Đào tạo 9.000 tiến sĩ: Hi vọng Bộ GD&ĐT không lặp lại thất bại của đề án 911

Bộ GD&ĐT đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo đề án Nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục đại học và các trường cao đẳng sư phạm đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo giai đoạn 2018-2015 tầm nhìn 2030.

Đào tạo 9.000 tiến sĩ: Hi vọng Bộ GD&ĐT không lặp lại thất bại của đề án 911 (ảnh minh họa)

Đề án 911 được triển khai từ năm 2013, theo kế hoạch đề án này sẽ thực hiện tới năm 2020. Tuy nhiên, cuối tháng 12/2016, Bộ GD-ĐT ra thông báo dừng tuyển sinh theo đề án này để xây dựng đề án mới thay thế.Một trong những vấn đề được dư luận quan tâm trong đề án này là kinh phí thực hiện Đề án dự kiến 12.000 tỷ đồng để nâng tỉ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ lên 35% (khoảng 9000 tiến sĩ).

Liên quan đến vấn đề này, PGS.TS Trần Xuân Nhĩ – nguyên Thứ trưởng Bộ GD&ĐT cho hay: “Đề án lần này của Bộ GD&ĐT khiến tôi nhớ đến đề án 911 với kế hoạch 2010 – 2020 sẽ đào tạo mức tối thiểu là 20.000 tiến sĩ. Thế nhưng kết quả thì sao? Nếu tôi nhớ không nhầm thì đến năm 2016 trong số ứng viên đã trúng tuyển mới chỉ có khoảng hơn 2.000 nghiên cứu sinh trong nước và 2.900 nghiên cứu sinh nước ngoài. Và đến năm 2017 đã dừng tuyển sinh đề án này. Những tiến sĩ trong đề án 911 thì đa phần cũng là tiến sĩ “giấy”.

Thất bại với đề án 911 tôi không hiểu tại sao hiện nay Bộ GD&ĐT lại đi lại vết xe đổ của đề án 911 là cho ra một đề án mới với mục tiêu đào tạo 9.000 tiến sĩ? Hi vọng Bộ GD&ĐT không lặp lại thất bại của đề án 911.

Chúng ta nên chú trọng vào chất lượng thay vì việc chỉ để ý đến những con số mà việc đào tạo ra 1 tiến sĩ chất lượng không thể quá vội vàng được. Tôi nghĩ rằng dùng12.000 tỷ cho đề án đào tạo tiến sĩ là điều chưa hợp lý.

Tiến sĩ để làm gì khi cơ sở vật chất của chúng ta còn quá khó khăn, lương giáo viên thì thấp khiến nhiều người phải xin ra khỏi ngành? Và rồi cho ra hàng loạt tiến sĩ “giấy” để xảy ra tình trạng “lạm phát tiến sĩ” thì đó là hậu quả khôn lường, không biết Bộ GD&ĐT đã nghĩ đến chưa?.

Nếu thực sự đề án 9.000 tiến sĩ được phê duyệt chúng ta phải có những tiêu chí rõ ràng ngay từ khâu chọn người đi đào tạo không để xảy ra tình trạng đào tạo tiến sĩ “giấy”".

TS Nguyễn Tùng Lâm – Hiệu trưởng trường THPT Đinh Tiên Hoàng cho hay: “Chúng ta cần phải xem lại quy trình đào tạo tiến sĩ ở các trường đại học làm sao cho thực sự có chất lượng. Chúng ta đừng mang suy nghĩ đào tạo lấy số lượng trong một thời điểm nhất định. Nếu thế, sẽ xảy ra tình trạng bằng thật và bằng giả lẫn lộn giống nhau”.

Vì sao Bộ GD&DDT đưa ra đề án đào tạo 9.000 tiến sĩ?

Theo số liệu mà Bộ GD-ĐT công bố hiện nay có khoảng 9.000 giáo sư, phó giáo sư và trên 24.300 tiến sĩ nhưng kết quả nghiên cứu khoa học của Việt Nam tụt xa so với các nước trong khu vực ASEAN. Con số đó cho thấy, tỉ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ công tác tại các cơ sở giáo dục ĐH như vậy là thấp so với một số nước trong khu vực.

Đó là chưa kể, nhiều cán bộ giảng viên không tham gia nghiên cứu khoa học.

Bộ GD-ĐT hi vọng với đề án đào tạo 9.000 tiến sĩ sẽ góp phần bồi dưỡng nhân tài, phát triển phẩm chất và năng lực tự học, tự làm giàu tri thức, sáng tạo của người học” và “hoàn thiện mạng lưới các cơ sở giáo dục đại học, cơ cấu ngành nghề và trình độ đào tạo phù hợp với quy hoạch phát triển nhân lực quốc gia, trong đó có một số trường và ngành đào tạo ngang tầm khu vực và quốc tế.

Hoàng Thanh