đơn vị đo cổ) thì có một bông hoa. Có người lại bảo cây cao đến bảy thốn thì đâm nhánh, người thì cho rằng, lá đào rất dài, đến bảy thốn… Đào thất thốn có một màu đỏ đặc biệt, không lẫn vào đâu được, sẫm đến nao lòng, vượt xa cả những cây bích đào cổ.

Cái tên “đào Thất thốn” vẫn còn khá xa lạ với mọi người, không nhiều người biết đến, bởi đào Thất thốn rất quý, rất khó trồng. Mà rất hiếm nhà trồng hoa nở đúng Tết. Ngay cả các gia đình ở Nhật Tân thi thoảng mới có một gia đình trồng vài cây Thất thốn mà thôi. Toàn thân đào Thất thốn xù xì, đầy những u mấu, nhìn dáng cây nhuốm màu thời gian, mang dáng vẻ cổ kính như một người từng trải qua năm tháng. Nhưng vẻ đẹp của Thất thốn lạ lùng hơn cả là ở cách đâm hoa. Khác với đào thường, hoa chỉ nở từ những cành nhỏ, Thất thốn có thể nở hoa từ những trụ gốc xù xì, có cây, hoa nở kề mặt đất.

Trước đây, người Nhật Tân nào trồng đào Thất thốn nở đúng Tết là các vị thường rủ bạn hữu đến ngắm, vừa thưởng trà đầu năm, vừa bình phẩm về nét đẹp riêng có của giống đào này. Nếu để tự nhiên, đào Thất thốn thường ra hoa vào cuối tháng Giêng. Đấy chính là điều thách thức những người trồng hoa. Nhiều người chăm Thất thốn mà nhiều năm đào không nở vào Tết. Nhiều người bỏ cuộc, chỉ để gốc đào chơ vơ góc vườn. Đào Thất thốn tưởng chừng suýt tuyệt chủng.

Nghề trồng đào vẫn được xem là nghề “đánh cược với thời tiết”. Mà thời tiết thì thất thường. Cả năm, người trồng đào chỉ trông vào vụ Tết. Để những bông đào cận Tết bắt đầu chúm chím phải trải qua quy trình chăm sóc tỉ mỉ, từ bón phân, tuốt lá, tỉa cành, khoanh gốc. Muốn cây đào Thất thốn ra hoa đúng Tết còn khó hơn. Với người Nhật Tân, trồng đào không chỉ là phương tiện mưu sinh. Cây đào còn là tri kỷ. Kể về quá trình chinh phục đào thất thốn, anh Lê Hàm – chủ nhân của vườn đào Thất thốn tại Nhật Tân chia sẻ: “Không phải ai lần đầu nhìn thấy cũng mê Thất thốn cả. Nhưng đã hiểu đào Thất thốn, người ta sẽ chẳng thấy loài đào nào đẹp nữa. Và tôi chính là người như thế”, anh Lê Hàm kể về quá trình mình chinh phục đào Thất thốn.

Theo anh Lê Hàm: Nếu như các loại đào thường ghép mắt chỉ một năm đã ra hoa thì đào Thất thốn phải mất đến 3 năm. Muốn cây đẹp phải 5 – 7 năm hoặc hơn thế. Mỗi năm đào chỉ ra hoa đúng một lần, nên một chu kỳ thử nghiệm thường mất khoảng một năm. Anh Lê Hàm từng thí nghiệm mỗi cây một cách chăm sóc riêng. Vào dịp Tết Canh Dần năm 2009, khi phần lớn cây đào Thất thốn trong vườn cây nhà anh Lê Hàm nở hoa đúng dịp Tết, cũng là lần đầu tiên tin người trồng đào này biết mình đã nắm được bí kíp chinh phục giống đào huyền thoại… Những cây đào không lớn, quá lắm chỉ cao đến mét rưỡi, nhưng hội đủ những gì tinh túy nhất của cả cây thế lẫn vẻ đẹp hoa đào, những bông hoa đỏ thẫm kiêu sa, vượt lên hẳn so với phần còn lại.

Mấy năm nay kinh tế khá giả lên, người chơi đào cũng sẵn sàng bỏ ra một khoản tiền không nhỏ để có được cây đào như ý. Đào Thất thốn nhờ thế tìm được thị trường tiêu thụ, cho dù giá một cây rẻ nhất cũng không dưới năm triệu. Một cây nhỏ, nhưng dáng thế đẹp cũng khoảng hơn mười triệu đồng. Anh Lê Hàm cũng thường khuyên khách hàng chơi đào Thất thốn không nên mua cây mà thay vào đó là thuê chơi trong dịp tết. Bởi nếu không biết chăm, sang năm cây chết uổng công người chăm bón nhiều năm. Và mấy năm trở lại đây, đào Thất thốn của vườn nhà anh Lê Hàm thường không đủ bán. Nhiều người ở Nhật Tân thấy Lê Hàm thành công, thấy đào Thất thốn hấp dẫn khách hàng cũng bắt đầu trồng Thất thốn. Tuy tốn công, nhưng thành quả thu được là tương xứng với công sức bỏ ra.

Một mùa xuân mới lại về. Nhà nhà đang hân hoan đón Tết. Trong cái không khí ấy, không thể thiếu những cành đào, chậu quất, những bông hoa rực rỡ. Còn nhớ trong câu chuyện của nhà văn Nguyễn Tuân, cái kỳ công của chơi hoa đã thắng cái tinh vi của kỹ thuật máy móc, đến độ người ta phải chỉnh lại cái đồng hồ quả quýt theo đúng giờ hoa Thủy tiên nở đêm Giao thừa. Người Hà Nội tinh tế là như thế. Thú chơi hoa, cây cảnh giờ ngày càng trở nên phổ biến ở khắp mọi miền, nhất là trong dịp Tết đến, Xuân về. Nhưng không khó để nhận ra, trong cuộc “trăm nhà đua tiếng” ấy, người Hà Nội vẫn giữ một nét rất riêng. Đào Thất thốn có thể coi là đại diện tiêu biểu cho cái “là một, là riêng, là thứ nhất” ấy…

Theo HNP