Dần hình thành huyện nông thôn mới kiểu mẫu

Theo báo cáo tại hội nghị, các huyện Nam Đàn (tỉnh Nghệ An), Hải Hậu (Nam Định), Đơn Dương (Lâm Đồng) và Xuân Lộc (tỉnh Đồng Nai) được lựa chọn là huyện thí điểm xây dựng huyện nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Đây cũng là cơ sở để Trung ương tổng kết, đánh giá và đề xuất Bộ tiêu chí huyện NTM kiểu mẫu.

Kết quả sau 2 năm thực hiện thí điểm, về mục tiêu xây dựng NTM ở cấp xã ở các địa phương này có 30 xã đạt NTM nâng cao, 9 xã đạt NTM kiểu mẫu. Huyện Xuân Lộc có 9 xã đạt NTM nâng cao và 3 xã đạt NTM kiểu mẫu, là huyện duy nhất vượt mục tiêu về xã NTM nâng cao và đạt mục tiêu về xã NTM kiểu mẫu (đạt mục tiêu là 8 xã NTM nâng cao và 3 xã NTM kiểu mẫu).

Kết quả thực hiện các mục tiêu ở cấp huyện, các huyện đã xây dựng và tự đề xuất được Bộ tiêu chí về huyện NTM kiểu mẫu, gắn với điều kiện, đặc điểm nổi trội của từng địa phương, trong đó: Huyện Nam Đàn xây dựng NTM kiểu mẫu về “Phát triển văn hóa gắn với du lịch” theo Bộ tiêu chí gồm 42 chỉ tiêu gắn với 05 Nhóm tiêu chí. Huyện Hải Hậu xây dựng NTM kiểu mẫu về “Sáng, Xanh, sạch, đẹp để phát triển bền vững” theo Bộ tiêu chí gồm 14 chỉ tiêu gắn với Nhóm tiêu chí. Huyện Đơn Dương xây dựng NTM kiểu mẫu về “Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (CNC) theo hướng thông minh” theo Bộ tiêu chí gồm 29 chỉ tiêu gắn với 5 Nhóm tiêu chí. Huyện Xuân Lộc xây dựng NTM kiểu mẫu về “Phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững” theo Bộ tiêu chí gồm 29 chỉ tiêu gắn với 06 Nhóm tiêu chí.

Toàn cảnh hội nghị sáng ngày 30-12

Về nâng cao thu nhập, giảm nghèo, việc xây dựng huyện NTM kiểu mẫu đã góp phần tiếp tục nâng cao thu nhập và giảm nghèo trên địa bàn 4 huyện. Năm 2019, thu nhập bình quân đầu người của 4 huyện: Nam Đàn đạt 46 triệu đồng/người, Hải Hậu đạt 58,3 triệu đồng/người, Đơn Dương đạt 66,7 triệu đồng/người, Xuân Lộc đạt 61,6 triệu đồng/người; cao hơn đáng kể so với thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn cả nước (khoảng 40,5 triệu đồng/người). Mức thu nhập bình quân đầu người so với năm 2016 có 3 huyện tăng gần 1,3 lần (Nam Đàn, Đơn Dương, Xuân Lộc), 1 huyện tăng 1,7 lần (huyện Hải Hậu).

Năm 2019, tỷ lệ hộ nghèo tại 04 huyện tiếp tục giảm nhanh, thấp hơn khá nhiều so với bình quân của cả nước, huyện Nam Đàn còn 1,46% (năm 2018 là 3,15%); huyện Hải Hậu còn 0,05% (năm 2018 là 0,56%); huyện Đơn Dương còn 0,99% (năm 2018 là 1,87%); huyện Xuân Lộc không còn hộ nghèo từ năm 2018 (chỉ còn 434 hộ nghèo thuộc đối tượng bảo trợ xã hội, chiếm 0,8%).

Đến nay, sau 2 năm triển khai thí điểm huyện xây dựng NTM kiểu mẫu, huyện Nam Đàn đã đạt 29/42 chỉ tiêu (chiếm 69%), Xuân Lộc đạt 19/29 chỉ tiêu (chiếm 65,5%), Hải Hậu đạt 06/14 chỉ tiêu (chiếm 42,9%) và Đơn Dương đạt 10/29 tiêu chí (chiếm 34,5%).

Mô hình trồng thanh long chất lượng cao tại huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai.

Theo ý kiến phát biểu của phần lớn các đại biểu tham dự hội nghị, qua 2 năm thực hiện thí điểm xây dựng huyện NTM kiểu mẫu, hình mẫu các huyện NTM dần hình thành và đã thu được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, việc thực hiện xây dựng huyện NTM kiểu mẫu vẫn còn bộc lộ những khó khăn, bất cập: 3 trong 4 huyện chưa đạt số xã đạt chuẩn NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu như mục tiêu đề ra, nguồn lực đầu tư cho các huyện NTM vẫn còn thấp, một số tiêu chí do các huyện đề ra vẫn chưa đạt... Các Bộ tiêu chí huyện NTM kiểu mẫu do các địa phương đề xuất đã bao hàm được các định hướng về lĩnh vực kiểu mẫu, nhưng chủ yếu vẫn là các nội dung nâng cao mức độ đạt chuẩn các tiêu chí đã có; chưa thực sự là các tiêu chí bao trùm, điển hình và nổi bật để hình thành nội dung tiêu biểu đột phá, kiểu mẫu. Do đó, các đại biểu kiến nghị, trong thời gian tới các địa phương cần sớm tháo gỡ những khó khăn, bất cập trên đồng thời quyết liệt, sáng tạo trong công tác chỉ đạo, cách làm để xây dựng huyện NTM kiểu mẫu đạt hiệu quả tốt. Cùng với đó, cần tránh cách làm rập khuôn, chạy theo thành tích, chạy theo phong trào trong xây dựng NTM nói chung, xây dựng huyện NTM kiểu mẫu nói riêng.

Tin, ảnh: NGUYỄN KIỂM