Đàm phán vòng 7 về NAFTA khó khăn sau tuyên bố của Tổng thống Mỹ

Quá trình đàm phán nâng cấp Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (gọi tắt NAFTA), gồm Mexico, Mỹ và Canada, đã đạt khoảng 50-60% tiến độ. Các bên bắt đầu thảo luận các chương còn tồn đọng bất đồng sâu sắc tại vòng 7 tái đàm phán hiệp định đang diễn ra tại thủ đô Mexico City của Mexico. Tuy nhiên, mặc dù chỉ còn 1 ngày nữa là kết thúc, song vòng đàm phán lần lần này cũng được cho là khó có thể đạt được mục tiêu hoàn thành 7 chương mới của Hiệp định, thậm chí còn gặp nhiều bế tắc hơn sau khi Mỹ tuyên bố đánh thuế cao vào hai mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu.

Đàm phán vòng 7 về NAFTA còn nhiều khó khăn.

Trưởng đàm phán NAFTA của Canada, ông Steve Verheul thừa nhận, đến thời điểm này, các cuộc thương thảo giữa các nhóm đàm phán Canada, Mỹ và Mexico mới đạt được những tiến bộ hạn chế. Trong khi đó, Bộ trưởng kinh tế Mexico Ildefonso Guajardo cho rằng, vòng 7 tái đàm phán NAFTA là một vòng đàm phán đầy khó khăn khi các bên thảo luận về những vấn đề phức tạp và còn nhiều bất đồng như quy định xuất xứ đối với ngành công nghiệp ô tô, cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại và điều khoản tự động hết hạn sau 5 năm mà phía Mỹ đưa ra.

Ba đối tác NAFTA vẫn có những ý kiến khác nhau về các khía cạnh chính của thỏa thuận, bao gồm các quy định cho ngành ô tô, ý tưởng bổ sung “điều khoản hoàng hôn” và các đề xuất thay đổi cơ chế giải quyết tranh chấp nhà đầu tư. Trong suốt quá trình tái đàm phán NAFTA, phía Mỹ vẫn giữ quan điểm cứng rắn về việc nâng tỷ lệ nội địa khu vực đối với ô tô từ 62,5% hiện nay lên 85%, trong đó ít nhất 50% tỷ lệ nội địa Mỹ.

Phát biểu với báo giới, trưởng đoàn đàm phán Mexico, Kenneth Smith cho biết: “Ở cấp độ các nhà đàm phán, chúng tôi tiếp tục thảo luận theo hướng của các vòng đàm phán trước đó. Nhưng rõ ràng là chưa thể khơi thông. Chúng tôi hi vọng sớm đạt được các thỏa thuận, nhưng không phải là ở vòng đàm phán này”.

Cũng theo ông Kenneth, có thể vào tuần tới, 3 nước sẽ có một cuộc họp kỹ thuật ở cấp độ thấp hơn, thảo luận sâu hơn về những vấn đề vướng mắc.

Không chỉ đạt được ít tiến bộ về đàm phán các vấn đề gai góc, vòng đàm phán thứ 7 về NAFTA còn bị phủ bóng bởi tuyên bố gần đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc đánh thuế 25 % vào mặt hàng thép và 10% vào mặt hàng nhôm nhập khẩu từ các nước. Nếu thành hiện thực thì nó sẽ tạo ra một cuộc chiến thương mại lớn trên phạm vi toàn cầu, trong đó có cả quan hệ giữa Mỹ, Canada và Mexico. Bởi hiện cả Mexico và Canada đều là nước xuất khẩu thép tới Mỹ. Canada còn là nhà cung cấp thép và nhôm lớn nhất của Mỹ.

Ông Jerry Dias, chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư tư nhân của Canada nhấn mạnh rằng: “Việc Mỹ đánh thuế đối với thép nhập khẩu của Canada là một điều rất vô lý. Canada cũng sẽ phải có biện pháp đáp trả bằng biện pháp tương tự. Chúng tôi sẽ không thể để Mỹ muốn làm gì thì làm. Và liệu bạn có thể nghĩ rằng, các vòng đàm phán NAFTA sẽ suôn sẻ sau quyết định của ông Trump? Tất nhiên là không thể rồi. Tôi có cảm nhận cứ đến mỗi vòng đàm phán của NAFTA, phía Mỹ lại muốn gây rắc rối”.

Tại vòng đàm phán lần thứ 7, các bên đặt mục tiêu hoàn tất ít nhất bảy chương mới, trong đó có viễn thông, năng lượng và rào cản kỹ thuật đối với thương mại, nâng tổng số chương đạt được thỏa thuận lên 10/33 chương của hiệp định. Tuy nhiên, mục tiêu này khó có thể đạt được, nhất là trong bối cảnh 3 bên sẽ tiếp tục tranh cãi thêm về quyết định mới đây của Tổng thống Donald Trump. Hiện cả Mexico và Canada đều cho rằng, tiến bộ trong đàm phán về các vấn đề khó khăn phụ thuộc nhiều vào sự linh hoạt từ phía Mỹ./.

Châu Anh/VOV1